نام پژوهشگر: علی احمد جعفری

سجده در قرآن
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه - دانشکده الهیات و معارف اسلامی 0
  علی احمد جعفری   حسین علوی مهر

رساله پیش رو رساله ای است که در موضوع سجده نگاشته شده است،در قرآن مجیدآیات متعددی در این رابطه سخن گفته است. این رساله با استفاده از آیات قرآن و روایات معصومین(ع) سعی در این داشته که به ابعاد مختلف این موضوع مهم بپردازد. این رساله در چهار فصل تدوین شده که در هر فصل به چند موضوع مهم سجده پرداخته شده است. در فصل اول بحث کلیات و مفاهیم سجده و واژگان مرتبط به سجده مثل حمد، رکوع و تسبیح بحث شده است ،این موضوعات را در لغت و اصطلاح بررسی نمودیم و سجده در اصطلاح را در سه اصطلاح عام، اصطلاح فقهی و اصطلاح عرفانی بررسی نمودیم. در ادامه ذکرهای سجده را نیز بررسی نمودیم که در سجده چه ذکری باید گفته شود. در فصل دوم به حقیقت و جایگاه سجده پرداخته شده است. حقیقت وجایگاه سجده خیلی مهم است به طوری که در میان تمام عبادات چیزی همانند سجده مورد توجه حضرت حق قرار نگرفته. در ادامه به فلسفه سجده پرداخته شده که با توجه به روایتی که از پیامبر(ص) نقل شد مهم ترین فلسفه سجده جلوگیری از تکبر معرفی شده است . سپس به سجده پیامبران و اولیاء الهی پرداخته چند نمونه از سجده این بزرگان را یاد آور شدیم سپس فطری بودن سجده و در نهایت سجده در ادیان و کتب پیشین را بررسی نمودیم. در فصل سوم این رساله به اقسام سجده پرداخته است ابتدا تقسیمات مختلف سجده در تفسیر را یاد آور شدیم و بعد سجده برای خدا و سجده تکوینی و ه تشریعی را بیان نمودیم.در ادامه سجده برای غیر خدا را مورد بحث قرار دادیم در ادامه سجده موجودات را بررسی نموده آن را به دو قسمت موجودات مادی و محسوس و غیر محسوس تقسیم نمودیم . در اقسام دیگری از سجده به سجده های سهو، تلاوت و سجده شکر اشاره نمودیم و فلسفه سجده سهو و سجده تلاوت را مورد بررسی قرار دادیم. در فصل چهارم به سه بحث آثار، اسرار و موانع سجده پرداختیم. وآن را به چهار مبحث تقسیم نمودیم. در مبحث اول آثار سجده را به دو قسم آثار دنیوی و اخروی تقسیم نمودیم. در مبحث دوم اسرار سجده را در روایات مورد بررسی قرار دادیم و در مبحث سوم موانع سجده را بحث نمودیم که بزرگترین مانع برای سجده تکبر و خود برتر بینی است.