در این تحقیق اثر تحریک ایمنی تجویز خوراکی دو پروبیوتیک لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس جدا شده از روده ماهی شیربت (barbus grypus) بر روی ماهی کپور معمولی ((cyprinus carpio مورد مطالعه قرار گرفت. این دو باکتری با توان پروبیوتیکی بالا، اخیرأ از فلور باکتریایی روده ماهی بومی شیربت جداسازی شده اند. بدین منظور تعداد 480 قطعه ماهی با وزن متوسط 5/1±40 گرم به طور تصادفی به چهار تیمار و هر تیمار در سه تکرار تقسیم بندی شدند (40 ماهی در هر تکرار) ماهیان تیمار یک، دو و سه به ترتیب باخوراک حاوی cfu/ml107×5 باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس کازئی به مدت 60 روز تغذیه شده و گروه کنترل با خوراک فاقد باکتری تغذیه گردید. سپس، در روز 30 و 60 به تعداد 9 قطعه ماهی از هر گروه ماهیان، نمونه خون و سرم تهیه شده و پارامترهای مختلف ایمنی شامل: میزان فعالیت لیزوزیم پلاسما، میزان فعالیت باکتری کشی پلاسما، فعالیت مسیر فرعی کمپلمان (acp) و مقدار پروتئین کل، آلبومین و گلوبولین پلاسما و همچنین فعالیت نیتروبلو تترازولیوم (nbt) اندازه گیری و بین تیمارها به منظور بررسی ماندگاری باکتری و تآثیر آن بر روی سیستم ایمنی بدن میزبان مقایسه گردید. ماهیان باقی مانده از هر گروه (22 قطعه درهر تکرار) از روز 60 تا75 با جیره ی بدون مکمل تغذیه شدند، شاخص های اندازه گیری شده در مرحله قبل، در این مرحله نیز اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که تغذیه ماهی کپور معمولی با خوراک حاوی پروبیوتیک لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم در روزهای30 و60 دوره آزمایش باعث بهبود شاخص های ایمنی ماهی گردید (05/0p<)، به طوری که در روز 30 و 60 دوره آزمایش در تیمار تغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم فاکتور لیزوزیم پلاسما افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد. در روز 60 دوره آزمایش فعالیت کمپلمان در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل نشان داد و میزان فعالیت nbt در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس بولگاریکوس افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<). در فعالیت باکتری کشی پلاسما در روز 30 دوره آزمایش در تیمارتغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<)، درحالی که در روز 60 دوره آزمایش، تیمارهای پروبیوتیکی افزایش معنی داری با گروه کنترل نداشتند (05/0p>). در بین شاخص های بیوشیمیایی پلاسما، میزان گلوبولین پلاسما در تیمارهای آزمایشی در روز 30 دوره نسبت به گروه کنترل به طور معنی دار افزایش یافت (05/0p<)، در حالی که در روز 60 دوره آزمایشی در تیمار تغذیه شده با خوراک حاوی لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0p<)، در روز 30 و 60 دوره آزمایش، در سطح پروتئین کل و آلبومین افزایش معنی داری نسبت به گروه کنترل مشاهده نشد (05/0p>). به طور کلی می توان نتیجه گرفت که دو پروبیوتیک مورد بررسی، لاکتوباسیلوس بولگاریکوس و لاکتوباسیلوس پلانتاروم اثرات پروبیوتیکی و تحریک ایمنی مناسب تری در مقایسه با باکتری لاکتوباسیلوس کازئی (کنترل مثبت) در ماهی کپور معمولی دارند. پس از چالش ماهی ها با باکتری آئروموناس هیدروفیلا، میزان زنده مانی ماهیان تغذیه شده با لاکتوباسیلوس پلانتاروم و لاکتوباسیلوس بولگاریکوس، نسبت به تیمارلاکتوباسیلوس کازئی به طور معنی دار کمتر بوده، و بیشترین مقاومت در تیمار لاکتوباسیلوس کازئی مشاهده گردید.