نام پژوهشگر: ذلیخا عظیم دخت

بررسی دامنه خوانش پذیری متن در چارچوب الگوی تحلیل متن بارت، مطالعه موردی: دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی - پژوهشکده زبانشناسی 1393
  ذلیخا عظیم دخت   حسین صافی

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی دامنه خوانش پذیری متن در چارچوب الگوی تحلیل متن بارت: مطالعه موردی دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» در صدد است تا ضمن ارائه نمونه ای از هزاران خوانش ممکن از متن، الگویی برای بررسی دامنه خوانش پذیری متن ارائه دهد، تا بر اساس این الگو برای اولین بار ابزاری جهت بررسی دامنه خوانش پذیری متن مطرح شود. چارچوب نظری پژوهش نسخه پیشرفته تری از الگوی تحلیل متن بارت (1977؛1967) است. همچنین روش شناسی پژوهش حاضر نیز برگرفته از الگویی است که کریستین متز (189:1982) از تلفیق قطب های استعاره و مجاز با محور همنشینی و جانشینی جهت ارائه چارچوبی برای تحلیل روایت های سینمایی ارائه کرده است. حال آنکه کارایی چارچوب مورد نظر متز را بدون واسطه تصویر و تنها با اضافه کردن وجهی دیگر تحت عنوان تقابل های همنشین و جانشین می توان بیشتر کرد و آن را در تحلیل متن کلامی به کار گرفت. علاوه بر شش ابزار فوق، پژوهش حاضر از بینامتنیت نیز بهره جسته است و این عنصر را یکی از عناصر اصلی ایجاد خوانش¬پذیری متن می¬داند. بنابراین ابزارهای پژوهش حاضر عبارتند از همنشینی استعاری، جانشینی استعاری، همنشینی مجازی، جانشینی مجازی، تقابل همنشین، تقابل جانشین و بینامتنیت. با استفاده از هفت ابزار فوق پیکره داده های پژوهش حاضر که عبارات و جملات داستان دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد است مورد تجزیه، تحلیل و بررسی قرار گرفته اند و به این ترتیب، نمونه هایی از خوانش های نهفته در متن، نمایان شده است.