دیابت به گروهی از بیماری های متابولیک اطلاق می گردد که به دلیل تولید ناکافی انسولین ویا عدم پاسخ مناسب سلول های بدن به انسولین و یا هر دو، شخص دچار افزایش قند خون می شود. هدف از مطالعه حاضر بررسی مقایسه ای اثرات خوراکی پودر میوه هندوانه ابوجهل با داروی متفورمین بر میزان گلوکز خون رت ها ی نر دیابتی شده با استرپتوزوسین است. بدین منظور تعداد 32 رت نر به چهار گروه هشت تایی : کنترل منفی با جیره غذای معمولی، کنترل مثبت که آب مقطردریافت کرد، گروه درمان با دوز mg/kg 14 متفورمین (گروه شاهد) و گروه درمان با mg/kg 50 پودر میوه هندوانه ابوجهل (گروه آزمایش) تقسیم شدند. محلول متفورمین و هندوانه ابوجهل به ترتیب به میزان mg/ml 28 و mg/ml 100 در آب مقطر جهت مصرف روزانه هر گروه تهیه شدند. القای دیابت نوع دو با تزریق داخل صفاقی kg mg/ 60 استرپتوزوسین ( دو بار به به فاصله 48 ساعت تکرار ) صورت گرفت. تجویز دارو و گیاه با استفاده از گاواژ مرتبا به طور روزانه به مدت 6 هفته انجام شد. حیوانات از لحاظ نوشیدن آب و خوردن غذا هیچگونه محدودیتی نداشته و قبل از اولین دز و بعد از آخرین دز قند خون پس از 12 ساعت ناشتا بودن از طریق ورید دم اندازه گیری شد. پس از هر بار اندازه گیری گلوکز خون، هر حیوان توزین گردید و قند خون بالای mg/dl 250 به عنوان دیابتی در نظر گرفته شد. اندازه گیری گلوکز خون با روش گلوکز اکسیداز و با استفاده از گلوکومتر انجام شد و اندازه گیری انسولین نیز به روش ایمونو شیمی و با دستگاه الایزا صورت گرفت. مطالعه حاضر نشان داد گروه دریافت کننده متفورمین و هندوانه ابوجهل در روز 28 ، تفاوت معنی داری در کاهش گلوکز خون نسبت به یکدیگر نشان دادند (p<0.05). اما میزان کاهش گلوکز در روز 42 نسبت به روز 3 در گروه هندوانه ابوجهل نسبت به گروه متفورمین بیشتر است. نتیجه این مطالعه نشان داد که هندوانه ابوجهل در مقایسه با متفورمین به طور معناداری می تواند در کاهش میزان گلوکز خون تاثیر گذار باشد . اما توصیه می شود برای یافتن دوز مناسب و بی خطر و هم چنین بررسی عوارض جانبی احتمالی ، مطالعات گسترده تری انجام شود.