نام پژوهشگر: مهدی همایون زاده

بررسی تأثیر خطای داده های ورودی به مدل مفهومی بر نتایج حاصل از آن - بررسی موردی دشت شازند
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم زمین 1393
  مهدی همایون زاده   محمد نخعی

مدل سازی آب های زیرزمینی فرآیندی پیوسته و پویا است که در آن به تناسب ادامه مطالعات و افزایش دانش نسبت به سامانه و افزوده شدن بر حجم داده های موجود ، مدل مفهومی نیز تکامل یافته و فرضیات تشکیل دهنده آن دوباره موردبررسی قرار می گیرد و به آن ها افزوده یا کاسته شده و یا اصلاح می شود.در این تحقیق سعی شده با واسنجی مدل ناپایدار ریاضی آبخوان و سپس اعمال سناریوهای مختلف از طریق تغییر (افزایش و کاهش) در داده های ورودی به مدل مفهومی نسبت به میانگین همان داده (در بازه های 5 ، 10 ، 15 ، 20 ، 50 و 100 درصدی) و اجرای مدل در قبال هر یک از این تغییرات ، نتایج حاصل از هر تغییر را با نتایج بدون تغییر مقایسه کرد و تأثیر هریک از عوامل در نتایج مدل مشخص نمود که تلویحاً می توان آن را صحت سنجی مدل مفهومی نامید.منطقه موردمطالعه برای این کار آبخوان شازند در استان مرکزی که بین´45°33 و´10°34 عرض شمالی و ´15°49 و´40°49 طول شرقی قرارگرفته است. نتایج به دست آمده از افزایش و یا کاهش داده های مختلف آبخوان در بازه های مختلف نشان می دهد که در اکثر موارد خطاهای آماری مدل مانند rms و normalized rms افزایش می یابند ولی خطای آماری residual mean در برخی از پارامترها با کاهش آن پارامتر ، کم می شود و با افزایش پارامتر ، زیاد می شود و در برخی دیگر با افزایش پارامتر ، مقدار آن کم و با کاهش پارامتر، مقدار آن زیاد می شود، ازاین رو می توان residual mean که گاهی اوقات مثبت و گاهی منفی است را غیرقابل استناد دانست و به نتایج آن اعتماد نکرد و از خطای rms و به ویژه normalized rms که توزیع نرمال rms است حداکثر استفاده را برد. نتایج نشان می دهد که خطاهای rms و normalized rms به ترتیب به : 1- ضخامت آبخوان 2- آبدهی ویژه 3- anisotropy (ky/kx) 4- نرخ بهره برداری چاه های آب5- نرخ آب برگشتی کشاورزی 6- هدایت هیدرولیکی 7- نرخ تغذیه آب باران 8- نرخ تغذیه آب برگشتی سایر مصارف بیشترین وابستگی را نشان می دهد. در انتها با توجه به نتایج حاصله پیشنهاد هایی ارائه شد.