گردشگری یکی از منابع اصلی اشتغال در سراسر دنیاست و یک پنجم درصد درآمد ملی جهان را به خود اختصاص داده است. ایران یکی از پنج کشور نخست برخوردار از بیشترین تنوع زیستی می باشد و مناطق بیابانی وسیع آن سرشار از جاذبه های گردشگری است. این تحقیق پیمایشی – تحلیلی و با هدف بررسی پتانسیل های توریستی مناطق بیابانی استان فارس که از مهم ترین قطب های گردشگری کشور محسوب می شود، انجام گرفته است، پتانسیل های سه کویر " شیراز، نیریز و میدان گل " با استفاده از اطلاعات کتابخانه ای و میدانی بررسی گردید. اطلاعات میدانی از طریق پرسشنامه در دو جامعه آماری گردشگر و کارشناس کسب، و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آلفاکرونباخ، آمار توصیفی از نوع فراوانی و رگرسیون انجام شد. سپس نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای گردشگری کویرهای مزبور با استفاده از مدل swot تعیین گردیده و با استفاده از مدل topsis اولویت بندی در سه سناریوی کارشناس، گردشگر و دانش داده ای (تهیه لایه های اطلاعاتی در محیط arcgis) انجام گرفت. نتایج نشان داد، کویرهای مزبور دارای پتانسیل های گردشگری شناخته نشده ای هستند که معرفی آنها باعث گسترش اکوتوریسم و توسعه اقتصادی- اجتماعی منطقه می شود. طبق مدل swot از دید گردشگران، کویرهای شیراز ، نیریز، میدان گل به ترتیب در محدوده های شماره 1، 4، 4 ماتریس استراتژی ها و اولویت های اجرایی با استراتژی پیشنهادی رشد و ساخت و از نظر کارشناسان در محدوده های شماره 1، 1 با استراتژی رشد و ساخت و شماره 5 با استراتژی حفظ و نگهداری قرار دارند. همچنین کویر شیراز در هر سه سناریو با میانگین 95/0 اولویت اول را جهت توسعه اکوتوریسم مناطق بیابانی استان داشته و پس از آن کویرهای نیریز و میدان گل به ترتیب با میانگین های 71/0 و 14/0 قرار می گیرند

شبیه سازی جریان رودخانه ها، پیش بینی رفتار هیدرولوژیکی حوزه های آبخیز و درک درستی از مؤلفه های مختلف چرخه ی هیدرولوژیکی برای برنامه ریزی در جهت حفاظت از منابع آبی حائز اهمیت است. از طرف دیگر، عدم برآورد مناسب رواناب حاصل از بارش در حوزه های آبخیز، مدیریت بهینه ی منابع آبی و انجام پروژه های مختلف آبخیزداری به ویژه مدیریت بهره برداری سدها و شبکه ی آب رسانی را دچار مشکل می نماید. در تحقیق حاضر شبیه سازی رواناب با استفاده از مدل swat بر اساس داده های جمع آوری شده از حوزه ی آبخیز روضه چای واقع در استان آذربایجان غربی که سطحی بالغ بر 189.1 کیلومترمربع را شامل می شود، انجام شد. هدف اصلی در این تحقیق، کاربرد و اجرا و ارزیابی دقت مدل swat در شبیه سازی رواناب در مقیاس روزانه، ماهانه و سالانه در حوزه ی آبخیز روضه چای می باشد. ازاین رو در ابتدا داده های لازم شامل داده های بارش، دما، سرعت باد ، رطوبت نسبی و تشعشع خورشیدی از سال 1996تا سال 2006 از ایستگاه سینوپتیک ارومیه که به عنوان ایستگاه مولد در این تحقیق در نظر گرفته شد استخراج گردید. داده های مکانی شامل داده های خاک از سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارومیه ، نقشه کاربری اراضی از روی تصاویر ماهواره ای etm+ ماهواره لندست و نقشه dem و آبراهه ها نیز از روی نقشه توپوگرافی 1:50000 تهیه گردید. همچنین دوره واسنجی شبیه سازی از سال 1999 تا 2004 و دوره اعتبارسنجی سال های 2005 و 2006 در نظر گرفته شد. در نهایت مقادیر پارامترهای آماری r2 و ns برای پایه زمانی روزانه در دوره اعتبارسنجی به ترتیب برابر 11/0 و 05/0 و برای پایه زمانی ماهانه به ترتیب برابر 81/0 و 76/0 به دست آمد.

تغییر اقلیم تأثیر فراوانی بر شاخص های اقتصادی و اجتماعی مردم به ویژه روستانشینان داشته است. شدت این اثرات در دو ده? گذشته نسبت به دهه های پیشین افزایش یافته است. در این پژوهش به بررسی کاهش بارش و روند افزایش نسبی درج? حرارت طی دور? آماری 20 ساله در شهرستان سنندج پرداخته شده است. در این پژوهش آثار تغییر اقلیم بر وضعیت اشتغال، درآمد، سرمایه گذاری و تولید در بخش کشاورزی، باغداری و دامداری، مهاجرت، میزان رضایت از وضعیت موجود، الگوی مصرف بهره برداران از منابع آب، وضعیت غذایی، روند کاهش محصولات زراعی، باغی و دامی و سایر شاخص های اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. برای انجام مطالعه ضمن بهره گیری از یک چارچوب مفهومی و داده های تکمیلی که از مراکز مورد نیاز جمع آوری شد، داده ها از طریق تکمیل پرسشنامه و استفاده از روش های مختلف آمار توصیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج مطالعه نشان داد که تغییر اقلیم علاوه بر خروج نیروی کار از بخش کشاورزی، باغداری و دامداری، باعث مهاجرت های موقت و دائم از روستاها شده است. درآمد اغلب خانوارها از بخش کشاورزی و باغداری کاهش قابل توجهی یافته و میزان تولید و سرمایه گذاری در آنها نیز تنزل یافته است. در بخش منابع آب، الگوی مصرف بهره برداران تغییر کرده و بهره برداری از منابع آب سطحی کاهش و بهره برداری از آب های زیرزمینی افزایش یافته است. در بخش دامداری، تولیدات دامی روستاهای منطق? سنندج به دلیل روند کاهشی تعداد دام ها در سال های اخیر به شدت کاهش یافته است، به طوری که سبب تبدیل دامداران از وضعیت تولید کنندگی به وضعیت مصرف کنندگی شده است. علاوه بر کشاورزان، باغداران و دامداران، سایر مردم روستاها نیز که دارای شغل های آزاد هستند و وظیف? تأمین نیازهای مردم روستا را بر عهده دارند، تحت اثرات تغییر اقلیم به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم قرار گرفته اند و وضعیت اقتصادی و اجتماعی آنان نیز همانند سایر مردم روستا نامناسب شده است. در رابطه با ماندن مردم در روستاها و ادامه فعالیت های زراعی، باغی و دامداری باید خاطر نشان کرد که در صورت ثابت ماندن یا وخیم تر شدن اوضاع اقتصادی و اجتماعی تحت تأثیر تغییر اقلیم، بیشتر روستانشینان تصمیم به مهاجرت دائمی و موقت در آینده خواهند داشت. کلمات کلیدی: تغییر اقلیم، شاخص های اقتصادی و اجتماعی، خانوارهای روستایی، کشاورزی، باغداری و دامداری، الگوی مصرف منابع آب، سنندج.

در بین حوادث طبیعی، مشکلات ناشی از پدیده خشکسالی از نظر تلفات جانی، خسارات اقتصادی و اثرات اجتماعی طولانی مدت در جامعه، بیشتر از سایر بلایای طبیعی بوده است. وقوع خشکسالی های اخیر از یک سو و بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی دشت کاشان از سویی دیگر، باعث بهم خوردن تعادل آبخوان شده و افت کمی و کیفی آن را درپی داشته است. هدف از انجام این مطالعه بررسی اثرات خشکسالی برپارامترهای کمی و کیفی آب زیرزمینی دشت کاشان می باشد. در این مطالعه روند تغییرات سطح و کیفیت آبهای زیر زمینی با استفاده از مدل ریاضی modflow و همچنین از طریق بررسی روابط بین شاخص های خشکسالی و تغییرات سطحآبهای زیر زمینی مورد مطالعه قرار گرفت. به این منظورپس از تهیه لایه های مورد نیاز مدل با استفاده از نرم افزار gis واسنجی مدل در دوحالت پایدار و ناپایدار انجام شد. جهت اطمینان از نتایج حاصله از مدلسازی، اقدام به صحت سنجی شد. تأثیر شرایط مختلف اقلیمی و بهره برداری در قالب سناریو های مختلف به مدل اعمال شد. نتایج مدل، بحرانی بودن آبخوان را نشان داد. در ادامه خشکسالی هواشناسی با شاخص (spi) و خشکسالی آب زیرزمینی با شاخص (gri) مورد ارزیابی قرارگرفت و نهایتاً با استفاده از روابط آماری و برهم کنشی بین خشکسالی و نوسان سطح آبخوان در طول دوره آماری(89-1369)، اثر خشکسالی بر تغییرات کیفی آبخوان مورد بررسی واقع شد. بررسی ها نشان داد که علاوه بر خشکسالی، بهره برداری بی رویه در افت کمی و به تبع آن افت کیفیت آبخوان تأثیرات جبران ناپذیری داشته است. بطوریکه در طول سال های آماری مورد بررسی به ازای کاهش 91/2 متری در سطح آب زیرزمینی، هدایت الکتریکی افزایشی معادل 35/262 میلی اکی والانت برلیتر، کل جامدات محلول 039/218 میلی گرم درلیتر و نیترات افزایشی برابر 93/14 میلی گرم درلیتر داشته است. این آمار و ارقام در مجموع نشان دهند? کاهش شدید کیفیت در نتیج? افت سطح آبخوان است. که بهره برداری بی رویه و غیراصولی نسبت به خشکسالی تأثیر خیلی زیادی بر میزان افت داشته است.

سیل یکی ازبلایای طبیعی است که اغلب مناطق کشور را تحت تاثیر قرار داده و موجب وارد آمدن خسارت می گردد.لذا ارائه یک روش مناسب برای شناسایی اصولی مناطق با پتانسیل تولید سیل بالاتر در تولید سیل حوزه های آبخیز از جمله اقدامات بسیار مهم درکاهش خسارات ناشی از آن می باشد.هدف ازانجام تحقیق حاضر ارائه روشی است که با استفاده از مدلهای ریاضی،رایانه ای و ضمن در نظر گرفتن اثرات متقابل عوامل موثر بر سیل خیزی،مناطق خطر ساز و سیل خیز را در داخل حوضه تعیین نموده و به عبارتی شدت سیل خیزی را در هر یک از زیر حوضه ها و یا واحد های هیدرولوژیکی اولویت بندی نماید.دراین مطالعه نقش روندیابی سیل در تفکیک وشناسایی مناطق سیل خیز، پس از برآورد دبی زیر حوضه ها در آبراهه های اصلی تا خروجی کل حوضه، با استفاده از مدل هیدرولوژیکیhec-hmsبراساس داده های جمع آوری شده از حوزه ی آبخیز جونقان واقع در استان چهارمحال و بختیاری که سطحی بالغ بر901 کیلومترمربع را شامل می شود،بررسی شد.بدین منظور حوضه جونقان به سه زیر حوضه تقسیم گردید و خصوصیات فیزیکی کل حوضه وزیر حوضه ها از طریقgisتعیین شد.با کاربرد روش تکرار حذف انفرادی زیر حوضه هیدروگرافهای سیل متناظر با بارش،برای هریک از زیر حوضه ها محاسبه وسپس با حذف متوالی زیر حوضه ها میزان تاثیر هریک از آنها در تولید سیل خروجی بدست آمد وزیر حوضه ها به ترتیب نقش آن ها درسیل خروجی اولویت بندی گردیدند. نتایج نشان می دهند که میزان مشارکت زیر حوضه ها در سیل خروجی کل حوضه متناسب با مساحت آنها نبوده و عواملی چون روندیابی سیل در رودخانه اصلی و موقعیت مکانی زیرحوضه ها نیزتاثیر مهمی در میزان مشارکت زیرحوضه ها در سیل خروجی کل حوضه دارند.همچنین مدل هیدرولوژیکیhec-hms در این تحقیق شبیه سازی مناسبی از بارش-رواناب جهت تعیین پتانسیل تولید سیل برای حوزه آبخیز جونقان ارائه نموده است.در نهایت مشاهده شد زیرحوضه فارسان بیشترین سهم را درسیل خروجی کل حوضه دارد و زیر حوضه سورشجان دارای کمترین پتانسیل سیل خیزی است.وهمچنین نتایج این پژوهش نشان داد که حساسیت دبی اوج خروجی نسبت به تغییرات تلفات اولیه بیشتر از زمان تاخیر است

امروزه نفوذپذیری خاک به علت کاهش بارش ، چرای زیاد مراتع و کاربری اراضی کاهش یافته است، در نتیجه اکثر بارش به رواناب تبدیل شده و از دسترس خارج می گردد. همچنین در این مناطق الگوهای بارندگی در دو مقیاس زمان و مکان غیر قابل پیش بینی هستند.اما بارش می تواند برای ذخیره و استحصال به عنوان یک منبع قابل اعتماد و اقتصادی با استفاده ازمدیریت یکپارچه حوضه آبخیز باشد. مدیریت یکپارچه حوضه آبخیز نیازمند به یک میزان از اطلاعات است که بوسیله ایجاد و مطالعه روابط هر یک از پارامترها بدست می آیند. تکنیک های rs و ahp، gis اطلاعات به روز و ارزشمندی از منابع طبیعی و پارامترهای فیزیکی زمین فراهم می کنند.در این مطالعه، مکان های دارای پتانسیل استحصال بارش با استفاده از rs، gis و ahp شناسایی شدند .برای تصمیم گیری از همپوشانی لایه های اطلاعاتی نقشه های شبکه زهکشی،پتانسیل تولید رواناب، شیب، کاربری اراضی ،عمق خاک و بافت خاک استفاده شد.سایت های مناسب برای هر یک از روش تغذیه / استحصال بارش با استفاده از دستورالعمل های ایران برای عملیات استحصال بارش و تحقیقات بین المللی تعیین شد. مطابق نتایج، منطقه مناسب برای ساخت کنتور فارو ، پیتینگ ، پخش سیلاب ، سکوبندی ، تراس ،بانکت بندی، سدهای اصلاحی با دوره بازگشت دو ساله و سدهای اصلاحی با دوره بازگشت 25 ساله به ترتیب 54/0 ،52/8 ،01/0 ،36/31 ،62/1 ،5/4 ،67/8 و 22/2 کیلومترمربع(08/0?????????????????????، ?33/1 ?، 002/0 ،91/4 ،25/0 ،7/0 ، 36/1 و 35/0درصد) را شامل می شوند.در نتیجه، روش های استفاده شده در مطالعه حاضر نسبت به سایر روش ها، نشان دهنده بیشترین دقت،صحت و توانایی در حوضه های بزرگتراست.

شناسایی علل فرسایش خندقی نقش مهمی در مدیریت حوزه های آبخیز و جلوگیری از تخریب اراضی دارد. در همین راستا، حوزه آبخیز قهورد، در استان همدان انتخاب شد. ابتدا منابع آماری موجود ایستگاه های هواشناسی و شبکه باران سنجی جمع آوری و بانک اطلاعاتی تهیه شد. پس از کنترل کیفیت و صحت آمار و اطمینان از همگنی و نرمال بودن آنها، شاخص های اقلیمی ضریب هیدروترمال و میزان رطوبت موجود در بین سازندها محاسبه و نتایج نشان داد که مقدارضریب هیدروترمال برابر 11/2 و میزان رطوبت موجود در بین سازندها در تمام ماه های سال به استثنای دی و بهمن منفی می باشد. بر این اساس حوزه آبخیز قهورد دارای حساسیت بالا و استعداد قوی برای فرسایش خندقی می باشد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که واحد های مارن سیلتی و مخروط افکنه جدید 9/91درصد از مناطق تحت تاثیر فرسایش خندقی را به خود اختصاص داده اند. طبقه شیب 15-0 درصد و جهت شیب شمالی و کاربری مرتع فقیر و اراضی آبی و باغات به علت از بین رفتن پوشش درختی دارای بیشترین گسترش فرسایش خندقی می باشند. از نظر پوشش گیاهی بیشترین درصد فرسایش خندقی (92/76درصد) در بخش اراضی زراعت دیم و آیش (رها شده) به علت کوتاه بودن دوره رویشی بوده است. نتایج حاصل از عملیات آزمایشگاهی نشان داد که بافت خاک های اراضی خندقی loamy و sandy loam می باشد و پایین بودن درصد مواد آلی و بالا بودن نسبت جذب سدیم و پتاسیم از مواردی است که باعث گسترش فرسایش خندقی در منطقه شده است. میزان هدایت الکتریکی (ec) در اراضی خندقی نسبت به دیگر واحد اجزای اراضی بالا است میزان روند تغییرات درصد اشباع خاک (sp)، ارزش مواد خنثی شونده کل خاک(tnv) و اسیدیته گل اشباع (ph) در منطقه مورد تحقیق تغییرات جزئی دارند.

امروزه برای تهیه نقشه های کاربری اراضی، استفاده از داده های ماهواره ای و روش های کمی در علم سنجش از دور بسیار معمول است و محققان و دانشمندان این علم در دو دهه ی گذشته به صورت گسترده آن را به کار برده اند. کاربری اراضی یک خصوصیت مهم در پروسه ایجاد رواناب می باشد که بر روی نفوذ، فرسایش، تبخیر و تعرق اثر می گذارد. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر روی روانابهای سطحی با استفاده از مدل swat می باشد. بدین منظور زیر حوضه بهشت آباد به عنوان منطقه مورد مطالعه در نظر گرفته شده است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از تصاویر سنجنده oli ماهواره لندست 8 و با بکارگیری باند پانکروماتیک جهت استفاده از الگوریتم های تلفیق تصاویر، نقشه کاربری اراضی منطقه در سال 2013 بدست آمد. نتایج این بخش نشان داد که الگوریتم gs و pc و تکنیک طبقه بندی حداکثر شباهت، بالاترین دقت را در تهیه نقشه کاربری اراضی داشته است. سپس با استفاده از مدل swat در دوره آماری 1989-1984 با کاربری اراضی سال 1987 رواناب سطحی شبیه سازی شد. واسنجی و اعتبارسنجی مدل با استفاده از الگوریتم sufi-2 موجود در نرم افزار swat-cup انجام گرفت. نتایج آماری حاصل از واسنجی و اعتبارسنجی مدل در دوره 1989-1984 از دقت قابل قبولی برخوردار می باشد. سپس جهت بررسی تاثیر تغییر کاربری اراضی بر روی رواناب، از نقشه کاربری اراضی سال 1987 برای دوره 2011-1999 استفاده گردید. نتایج نشان داد که استفاده از نقشه کاربری اراضی سال 1987 برای دوره جدید از دقت قابل قبولی برخوردار نمی باشد و رواناب مشاهداتی خارج از محدوده باند عدم قطعیت ppu95 قرار گرفته است. بنابراین شبیه سازی رواناب با استفاده از نقشه کاربری اراضی سال 2013 برای دوره آماری 2011-1999 افزایش دقت واسنجی و اعتبار سنجی را به دنبال داشته است. همچنین رواناب مشاهداتی نیز در محدوده باند عدم قطعیت ppu95 مدل swat قرار گرفته است. و میزان رواناب سطحی نیز در دوره آماری جدید نسبت به قدیم روند افزایشی داشته است.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.