نام پژوهشگر: عبدالله رشیدی مهرآبادی

بررسی فنی واقتصادی حذف فسفرازپساب تصفیه خانه فاضلاب با استفاده از منعقد کننده ها در محیط متخلخل(مطالعه پایلوتی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران 1389
  پویا طالبی حسن آبادی   عبدالله رشیدی مهرآبادی

چکیده فسفر یکی از عوامل اصلی ایجاد یوتریفیکاسیون در منابع آب میباشد و حذف آن از پساب تصفیه خانه های فاضلاب امروزه بطور جدی در دستور کار کشورهای پیشرفته قرار دارد. روشهای متعددی برای حذف فسفر وجود دارد که یکی از معمولترین آنها استفاده از مواد منعقدکننده و ته نشینی میباشد. در این تحقیق طی مطالعات پایلوتی نیمه صنعتی رژیم های مختلف جریان و تاثیر آن بر بهره وری انجام فعل و انفعالات شیمیایی و حذف فسفر با استفاده از مواد منعقد کننده مورد ارزیابی قرار گرفته است. پایلوت مورد نظر شامل جریان اختلاط کامل در یک حوض قبل از ورود پساب به فیلتر در مقایسه با استفاده از فیلتر درشت دانه با جریان افقی به جایگزینی حوض اختلاط کامل می باشد. نتایج حاصله نشان می دهد که با استفاده از فیلتر درشت دانه افقی فرآیندهای شیمیایی ،انعقاد،لخته سازی و ته نشینی همزمان توسعه یافته و راندمان حذف فسفر در پساب ورودی بطور قابل قبولی افزایش می یابد در این تحقیق نتایج زیر حاصل شده است که مشروح آن در فصل 4 و5 آمده است: 1-بدون استفاده ازمواد منعقدکننده: نتایج حاصله از این بخش به این شرح است که چه فیلتر و چه حوض ته نشینی هیچ کدام به تنهایی نقش چندانی در حذف فسفر نداشته و عملاٌ بی فایده است. 2-با تزریق آلوم با دوز 240 میلیگرم بر لیتر:نتایج حاصله از این بخش به این شرح است که آلوم با میزان تزریق 240 میلی گرم بر لیتر توانسته در فیلتر با دو دز مختلف فسفر به طور متوسط 85 درصد از فسفر را حذف کند این در حالیست که در حوض ته نشینی این میزان 66 درصد می باشد. لذا فیلتر در این بخش بسیار کارامدتر می باشد. 3-با تزریق کلروفریک با دوز 18 میلیگرم بر لیتر: نتایج حاصله از این بخش به این شرح است که کلروفریک با میزان تزریق 18 میلی گرم بر لیتر توانسته در فیلتر با دو دز مختلف فسفر به طور متوسط 79.7 درصد از فسفر را حذف کند این در حالیست که در حوض ته نشینی این میزان 58.5 درصد می باشد. لذا فیلتر در این بخش نیز بسیار کارآمدتر می باشد.

حذف یونهای نیترات از آب آشامیدنی با استفاده از نانوفیلتر با رویکرد مدیریت پساب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1390
  پریا حاجی عموشا   عبدالله رشیدی مهرآبادی

نیترات یکی از ترکیبات موجود در آب است که بر اثر برخی فعالیت های بشری نظیر دفع نامناسب فاضلابهای شهری، غلظت آن در برخی منابع آب به خصوص آبهای زیرزمینی افزایش یافته است. حداکثر غلظت مجاز نیترات در آب آشامیدنی محدود می باشد، زیرا غلظت نیترات بیش از این مقدار در آب موجب بروز اختلالاتی در انسان نظیر سرطان و همچنین سندرم کودک کبود در اطفال می شود. روشهای مختلفی برای تصفیه آبهای آلوده به نیترات وجود دارد یکی از این روشها که نسبتا جدید است، استفاده از نانوفیلتر برای حذف نیترات می باشد. نانوفیلتر جریان ورودی را به دو قسمت جریان فیلتر شده و جریان تغلیظ شده تقسیم می کند. در واقع نانوفیلتر تنها نیترات را از جریان فیلترشده حذف می کند و جریان تغلیظ شده (پساب) حاوی غلظت بالای نیترات است. بنابراین پساب حاصله نیز باید به گونه ای مدیریت شود که سبب آلودگی محیط نشود. لذا این کار در دو بخش بررسی عملکرد نانوفیلتر در تصفیه نیترات و مدیریت پساب حاصل از تصفیه انجام شده است. در بخش اول آزمایشها با استفاده از یک پایلوت نانوفیلتر مجهز به دو غشا nf90 و nf270، با سه نمک نیترات nano3، ca(no3)2 و mg(no3)2 در شرایط بهره برداری مختلف انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد که افزایش فشار سبب افزایش راندمان حذف نیترات و همچنین افزایش دما سبب کاهش راندمان حذف نیترات شده است. با افزایش غلظت با توجه به کاتیون همراه نیترات، راندمان حذف برای نمک nano3 کاهش و راندمان حذف برای دو نمک ca(no3)2 و mg(no3)2 افزایش داشته است. در نمکهای ca(no3)2 و mg(no3)2 با افزایش ph راندمان حذف افزایش یافته است، اما در نمک nano3، در ph<pi با افزایش ph راندمان حذف کاهش و در ph>pi، با افزایش فشار راندمان حذف نیترات افزایش یافته است. بهترین راندمان حذف در شرایط گوناگون مربوط به نمک mg(no3)2 (97%) بوده است. همچنین با افزودن آنیونهای تک ظرفیتی hco3- و cl- مشاهده می شود که راندمان حذف نیترات کاهش یافته است، که این کاهش با افزایش غلظت این آنیونها در محلول بیشتر شده است. این کاهش راندمان حذف نیترات در فیلتراسیون آب شهر در مقایسه با آب یون زدایی شده نیز مشاهده شد. عملکرد غشا nf90 در تمام موارد بهتر از عملکرد غشا nf270 بوده است، به طوریکه راندمان حذف غشا nf90 در فیلتراسیون آب شهر برای نمک ca(no3)2 به طور متوسط 39.8% بیشتر از راندمان حذف غشا nf270 بوده است. در بخش دوم با توجه به عملکرد بهتر غشا nf90، پساب حاصل از دو نمک nano3 و ca(no3)2 در غلظت نیترات mg/l150، به عنوان آب آبیاری و کود کشاورزی در نظر گرفته شده است و آنالیز آن نشان می دهد، مغایرتی با استانداردهای کشاورزی ندارد و قابل استفاده در این بخش است. همچنین به جهت بررسی بیشتر تاثیر پساب بر محصولات کشاورزی، دو نمونه گیاه گوجه فرنگی و تربچه در گلخانه پرورش داده و تیمارهای آبیاری شده با پسابها و تیمارهای آبیاری شده با کود کشاورزی به لحاظ میزان محصولدهی در این دو گیاه مقایسه شده اند. ملاحظه گردید که در گیاه گوجه فرنگی میزان محصول پسابها کمتر از کود کامل بوده ولی در کشت تربچه میزان محصول پساب ca(no3)2 بیشتر از کود کامل بوده است. البته اختلاف محصولدهی تیمارها در هر دو نمونه کشت شده کم بوده است.

ارزیابی کارایی تلفیق فیلترهای کند ماسه ای و درشت دانه افقی در تصفیه آب
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1390
  علی غضنفری   علی ترابیان

تصفیه ی آب فرآیندی پیچیده است که درصورت عدم درک صحیح از رفتار آب، انجام آزمایشات کیفی و انتخاب فرآیند تصفیه مناسب، تولید آب با کیفیت مطلوب با شکست مواجه می شود. با توجه به گستردگی جوامع روستایی، وجود پادگان های نظامی و اردوگاه ها، شرایط غیرعادی پس از وقوع بلایای طبیعی و نبود سیستم با دیدگاه پدافندی برای تصفیه آب، ایجاد سامانه فشرده تصفیه آب با استفاده از تلفیق فیلترهای کند ماسه ای با درشت دانه افقی جهت نیل به تامین آب قابل شرب در شرایط ذکرشده، در دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق که مبتنی بر ساخت پایلوت می باشد با استفاده از تلفیق فیلترهای کند ماسه ای با فیلترهای درشت دانه با جریان افقی، پکیج جدیدی برای تصفیه آب با استانداردهای بین المللی تهیه گردید. براساس آزمایشات صورت گرفته، این سیستم قادر به تامین آب شرب در جوامع کوچک و همچنین شرایط بحرانی مانند شرایط پس از بلایای طبیعی (مانند زلزله) و اهداف نظامی می باشد. این سیستم مزایایی همچون بهره برداری آسان و بدون نیاز به نیروی بهره بردار متخصص، حداقل تجهیزات الکترومکانیکی و مواد شیمیایی، قابلیت جابه جایی، زمان راه اندازی کوتاه، ابعاد اقتصادی و قابلیت تحمل پذیری بالا در گستره تغییرات کیفی آب ورودی را دارا می باشد. پکیچ ساخته شده در ابعاد 7/0×4/0×75/4 متر با مشخصات فنی ارائه شده در تحقیق، با در نظر گرفتن شرایط کیفی ورودی با کدورت ntu 400-300 و در محدوده ntu 100-98 توانسته است در زمان راه اندازی کوتاه و نرخ فیلتراسیون 1/0 متر بر ساعت به راندمان حذف کدورت بیش از 99 درصد وکدورت خروجی کمتر از ntu 1 دست یابد. همچنین این پکیچ براساس آزمایشات میکروبی صورت گرفته، توانایی حذف بیش از 99 درصد میکروارگانیسم های بیماری زا را دارا می باشد. این پکیج در ابعاد ساخته شده توانایی تأمین آب شرب مورد نیاز برای 100 نفر براساس استاندارد ایران در طول یک شبانه روز را دارا می باشد. همچنین با گسترش و ساختار صنعتی مناسب این پکیج می توان در مساحتی معادل 400 مترمربع آب مصرفی مورد نیاز برای بیش از 1000 نفر را تامین نمود. با توجه به شرایط فعلی جوامع کوچک در کشور و کیفیت آب مورد استفاده در این جوامع و عدم توجیه اقتصادی احداث تصفیه خانه در آن ها، استفاده از این پکیج در ساختار صنعتی در این جوامع ضروری به نظر می رسد.

بررسی خدمات فاضلاب به اقشار کم درآمد ساکن در حاشیه شهر مشهد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - پژوهشکده مهندسی آب 1390
  رضا عارفخانی   عبدالله رشیدی مهرآبادی

رشد شتابان شهرنشینی و افزایش میزان مهاجرت به شهرها ، مسئله اسکان غیر رسمی در حاشیه شهرهای بزرگ جهان را پدید آورده است. بعلت ماهیت برنامه ریزی نشده این نوع سکونتگاه ها، غالباً تاسیسات زیر بنایی دراین نواحی به طور متناسب توسعه نیافته است. به منظور اجتناب از عواقب اجتماعی، بهداشتی و محیط زیستی، ارائه خدمات آب و فاضلاب به حاشیه شهرها که عمدتا اقشار کم درآمد در آنجا سکونت دارند، از اهمیت به سزایی برخوردار می باشد. اخیرا به این موضوع درسطح جهانی توجه ویژه ای شده و تحقیقات وسیعی درباره آن آغاز شده است. در ایران نیز با توجه به رشدفزاینده حاشیه نشینی، نیاز به پژوهش در این باره بیشتر احساس می شود. در این پایان نامه ارائه خدمات دفع فاضلاب به اقشار کم درآمد ساکن در حاشیه شهر مشهد بررسی شده است. به این منظور، سه محورتحقیقاتی (اجتماعی- اقتصادی، فنی- مهندسی و محیط زیستی) تعریف شد که در آنها به مشکلات ارائه خدمات دفع فاضلاب به مناطق حاشیه نشین و راهکارهای بهبود وضع موجود پرداخته شده است. در این پژوهش از روش میدانی-تحلیلی استفاده شد. بعد از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه ساختار یافته ای با مدیران شرکت های آب و فاضلاب شهرهای بزرگ کشور درباره بررسی وضعیت خدمات فاضلاب مناطق حاشیه نشین این شهرها انجام شد و بر اساس آن مشهد بعنوان شهر مورد مطالعه انتخاب گردید. پس از بررسی اجمالی مناطق حاشیه نشین این شهر، محله طبرسی56 که مشکلات بیشتری در خصوص دفع فاضلاب داشت به عنوان محدوده مورد مطالعه برای تحقیقات میدانی در نظرگرفته شد. پیرو شناسایی و جمع آوری اطلاعات اولیه، مصاحبه ساختاریافته ای مبتنی بر پرسش نامه با 100 خانواده (5% ازساکنین این محله) انجام شدکه وضعیت موجود و مشکلات ارائه خدمات فاضلاب درآنجا را نشان می دهد. پیرو تحلیل وضعیت موجود از جنبه های مختلف، ازروش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) برای مقایسه گزینه های بهبود وضعیت استفاده شد. نتایج نشان داد که عدم وجود سیستم دفع فاضلاب باعث مشکلات محیط زیستی و بهداشتی فراوانی در مناطق حاشیه نشین شده است. لذا چنین وضعیتی در دراز مدت نمی تواند پایدار باشد و ادامه آن معضلات بیشتری را در پی خواهد داشت. همچنین مهمترین موانع فنی برای احداث شبکه جمع آوری فاضلاب ، بافت شهری نامناسب و پراکندگی جمعیت در این مناطق می باشد. نتایج حاصل از ahp نشان داد که بهترین گزینه برای بهبود وضعیت موجود، اجرای شبکه جمع آوری و احداث تصفیه خانه های محلی در این نواحی می باشد. این تحقیق منجر به ارائه رویکردی جامع با در نظرگرفتن دیدگاه های مختلف گردیدکه قابلیت کاربرد در سایر مناطق کشور را نیز دارد.

امکان سنجی روش های تصفیه ی درجا فاضلاب و تعیین روش بهینه در مناطق شمال کشور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده محیط زیست 1391
  مرتضی رنجبر   ابوالقاسم علی قارداشی

در این مطالعه امکان سنجی روش های تصفیه ی درجای فاضلاب در مناطق شمالی کشور مورد بررسی قرار گرفته است. در سطح استان مازندران تقریباً تمام واحدهای مسکونی در روستا، فاضلاب خانگی خود را به چاه جذبی تخلیه می نمایند. اکثر روستاهای استان، آب مصرفی خود را از چاه تهیه می نمایند. سطح آب زیرزمینی در سطح استان بالا، در حدود 4 متر، می باشد و تخلیه فاضلاب به چاه جذبی بر روی کیفیت آب خوراکی اثر مستقیم دارد. برای بررسی عملکرد سیستم های تصفیه ی درجای فاضلاب، روش سپتیک تانک به همراه ترانشه جذب در روستای واسکس شهرستان آمل مورد آزمایش قرار گرفته است و به همین منظور، پایلوتی در یک واحد نیمه مسکونی اجرا گردیده است. فاضلاب صنعتی به طور کامل از فاضلاب خانگی جدا بوده است. فاضلاب خانگی این مجموعه، به علت کم بودن آب خاکستری دارای کیفیتی مشابه آب سیاه بوده است. برای بررسی عملکرد سیستم، پساب خروجی از سپتیک تانک و ترانشه جذب با فاضلاب ورودی مقایسه شده است. از جمله پارامترهای مهم در بررسی عملکرد یک سیستم تصفیه فاضلاب، میزان حذف bod5، cod، tn و فسفات در هر بخش سیستم می باشد و به صورت زیر بیان می گردد: راندمان حذف در سپتیک تانک به ترتیب، 55% ، 25%، 30% و 25% می باشد. راندمان حذف در ترانشه جذب به ترتیب، 85%، 80%، 70% و 30% می باشد. و راندمان در کل سیستم به ترتیب، 93%، 85%، 80% و 50% می باشد. در بررسی سیستم های رایج تصفیه ی درجای فاضلاب همچون سیستم پشته ای و فیلتر ماسه ای، روش ترکیبی از سپتیک تانک و ترانشه جذب با ساختار بسیار ساده، مخارج جاری آن بسیار کم بوده و عملکرد مناسبی در حذف اجزاء مضر فاضلاب دارد، برای روستاهای استان مازندران بسیار مناسب می باشد.

ارزیابی مقایسه ای روش های بهسازی کمی و کیفی پساب آب شیرین کن های غشائی (مطالعه موردی - جزیره قشم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1392
  رسول عبدلی   عبدالله رشیدی مهرآبادی

کمبود آب به توسعه اقتصادی و اجتماعی و زیست محیطی کشورها صدمه می زند، در مناطق کم جمعیت و مناطق خشک و نیمه خشک امکان تأمین آب از منابع آب های سطحی و زیرزمینی در محل وجود نداشته و صنعت آب شیرین کن یک گزینه پیشنهادی برای افزایش دسترسی به آب می باشد. در بین فناوری های مختلف شیرین سازی آب، فرآیند اسمزمعکوس از اقبال بیشتری برخوردار است. در این تحقیق به بررسی کیفیت و کمیت آب تولیدی و پساب خروجی از واحد اسمزمعکوس کاروان واقع در جزیره قشم پرداخته شد. عملکرد کنونی واحد اسمزمعکوس از نظر میزان نرخ بازیافت، مصرف انرژی و کیفیت آب تولیدی و پساب خروجی به وسیله آزمایش مورد ارزیابی قرار گرفت. گزینه هایی نظیر بازچرخانی پساب و دو مرحله ای نمودن سیستم اسمزمعکوس جهت افزایش نرخ بازیافت و استفاده از دستگاه های بازیافت انرژی برای کاهش مصرف انرژی بررسی گردید، و مقادیر افزایش نرخ بازیافت و کاهش مصرف انرژی واحد اسمزمعکوس محاسبه شد. کیفیت پایین آب تولیدی و قابلیت خورندگی آن ازدیگر مشکلات این واحد اسمزمعکوس است. جهت رفع آن استفاده از آب آهک پیشنهاد گردید و به وسیله نرم افزار میزان آهک مورد نیاز محاسبه شد، علاوه بر آن احتمال رسوب گذاری در غشاءها وجود دارد که برای برطرف نمودن آن کاهش ph آب خام ورودی به وسیله افزودن اسید هیدروکلریدریک پیشنهاد گردید. مشکل دیگر دفع پساب خروجی از واحد اسمزمعکوس می باشد، گزینه های مرسوم دفع پساب جهت به کار گیری در این واحد بررسی گردید و در نهایت تخلیه به برکه تبخیر به عنوان بهترین گزینه جهت دفع پساب انتخاب گردید.

کالیبراسیون کمی-کیفی مدل های شبیه سازی حوضه آبریز با استفاده از الگوریتم های بهینه سازی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده مکانیک 1392
  ماکان جعفری   سعید علیمحمدی

تلاش برای گسترش توانایی مدل های موجود، یکی از بخش های مهم مطالعات مرتبط با منابع آب است. یکی از مراحل اجرای هر مدل، کالیبراسیون می باشد. از همین رو، هدف از انجام این پایان نامه، کالیبراسیون خودکار کمی-کیفی یک مدل شبیه ساز حوضه آبریز تعریف شده است. در این پایان نامه، از مدل modsim برای شبیه سازی حوضه آبریز و از الگوریتم بهینه سازی pso برای کالیبراسیون مدل بهره گرفته شده است. modsim از آن جهت انتخاب شده است که می توان از قابلیت کدنویسی رایانه ای درون آن (به زبان vb.net) بهره برد و یک مدل یکپارچه شبیه سازی- بهینه سازی برای آب سطحی در حوضه ایجاد نمود. در این سیستم یکپارچه، علاوه بر اجرای مدل modsim، ابتدا روندیابی پارامتر کیفی tds به عنوان یک آلاینده پایدار با استفاده از کدنویسی، از ابتدای یک زیرحوضه تا انتهای آن انجام گردیده است. سپس کد رایانه ای الگوریتم pso -به عنوان الگوریتم بهینه ساز- اجرا شده تا با استفاده از آن، پارامترهای مدل شامل ضرایب جریان برگشتی از نیازها به شاخه اصلی و ضرایب جرم نمک برگشتی از نیازها، به صورت خودکار کالیبره شوند. تابع هدف مورد استفاده، تابع جذر میانگین مربع خطا rmse است که شامل دو قسمت می باشد. در قسمت کمی، مقادیر جریان مشاهداتی و جریان خروجی مدل و در قسمت کیفی، مقدار شوری جریان های محاسباتی و مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفته اند. با توجه به استفاده از روش بهینه سازی چندهدفه، این دو قسمت با استفاده از ضرایب وزنی با یکدیگر جمع شده اند. برای کنترل و مقایسه مقادیر بدست آمده برای پارامترهای مدل و تابع هدف، از نرم افزار بهینه سازی lindo systems inc.) lingo 14.0)استفاده شده است. از آنجا که بناست تا مدل از لحاظ کیفی هم کالیبره گردد، حوضه ای به عنوان مطالعه موردی انتخاب گردید که بررسی آن از لحاظ کیفی، دارای اهمیت باشد. حوضه آبریز آجی چای، به دلایل گوناگون، از جمله عبور رودخانه از سازندهای نمکی، یکی از حوضه های آبریزی است که با مشکل شوری روبروست. نتایج پایان نامه نشان می دهد pso و lingo نتایج نسبتا یکسانی ارائه می دهند و می توان کالیبراسیون توسط الگوریتم psoرا موفقیت آمیز دانست.

بررسی تأثیرات دفن زباله‏های شهری بر آب زیرزمینی (مطالعه موردی بررسی تاثیر دفن زباله‏های شهر بجنورد بر آبخوان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1392
  عادل دادستان   احمد خورسندی آقائی

افزایش روزافزون جمعیت و رشد شهرنشینی و به تبع آن گسترش واحدهای صنعتی، باعث افزایش تولید زباله شده است. بازیافت و تبدیل همه زباله‏ها به دلیل هزینه زیاد و محدودیت‏های تکنولوژیکی عملاً امکان‏پذیر نیست. بنابراین دفن زباله بعنوان یک راه حل ساده‏تر و کم‏هزینه‏تر همواره مورد توجه بوده است. شهر بجنورد به عنوان مرکز استان خراسان شمالی دارای 207196 نفر جمعیت می‏باشد.ساکنین این شهر روزانه 140 تن زباله تولید می‏کنند که بخش عمده این زباله تنها در مکانی واقع در شمال شرق شهرستان (شرق آبخوان)، در اراضی «باقرخان» دفن می‏گردد. در این پروژه نقشه پهنه‏بندی تغییرات پارامترهای فیزیکوشیمیایی آبخوان (به ویژه tds، ec و cl-) بجنورد طی سال‏های 92-1376 رسم و روند تغییرات آن‏ها در نقاط مختلف و بویژه در شرق آبخوان (محل لندفیل زباله) بررسی می‏شود. یکی از راه‏های کاهش اثر لندفیل بر آبخوان، استفاده از لندفیل بهداشتی می‏باشد. لندفیل بهداشتی از لایه‏های متعددی تشکیل شده است. یکی از مهمترین آن‏ها، پوشش‏های کف و جداره لندفیل بوده که هدف اصلی از طراحی آن‏ها، به حداقل رساندن نفوذ شیرابه به درون خاک اطراف محل دفن و در نتیجه جلوگیری از آلودگی خاک و آب‏های زیرزمینی است. انتخاب مکان مناسب برای دفن زباله‏ها از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. یکی از اهداف این تحقیق شناسایی مکان مناسب محل دفن زباله در دشت بجنورد می‏باشد که بوسیله نقشه‏ها و لایه‏های اطلاعاتی مناسب با استفاده از نرم‏افزار gis و روش saw انجام شده است. بدین منظور از 12 لایه اطلاعاتی شامل کاربری اراضی، عمق آب زیرزمینی، شیب، لیتولوژی، فاصله از شهر و جاده اصلی و ... استفاده و در نهایت محدوده مطالعاتی بر حسب اولویت در 10 کلاس (مناطق مناسب و مستعد تا نامناسب برای دفن زباله) رتبه‏بندی شد.

توسعه شاخصی جدید برای اندازه گیری پتانسیل گرفتگی کلوئیدی سیستم های غشایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1392
  فرزانه تحریری   عبدالله رشیدی مهرآبادی

چکیده در تصفیه آب و واحدهای نمک زدایی با استفاده از غشاهای اسمز معکوس (ro) و نانوفیلتر (nf)، گرفتگی غشایی مشکلی جدی محسوب می شود. یکی از دلایل اصلی گرفتگی غشایی در ro و nf رسوب مواد معلق و کلوئیدی موجود در آب خوراک در طول فیلتراسیون است که گرفتگی ذرات معلق یا گرفتگی کلوئیدی نامیده می شود. ذرات کلوئیدی موجود در آب خوراک غشاهای اسمز معکوس و نانوفیلتر تمایل دارند در فضاهای خالی و روی سطح غشا رسوب کنند. این نوع از گرفتگی منجر به کاهش فلاکس نفوذی، افت کیفیت تولید و خرابی غشا می گردد که نیاز دارد به طور منظم تمیز شده و جایگزین شود. بنابراین تدابیر بهینه اقتصادی برای کنترل گرفتگی غشایی ضروری است تا بتواند وقوع گرفتگی را به حداقل برساند. کیفیت آب خوراک به ro و nf را می توان از طریق شاخص های گرفتگی پیش بینی کرد. شاخص گرفتگی مقیاسی است که تمایل آب به گرفتگی را در بکارگیری اسمز معکوس و نانوفیلتر اندازه می گیرد. برای تعیین پتانسیل گرفتگی آب خوراک ro و nf معمولا شاخص های دانسیته سیلت (sdi) و گرفتگی اصلاح شده (mfi) مورد استفاده قرار می گیرند. در تست های تعیین هر دو شاخص، آب از طریق میکروفیلتر 45/0 میکرومتر به صورت جریان بن بستی و در فشار ثابت فیلتر می شود. از آنجائیکه غشاهای ro و nf بدون روزنه هستند در این تحقیق شاخص mfi با استفاده از نانوفیلتر بجای میکروفیلتر اندازه گیری شد (mfi-nf) که بتواند انطباق بیشتری با گرفتگی ایجاد شده در ro و nf داشته باشد. آزمایش به صورت جریان بن بستی و تحت فشار ثابت انجام شد. آب خوراک را از آب شهر گرفته و با افزودن کائولین کدورت هریک از نمونه ها افزایش داده شد. به منظور بررسی نرخ کاهش فلاکس نفوذی و ارزیابی کارایی شاخص mfiی اندازه-گیری شده با nf در پیش بینی بهتر پتانسیل گرفتگی کلوئیدی غشاهای بدون روزنه، آب خوراک از غشای ro ساخت شرکت filmtec از طریق مدول قاب و صفحه عبور داده شد. در آخر نیز مقدار sdi طبق استاندارد مربوطه در astm برای نمونه ها اندازه-گیری شد. نتایج نشان داد در کدورت ntu20 و بیشتر، بین mfi-nf و کدورت ارتباط مستقیمی برقرار است و در کدورت های زیر ntu20 ، mfi-nf شاخص مناسبی برای پیش بینی پتانسیل گرفتگی کلوئیدی نیست. کاهش فلاکس نفوذی در ro در اثر گرفتگی کلوئیدی نشان داد در کدورت های بالای ntu20 ارتباط خوبی بین زمان کاهش 15% فلاکس عبوری به عنوان زمان تمیز کردن غشا با mfi-nf مربوط به آن وجود دارد بنابراین می تواند شاخص مناسبی برای تعیین زمان تمیز کردن غشاها باشد. اما در کدورت های زیر ntu20 sdi می تواند برای تعیین زمان تمیز کردن غشا مورد استفاده قرار بگیرد.

مدلسازی نحوه تأثیر پساب های خروجی تأسیسات شیرین سازی آب بر منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی- جزیره قشم)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1392
  رضا ذوقی پور   مجتبی فاضلی

افزایش بهره برداری از آبخوان ها و ورود آلودگی ها به آب های زیرزمینی، این منابع را با چالش های بسیاری روبرو کرده است. بیش از دو میلیارد نفر از مردم زمین بطور مستقیم برای تأمین آب آشامیدنی خود به منابع آب زیرزمینی وابسته اند و درصد زیادی از غذای بشر با مصرف آب زیرزمینی تولید می گردد. در سال های اخیر کمبود آب شیرین و سالم در سراسر دنیا موجب برنامه ریزی های بلند مدت برای افزایش استفاده از نمک زدایی آب های شور و لب شور شده که بررسی آثار زیست محیطی تخلیه پساب آن را بیش از پیش مهم کرده است. در جزیره قشم به علت افزایش جمعیت، کمبود منابع آب شیرین و خشکسالی های طولانی، تصفیه آب شور دریا و آب های لب شور زیرزمینی تنها راهکار زندگی می-باشد. در دشت مرکزی جزیره (توریان)، به علت دوری از دریا، پساب شور واحد شیرین سازی کاروان در برکه ای در نزدیکی این واحد تخلیه می گردد که به نظر می رسید شوری آب زیرزمینی ناشی از این پساب باشد. بنابراین نمونه هایی از چاه اطراف آب شیرین کن تهیه و میزان ec در آن ها تعیین گردید. سپس برای مقایسه از آمار ec در سال های پیش از راه اندازی این واحد استفاده شد که به علت نبود آمار چاه های مورد نظر، برای تعیین میزان ec آن ها، از میانیابی به روش غیر وزن دهی عکس فاصله و روش زمین آماری کریجینگ معمولی بعنوان پرکاربردترین روش های میانیابی استفاده گردید. پس از ارزیابی های مختلف و کالیبراسیون داده ها با دقیق ترین روش، پهنه بندی شوری در دشت انجام شد و مقادیر مجهول ec بدست آمد. نتایج نشان داد که برخلاف بیشتر بودن بارش سالانه در سال های اخیر تقریباً در کلیه نمونه ها مقدار ec بسیار بالاتر از نقاط متناظر با آن ها در سال های پیش از تأسیس واحد می باشد. با همان روند طی شده در پهنه بندی ec، نقشه تغییرات سطح آب زیرزمینی نیز تهیه شد که نشان داد جهت جریان آب زیرزمینی از اطراف به سمت آب شیرین کن و چاه های اطراف آن است. سپس با بررسی میزان بارش و تبخیر سالانه در جزیره مشخص شد که پساب شور تنها عامل شوری آب زیرزمینی نبوده و میزان بارش سالانه نیز تأثیر داشته است. اما پساب شور در سال بیش از 2500 میکروزیمنس بر میزان ec افزوده که شوری حاصل از آن به علت جهت جریان آب، تنها در ناحیه جنوب و جنوب غرب برکه موثر بوده است.

ارزیابی مقایسه ای تاثیر نوع ماده اسمزی در فرآیند نمک زدایی از آب به روش اسمز مستقیم (بررسی پایلوتی در اندازه آزمایشگاهی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه صنعت آب و برق (شهید عباسپور) - دانشکده عمران و محیط زیست 1391
  مهدی هاشمی شهرکی   عبدالله رشیدی مهرآبادی

در این پایان¬نامه به بررسی بهترین ماده کشنده چند ظرفیتی با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و آزمایشگاهی پرداخته شده است.یکی از مهمترین فاکتورهای موثر در عملکرد سیستم اسمز مستقیم در نمک زدایی از آب دریا انتخاب مناسبترین نووع ماده کشنده می¬باشد. بطوریکه در اوایل دهه 1960 میلادی انتخاب یک محلول کشنده مناسب به عنوان اصلی¬ترین چالش برای کاربرد موثر اسمز مستقیم در نمک زدایی از آب دریا شناخته شده بود.