نام پژوهشگر: گلاره ربانی

تاثیرآلودگی های اتمسفری بر شاخص های بیوشیمیایی و رشد گیاه گندم
پایان نامه دانشگاه تربیت معلم - تهران - دانشکده علوم 1392
  گلاره ربانی   رامین عزتی

افزایش آلاینده های گازی هوا شامل so2، no2 و o3ناشی از گازهای خروجی اتومبیل ها، تاثیرات مضری بر محصولات کشاورزی دارد. آلودگی هوا با تغییر در سیستم های متابولیکی و فیزیولوژیکی گیاهان سبب تغییرات منفی در شاخص های رشد و محصول دهی می شود، میزان دریافت این آلاینده ها توسط محصولات به مقاومت گیاه، شرایط اقلیمی و شدت آلودگی بستگی دارد. باران اسیدی که شکل مرطوب آلاینده های گازی محسوب می شود، در اثر ترکیب آلاینده هایی مانند co2، so2و no2 در اتمسفر با بخار آب در ابرها تشکیل می شود. با افزایش غلظت این آلاینده ها در اتمسفر میزان باران اسیدی نیز رو به افزایش است، باران اسیدی که مخلوطی از اسیدهای سولفوریک، نیتریک و کربنیک می باشد، در خاک موجب تغییراتی از قبیل کاهش ph، زدایش عناصرغذایی، افزایش آزادسازی فلزات سمی و کاهش حاصلخیزی خاک می شود، که نتیجه این ها اعمال اثرات منفی بر گیاهان است. در بخش اول این تحقیق، طی یک دوره 32 روزه دو تیمار از گیاهان گندم در فواصل صفر و 2 کیلومتری اتوبان کشت داده شدند، در صورتیکه گیاهان شاهد در فاصله 5 کیلومتری از اتوبان در هوایی بدون هر گونه آلاینده قرار داشتند، در بخش دوم کار در یک دوره 32 روزه گیاهان گندم در معرض 4 نمونه باران اسیدی حاوی اسید سولفوریک و اسید نیتریک با phهای 5/2، 5/3 ، 5/4 و 6/5 قرار گرفتند، در صورتیکه گیاهان شاهد با آب معمولی با 4/7ph آبیاری شدند. طبق نتایج، گیاهان شاهد در کلیه شاخص های رشدی و بیوشیمیایی بهتر از گیاهان تیمار آلودگی جاده ای و تیمار باران اسیدی با ph های 5/2 و 5/3 بودند، هم چنین گیاهان تیمار باران اسیدی در ph های 6/5 و 5/4 به غیر از شدت فتوسنتز، محتوای رنگدانه ها و قندهای محلول در سایر فاکتورها در سطح پایین تری از گیاهان شاهد قرار داشتند. مقایسه نتایج حاصل از دو تیمار خشک و مرطوب آلودگی های اتمسفری، حساسیت و آسیب پذیری بیشتر گیاهان گندم را به باران اسیدی در 5/2 ph نسبت به آلودگی جاده ای نشان داد.