نام پژوهشگر: مطهره میرزایی

برررسی تطبیقی نماد مهر در نگارگری صفوییه با فرش قاجار
پایان نامه دانشگاه الزهراء علیها السلام - دانشکده هنر 1393
  مطهره میرزایی   فاطمه هنری مهر

چکیده این پژوهش قصد دارد مضمون "مهر" یا همان عشق را به عنوان مفهومی ازلی و ابدی که یکی از موضوعات بنیادین در هنرهای فاخر ایرانی است مورد بررسی قرار دهد. برای رسیدن به این منظور درابتدا به معنی و تعریف این کلمه و وادی از منظر عرفای ایرانی واسلامی و به طور خاص ازدیدگاه شیخ اشراق شهاب الدین سهروردی پرداخته شده و جلوه های متفاوت آن ذکر گردیده است.و سپس به مقایسه ی تطبیقی و تحلیلی نماد و نقوش مهری در هنر نگارگری صفویه و فرش قاجار پرداخته شده است و در ادامه نشان داده ایم که آنچه روح مشترک بین این نقوش و نمادهادر هر دو وادی هنری است، پیوند هنرمندان آنها با یکدیگر و گاه یکی بودن طراحان بوده و همچنین پیوند عمیق این نقوش با ادیان ایران باستان خصوصا " دین مهری" بیان شده است. خلاصه اینکه عطش وصال صورت ازلی و رسیدن به بهشت مینوی و بازگشت و شیفتگی و شیدایی نسبت به اصل خویش، همواره هنر ایرانی را مجذوب خویش ساخته است. چنان که مضامین عاشقانه و نمادهای مهر در همه ی هنرهای سنتی ایران به صورت های گوناگون جلوه گر شده است.