نام پژوهشگر: سمیه رخساری

شرح و تحلیل شواهد شعری تفسیر مجمع البیان (از آیه 49 تا آیه 125) سوره بقره
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم - دانشکده علوم قرآنی میبد 1393
  سمیه رخساری   مجتبی محمدی مزرعه شاهی

چکیده شیخ طبرسی از دانشمندان جامعی است که آثار گرانبهایی از خود یه یادگار گذاشته است که از جمله این آثار تفسیر کبیر مجمع البیان است. جامعیت، استحکام و استواری مطالب از ویژگی های این تفسیر است. وی به عنوان یک عالم و مفسر به تمامی جوانب تفسیر آگاهی دارد، و در زمینه نحو و معنا شناسی لغات قرآن روش خاصی ارائه کرده است. مفسر برای نیکو فهماندن آیات به مخاطبان و قابل فهم بودن مباحث، ابعاد زیبایی از واژه را ارائه می دهد، از جمله در بیان معانی لغات و قواعد نحوی به اشعار صدر اسلام استناد کرده است. از سوی دیگر کتاب های معتبر در علوم مختلف از جمله ادبیات، صرف و نحو، بلاغت، اصول و فقه و لغت برای اثبات آراء و نظریات خویش، از شواهد شعری استفاده می کنند. با توجه به اهمیت تفسیر « مجمع البیان » در میان آثار شیعی و استفاده گسترده این کتاب از شواهد شعری، شرح این شواهد کاری ضروری است. در نوشتار حاضر به استخراج، تنظیم، ترجمه، بررسی و تحلیل شواهد شعری مجمع البیان از آیه 49 تا آیه 125 سوره بقره پرداخته شده است. که مطالب آن در دو فصل به شرح زیر می باشد: در فصل اول به احوال شیخ طبرسی، اساتید، شاگردان، تألیفات وی، معرفی تفسیر مجمع البیان و موضوعات پیرامون آن پرداخته شده است. در فصل دوم که بخش اصلی پایان نامه می باشد، اشعار عربی استناد شده در هر آیه بر اساس ترتیب آیات استخراج، تنظیم، ترجمه و شاهد شعری آن به همراه آیه مربوطه مشخص، بررسی و تحلیل شده است. کلید واژگان: طبرسی، مجمع البیان، شواهد شعری