نام پژوهشگر: الهه حقی تیلکی

بررسی اثر جاسمونیک اسید بر بیان ژن hyp-1 در علف چای (hypericum perforatum)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم طبیعی 1393
  الهه حقی تیلکی   ناصر مهنا

با توجه به اهمیت نقش ژن hyp-1 در بیوسنتز هیپریسین در گیاه علف چای، در این تحقیق اثر غلظت¬های مختلف جاسمونیک اسید بر بیان این ژن با استفاده از روش qrt-pcr مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور، کالوس های حاصل از نمونه های برگی گیاهان علف چای کشت شده در شیشه تحت تیمار سه غلظت اسید جاسمونیک قرار گرفتند و فعالیت ژن hyp-1 در زمان¬های 24، 48 و 72 ساعت بعد از تیمار با روش ریل تایم پی سی آر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در محیط عاری از الیسیتور میزان بیان ژن در زمان¬های مختلف تغییری نداشت. در نمونه¬های تیمار شده با 100 میکرومولار جاسمونیک اسید، با گذشت زمان میزان بیان ژن hyp-1 به طور آشکاری روند رو به رشدی داشت. روند مشابهی در نمونه¬های تیمار شده با غلظت 500 میکرومولار این الیسیتور نیز مشاهده شد. بر این اساس بیشترین میزان بیان ژن hyp-1 مربوط به زمان 72 ساعت و کمترین آن مربوط به زمان 24 ساعت بود. بر اساس نتایج به دست آمده مشاهده شد که در هر سه زمان 24، 48 و 72 ساعت، با افزایش غلظت جاسمونیک اسید بر میزان نسبی بیان ژن hyp-1 افزوده می¬شود. همچنین، مشاهده گردید که میزان بیان ژن hyp-1، 24 ساعت پس از آزمایش برای تیمارهای شاهد، 100 و 500 میکرومولار به ترتیب حدود یک، 5/1 و 3 برابر میزان بیان آن در نمونه های شاهد بود. روند مشابهی 48 ساعت پس از آزمایش نیز مشاهده شد به طوریکه با افزایش غظت از صفر به 500 میکرومولار جاسمونیک اسید میزان نسبی بیان ژن حدود 4 برابر افزایش یافت. نتایج مشاهده شده در مدت زمان 72 ساعت نیز روند مشابهی با نتایج فوق نشان می¬دهد به طوریکه غلظت¬های صفر و 500 میکرو مولار جاسمونیک اسید به ترتیب با حدود یک و 5/5 برابر شاهد دارای حداقل و حد اکثر میزان بیان ژن hyp-1 در شرایط آزمایش بودند. بر اساس نتایج فوق می¬توان نتیجه گرفت که با افزایش غلظت جاسمونیک اسید از یک طرف و افزایش مدت زمان اعمال این تیمار در محیط کشت، میزان بیان ژن hyp-1 نیز افزایش یافته است و این نتیجه شاید دلیلی بر افزایش هیپریسین در اثر این تیمار باشد.