نام پژوهشگر: لیلا اجتهادی

بررسی ترجمه شناختی ضمایر شخصی در کتاب های آموزش زبان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  لیلا اجتهادی   مهرگان نظامی زاده

ضمایر با وجود حوزه ی وسیع کاربردشان، چه در مطالعات زبانشناختی و چه در بررسی های ترجمه شناختی، کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. ضمایر شخصی در زبان های فارسی و فرانسه در مشخصه های معنایی و دستوری و تنوعشان بر اساس نقشی که دارند متفاوت اند. هدف اصلی این پژوهش مطالعه و بررسی متون انتخاب شده برای یافتن مشکلات موجود در ترجمه ضمایر شخصی و راهکارهای ارائه شده توسط مترجمان است. چارچوب نظری این پژوهش را دستور زبان و سبک شناسی تطبیقی تشکیل داده است. اساس تحلیل ما بر پایه هفت مقوله ترجمه است که وینه و داربلنه با توجه به شیوه های مختلف ترجمه گروه های واژگانی معرفی کرده اند. در واقع سعی شده است با توجه به بررسی های دستوری و به کمک راهکارهای نظری سبک شناسی تطبیقی ترجمه ضمایر شخصی، مشکلات و راهکارها، در قالب هفت مقوله وام گیری، گرته برداری، ترجمه لفظی، جا به جایی، تعدیل، معادل یابی و اقتباس بررسی شوند. پیکره مطالعاتی پژوهش حاضر ترجمه سه نمونه پر کاربرد از کتاب های آموزش زبان فرانسه است که در دوره های زمانی مختلفی تألیف شده اند : الگوی آموزشی نوین و بدون مرز زبان فرانسه (le nouveau sans frontières)، راهنمای کامل café crème 1، زبان آموز فرانسه یا راهنمای کامل متد mauger . به طور خلاصه می توان گفت در پیکره ی مطالعاتی انتخاب شده، ترجمه ضمایر شخصی بیشتر به شکل ترجمه لفظی انجام گرفته است. اما تعدیل و جا به جایی نیز مقوله هایی هستند که فراوان به چشم می خورند.گاهی اوقات ترجمه لفظی نمی تواند کلیت معنای پیام را منتقل کند و گویشوران زبان مقصد شیوه خاص خود را برای بیان آن شرایط دارند، اینجاست که مترجم به سراغ شیوه های دیگر ترجمه می رود.