نام پژوهشگر: علی عتباتی

بازنمایی استعمار در سینمای ایران (با تامل بر فیلمهای ناخدا خورشید،سازدهنی،جزیره آهنی)
پایان نامه دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده معماری و هنر 1392
  علی عتباتی   حسین فهیمی

پژوهش حاضر تحلیل جامعه شناختی روایت استعمار در سینمای جنوب با تأکید بر آثار محمد رسول اف، امیر نادری و ناصر تقوایی است. تحلیل ساز دهنی(1352) اثر امیر نادری، ناخدا خورشید(1365) اثر ناصر تقوایی و جزیره آهنی(1384) اثر محمد رسول اُف و و ، به مثابه ی بخشی از سینمای جنوب، به روش تحلیل روایت ساختاری و با استفاده از تحلیل نشانه شناختی سینما، تحلیل جامعه شناختی صورت پذیرفته است. توجه به رویکرد نظری متفکران حوزه ی سینما بالاخص نزد کراکائر و متز توجه به سینما را به مثابه ی یک متن خواندنی دوچندان ساخته است. تحلیل آثار جنوب از این حیث می تواند مورد توجه باشد، که آثار مذکور مبین زندگی و حیات مردمانی است که به شکلی شیزوئید و از هم گسیخته در لابلای فضاهای هیستریک و هویت باخته در جریان است. زندگی در درون این فضاها، به عنوان حیاتی لخت و برهنه، سویه های ارزشی و ایدئولوژیکی خود را از دست داده و حیات در کناره های هستی، کلیت خویش را باخته است. زندگی این مردمان در درون این آثار، مبین اضمحلال زندگی مدرن انسان معاصر ایرانی و وجود فرآیندی استثماری و استعماری است. اضمحلال خانه، زندگی در محیط های بی روح و خاکستری، سلطه ی قانون بی شکل و سراسر تأدیبی، تولید انضباطی، وضعیت انضباطی و ... بخشی از حیات انسان معاصری است که در زیر چرخ های سهمگین رویه های استعماری در شرف نابودی است. در این آثار حیات مردمان به شکلی روایی و نشانه شناختی در بیان فیلمیک کاراکترهای مصلوب در مکان ها و قاب های تودرتوی خانه های خاکستری و مکان هایی که همانند آوار بر انسانها فروریخته است، به تصویر کشیده شده است.