زندان از جمله کیفرهایی است که از گذشته های دور وجود داشته اما از قرن 19 میلادی بدل به کاربردی ترین مجازات در حقوق جزای کشورهای دنیا شد .شکل زندان و اهداف آن در طول تاریخ با دگرگونی های بسیاری روبروشد و از سیاه چالهایی که برای ایجاد رعب و وحشت و آزار و شکنجه مجرم از آن استفاده میشد تبدیل به مکانی برای اصلاح و تربیت مجرم گشت. اما این تغییرات برای کاستن از اثرات منفی که زندان بر محکوم ،خانواده او و اجتماع بر جای می گذاشت کافی نبود.علی رغم همه اهداف متعالی که برای زندان در نظر گرفته شده است ، اثرات مخرب بسیاری برجای می گذارد که مهم ترین آن یادگیری و انتقال روشهای مجرمانه در محیط زندان است .زندان با تشدید زمینه های وقوع رفتار مجرمانه ،سبب جرم آموزی محکومین شده و آنها را در یادگیری فنون و حیل ارتکاب جرم یاری می نماید. آسیب های غیرقابل کتمانی که از این مجازات ناشی میشود ،اندیشمندان کیفری را به سوی بهبود او ضاع زندانها و اصلاح نظام زندانبانی سوق داد اما این روش نیز با آنکه به ارتقا سطح زندگی در زندان منجر شد اما چاره کار نبود. در نهایت اندیشه زندان زدایی مطرح شد. بدین گونه که مجازات زندان محدود به جرایم سنگین ومجرمینی با حالت خطرناک شود و در جرایم سبک از اعمال آن خودداری شده و به جای آن مجازات های جایگزینی استفاده شود که هم آسیب های کمتری برجای می گذارد و هم هزینه اقتصادی کمتری تولید می نمایند.با این وجود برخی حتی این مجازاتهای جایگزین را نیز کافی ندانسته و معتقد به یک پالایش در میزان عناوین مجرمانه و حتی فراتر از آن خواستار بازنگری اساسی و جامع در سیاست های جنایی کشور هستند. واژگان کلیدی:زندان ،آسیب شناسی ،یادگیری روشهای مجرمانه،جایگزین های زندان