نام پژوهشگر: نرگس بختیاری‌زاده

مقایسه ویژگی های نقاشی دانش آموزان قربانی قلدری و عادی پایه ی پنجم ابتدایی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه علامه طباطبایی - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی 1392
  نرگس بختیاری زاده   احمد برجعلی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی ویژگی های نقاشی دانش آموزان قربانی قلدری و عادی پایه ی پنجم ابتدایی انجام شد. جامعه موردنظر در این پژوهش کلیه ی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهرستان گتوند واقع در استان خوزستان است. این پژوهش از نوع علی- مقایسه ای است. روش نمونه گیری در این پژوهش، خوشه ای چند مرحله ای است به این صورت که ابتدا از بین 10 مدرسه، 6 مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شدند و سپس از هر مدرسه یک کلاس به صورت تصادفی انتخاب شد و سپس از هر کلاس 13- 14 نفر دانش آموز به صورت تصادفی انتخاب شدند. از جامعه مورد نظر دو گروه نمونه انتخاب شد به این ترتیب که برای تعیین نمونه گروه اول با کمک معلمان مدارس و با توجه به قضاوت آنها و شناختی که از دانش آموزان داشتند در هر کلاس دانش آموزان قربانی قلدری مشخص شدند و سپس پرسشنامه قربانیان قلدری در بین آنها اجرا شد تا از قربانی قلدری بودن آنان اطمینان حاصل شود و از میان آنان 40 نفر که نمره آنها بالاتر از 5/ 49 بود انتخاب شدند و سپس از بین دانش آموزان عادی نیز به صورت تصادفی 40 نفر برای نمونه گروه دوم انتخاب شد و در مجموع 80 نفر از دانش آموزان به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند.ابزارهای اندازه گیری در پژوهش مذکور شامل پرسشنامه سنجش قربانیان قلدری( b.v.s ) با ضریب همبستگی بین دو بار اجرا برای حوزه ی عاطفی 0/98، برای حوزه ی کلامی 0/99، برای حوزه ی جسمانی 0/98 می باشد و آزمون ترسیم خانواده کرمن بود. نقاشی کودکان از نظر ویژگی هایی چون جهت ترسیم، ارزشیابی غنا و درجه تکامل نقاشی، پویایی ترسیم و تعامل بین اشخاص، حذف خود، حذف اعضای خانواده، ارزنده سازی والدین، میزان انطباق همسانسازی (هشیار و ناهشیار)، تفسیر شد و نتایج با استفاده از شاخص توصیفی (جداول توزیع فراوانی) و برای آزمودن فرضیه ها ی پژوهش از آزمون های خی دو مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که: بین ویژگی های نقاشی دانش آموزان قربانی قلدری و عادی پایه ی پنجم ابتدایی از لحاظ جهت ترسیم و پویایی ترسیم و تعامل بین اشخاص، ارزشیابی غنا و درجه تکامل نقاشی تفاوت معنادار آماری وجود دارد. ولی بین ویژگی های نقاشی دانش آموزان قربانی قلدری و عادی پایه ی پنجم ابتدایی از لحاظ حذف خود، حذف دیگران- والدین و خواهر و برادران، ارزنده سازی والدین و انطباق همسان سازی هشیار و ناهشیار تفاوت معنادار آماری وجود ندارد. بنابراین نتایج بیانگر این است که بین ویژگی های نقاشی دانش آموزان قربانی قلدری و عادی پایه ی پنجم ابتدایی از لحاظ جهت ترسیم، پویایی ترسیم و تعامل بین اشخاص و ارزشیابی غنا و درجه تکامل نقاشی کودکان قربانی قلدری و عادی تفاوت معنادار آماری وجود دارد. بنابراین می توان گفت از آزمون نقاشی خانواده می توان در جهت شناسایی کودکان قربانی قلدری و عادی استفاده کرد. همچنین باید توجه داشت که نقاشی های کودکان خیلی پیچیده و ذاتا مبهم اند و یک ویژگی خاص ممکن است چندین تفسیر مختلف را همراه داشته باشد. چرا که تفسیر نقاشی هم به تجربه بالینی روانشناس بستگی دارد و هم به تجربیات عاطفی کودک و محیط و شرایطی که کودک در آن به نقاشی می پردازد.