نام پژوهشگر: اسماء سلطانی فرد

سبک شناسی نامه های امام علی (علیه السلام)در نهج البلاغه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه کاشان - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  اسماء سلطانی فرد   محسن سیفی

سبک شناسی _ که در سده اخیر مورد توجّه ویژه ای از جانب ادیبان و ناقدان قرار گرفته_ علم یا نظامی است که از سبک بحث می کند و به دنبال یافتن روش نویسنده و روشنگر زیبایی گرایی زبان شناسی است. عوامل متعدّدی در ایجاد سبک ها دخیل اند و به همین سبب، دامنه سبک ها فراوان و بی شمار است. در این میان، از جمله متونی که شایستگی و ارزش تجزیه و تحلیل دارد، متون دینی و به طور خاص نهج البلاغه است. نهج البلاغه که تالی تلو قرآن مجید و مشعل فروزان راه کمال و هدایت است، معجزه بیانی علوی است. اقیانوسی که از قلب پاک یگانه رادمرد میدان خطابه و سخن جوشش می گیرد. اثری که در عین علوّ معانی به زیورهای لفظی آراسته و مشحون از بدایع صنعت و دقایق بلاغت است.لذا با توجّه به عظمت این اثر گرانسنگ و از آن رو که اثر هر شخص مبیّن شخصیّت، افکار و اندیشه های صاحب آن اثر است، نگارنده در این نوشتار، با گزینش نامه های نهج البلاغه به بررسی سبک شناختی آن ها پرداخته است. لذا ضمن ارائه تعاریفی از سبک، سبک شناسی و نامه، به بررسی اجزا و اقسام نامه های امام? رو آورده و رعایت اصول نامه نگاری را در این نامه ها به تصویر می کشد. سپس به دنبال سبک شناسی نامه ها از سه نظرگاه فکری، ادبی و زبانی برآمده است. عمده ترین موضوعات مطرح در نامه ها، موضوع های سیاسی، اخلاقی و دینی می باشد. از بارزترین ویژگی های نامه ها، عبارت پردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کلام وزین و رزین حضرت?، به زیور فصاحت و بلاغت آراسته، و سراسر تابلوهایی زنده و شورانگیز است. بهره گیری از تمثیل و اسلوب هایی نظیر تحذیر و قسم در نامه ها از بسامد بالایی برخورداراند. نامه های ایشان با آیات قرآنی، احادیث نبوی و اشعار شاعران بینامتنیّت دارد.