به منظور تعیین اثر پساب مزرعه پرورش قزل آلای رنگین کمان رودخانه هراز بر بزرگ بی مهرگان کفزی و توان خودپالایی رودخانه، 1 واحد پرورش ماهی در منطقه مورد مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری از بزرگ بی مهرگان کفزی، سالانه، فصلی 1 بار انجام گردید که 22 جنس و 21 خانواده و13 راسته شناسایی شد که بیشترین فراوانی به ترتیب راسته دوبالان، یک روزه ها و بال موداران بودند نتایج حاصل از آنالیز پارامترهای کیفی آب افزایش فاکتورهای سولفات، فسفات، نیتریت، نیترات، سختی کل، دما، ph و کاهش اکسیژن در ایستگاه 3 (خروجی) را نشان داد که این امر آلوده بودن ایستگاه را در اثر پساب وارد شده نشان داد. در این مطالعه از شاخص های بیولوژیک متعددی از جمله شاخص های: تراکم، تعیین زیتوده، تشابه، تنوع شانون وینر،ept/chironomidae ، غنای مارگالف، هیلسنهوف استفاده شد. نتایج ترکیبی از شاخص های زیستی نشان داد، ایستگاه بلافاصله بعد از مزرعه از آلودگی بیشری نسبت به قبل آن ها برخوردار بود و با فاصله گرفتن از مزرعه، رودخانه دارای روند خودپالایی بوده (حتی ناچیز) و از درجه آلودگی آب کم شده و در طبقه با کیفیت بالاتر آب قرار گرفت.