به منظور ارزیابی تحمل به شوری ارقام تریتیکاله، آزمایشهایی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در چهار تکرار در مرحله جوانه زنی و کشت هیدروبوتیک گلخانه ای انجام گرفت. در مرحله جوانه زنی، 41 ژنوتیپ تریتیکاله، گندم نان رقم کویر و گندم دوروم رقم dipper 6 به عنوان فاکتور اول و شش سطح شوری صفر ، 5/0 ، 1، 5/1، 2 و 5/2 درصد نمک طعام به عنوان فاکتور دوم در نظر گرفته شدند. در آزمایش گلخانه ای، چهار رقم تریتیکاله caranal ، prego، lasko، zorro به عنوان ارقام متحمل به شوری و دو رقم pollmer و alamos به عنوان ارقام حساس به شوری، گندم نان رقم کویر و گندم دوروم رقم فاکتور دوم مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج آزمایش تحمل به شوری در مرحله جوانه زنی نشان داد که افزایش سطوح شوری موجب کاهش معنی دار درصد جوانه زنی، تعداد ریشه و وزن و طول ساقچه و ریشچه شده است. ضمن اینکه اثر جوانه زنی از تحمل به شوری را داشتند و به عنوان ارقام تریتیکاله متحمل به شوری در شرایط جوانه زنی شناخته شدند. نتایج تجزیه واریانس در آزمایش گلخانه نشان داد که شوری تاثیر معنی داری بر تمامی صفات مورد ارزیابی در این آزمایش داشته است. به طوریکه باعث کاهش معنی دار در تعداد برگ، تعداد پنجه، تعداد ریشه، طول ریشه، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه، نسبت وزن خشک اندام هوایی به ریشه و .... شده بود. از طرف دیگر شوری موجب افزایش در محتوای سدیم اندام هوایی و ریشه، نسبت سدیم در اندام هوایی به ریشه و میزان پروتئین برگ شد.

این پژوهش به منظور بررسی روابط بین صفات و ارزیابی شاخصهای تحمل به تنش نیتروژن لاینهای جو در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی صنعتی اصفهان به صورت طرح کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. عامل اصلی را دو سطح غیر تنش نیتروژن و عامل فرعی را 49 لاین به همراه دو والد آنها تشکیل دادند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش نیتروژن تاثیر معنی داری بر تمام صفات به جز عرض برگ پرچم، وزن پدانکل، نسبت وزن به طول پدانکل، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، وزن دانه در سنبله و شاخص برداشت داشت. تفاوت بین لاینها به جز برای وزن هزار دانه از لحاظ سایر صفات در هر دو شرایط تنش و بودن تنش نیتروژن معنی دار بود. اثر متقابل لاین و نیتروژن برای تمام صفات به جز تعداد روز تا سنبه دهی، وزن حجمی و وزن هزار دانه معنی دار بود. ضرایب همبستگی فتوتیپی و ژنتیکی عملکرد دانه با عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در هر دو شرایط بدون تنش و تنش نیتروژن مثبت و معنی دار بود. نتایج تجزیه ضرایب مسیر برای عملکرد دانه نشان داد که در هر دو شرایط بدون تنش و تنش نیتروژن شاخص برداشت اثر مستقیم مثبتی بر عملکرد دانه دارد. برمبنای رگرسیون مرحله ای صفات شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک 5/97 و 6/98 درصد از تغییرات عملکرد دانه را در شرایط بدون تنش و تنش نیتروژن تبیین نمودند. تجزیه به عامل 6 عامل را معرفی نمود که در شرایط بدون تنش و تنش نیتروژن به ترتیب 78 و 32/79 درصد از تنوع کل داده ها را تبیین نمودند. چهار عامل اول از اهمیت بیشتری برخوردار بودند. در شرایط بدون تنش نیتروژن عامل اول به شدت تحت تاثیر ارتفاع، طول برگ پرچم، طول سنبله، طول ریشک و طول پدانکل بود. در عامل دوم وزن سنبله ، تعداد دانه در سنبله و وزن دانه در سنبله اهمیت بالایی داشتند. عامل سوم تحت تاثیر روز تا نسبله دهی و تعداد سنبله در متر مربع بود. عامل چهارم تحت تاثیر وزن پدانکل و نسبت وزن به طول پدانکل بود. برای ارزیابی تحمل به تنش نیتروژن از شاخصهای تحمل، متوسط تولید، شاخص حساسیت به تنش، شاخصهای میانگین هندسی تولید و شاخص برای شناسایی و معرف لاینهای متحمل تر میباشند. شاخصهای انتخاب اسمیت-هیزل و پسک - بیکر بر اساس پنج صفت روز تا سنبله دهی، تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت لاین 5 را به عنوان حساسترین لاین و صفات وزن هزار دانه و تعداد روز تا سنبله دهی را به عنوان مهمترین صفات شاخص در شرایط تنش و بدون تنش نیتروژن معرفی کردند.

از آنجا که ارزش اقتصادی یک گیاه ه ارزش صفات مختلف آن بستگی دارد بنابراین متخصصان اصلاح نباتات انتخاب همزمان چند صفت را برای بهبود آن مدنظر قرار داده اند موثرترین روش برای انتخاب صحیح ژنوتیپ ها برای صفتی مانند عملکرد که چند ژنی و تحت تاثیر از متقابل ژنوتیپ و محیط است انتخاب همزمان بر مبنای شاخص انتخاب برای چند خصوصیت به همراه در نظرگرفتن ارزشها و اقتصادی و قابلیت توارث آنها و همچنین همبستگی های ژنتیکی و فنوتیپی بین صفات است این مطالعه در سال زراعی 1383 با هدف مقایسه شاخص های انتخاب برای بهبود عملکرد جو در شرایط تنش و بدون تنش نیتروژن با استفاده از 49 لان اینبرد نوترکیب f13 از تلاقی دو والد azumamugi (az) و kanto nakate gold (kng) به همراه والدین انجام شد آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان پیاده شد در شرایط بدون تنش در هر یک از مراحل شروع رشد زایشی به ساقه رفتن و پر شدن دانه معادل 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار فقط در مرحله شروع رشد رویشی مصرف شد نتایج نشان داد که در تمام صفات اندازه گیری شده در شرایط تنش تنوع ژنتیکی کاف وجود دارد در اثر اعمال تنش نیتروژن تمام صفات به جز شاخص برداشت نیتروژن کاهش یافتند کاهش صفات پروتیین کاه عملکرد دانه عملکد بیولوژیک و سرعت رشد در اثر تنش نیتروژن قابل ملاحظه بود بنابراین توجه به این صفات در بررسی ارقام متحمل به تنش نیتروژن ضروری به نظر می رسد بین لاین ها از نظر تمامی شاخص های تحمل و حساسیت به تنش برای صفات نیتروژن کاه و شاخص برداشت نیتروژن تفاوت معنی داری وجود داشت اما برای نیتروژن دانه تفاوت بین لاین ها تنها از نظر میانگین هندسی تولید متوسط بهره وری و شاخص تحمل ه تنش معنی دار بود این سه شاخص بیشترین همبستگی را با هر سه صفت نشان دادند در بررسی شاخص های تحمل به تنش براساس هر سه صفت می توان لاین های 23، 30، 65، 66 را متحمل به تنش و لاین 93 را حساس به تنش نیتروژن معرفی کرد همچنین از نظر شاخص های کارایی مصرف نیتروژن نیز لاین 30 ژنتیپ کارایی شناخته شد نتایج پاسخ مستقیم و همبسته به انتخاب نشان داد که انتخاب لاین های با شاخص برداشت و شاخص برداشت نیتروژن بالاتر در هر دو شرایط بدون تنش و تنش نیتروژن باعث غربال لاین های پر محصول تر می شود بررسی شاخص های اسمیت-هیزل و پسک-بیکر بر اساس شاخص واجد 5 صفت روز تا سنبله دهی نیتروژن دانه نیتروژن کاه شاخص برداشت و سرعت رشد و شاخص متشکل از 4 صفت روز از سنبله دهی شاخص برداشت سرعت رشد و شاخص برداشت نیتروژن لاین 92 را در هر دو شرایط بدون تنش و تنش نیتروژن به عنوان لاین برتر معرفی کرد این لاین همچنین از نظر شاخص های تحمل و حساسیت به تنش نیز جزو لاین های متحمل شناخته شد در شاخص واجد 5 صفت در هر دو شرایط و برای هر دو شاخص اسمیت-هیزل و پسک-بیکر صفاتت روز تا سنبله دهی نیتروژن دانه شاخص برداشت و سرعت رشد کمتر را غربال می کند در شاخص متشکل از 4 صفت ضیب سرعت رشد منفی بود بنابراین انتخاب بر اساس آن لاین های با سرعت رشد کمتر را متمایز می سازد در این بررسی در هر دو نوع شاخص های واحد واجد 4 و 5 صفت شاخص اسمیت-هیزل بازده بالاتری نسبت به شاخص پسک-بیکر داشت.

بزرک (linum usitatissimum l.) یک گیاه دانه روغنی است که دانه، روغن و کنجاله آن در صنایع مختلف، تغذیه انسان و دام کاربرد فراوان دارد. تنوع ژنتیکی موجود برای صفات زراعی در بزرک می تواند در برنامه های به نژادی و انتخاب ژنوتیپ هایی با صفات زراعی و عملکرد مطلوب مورد استفاد قرارگیرد. این مطالعه به منظور بررسی تنوع ژنتیکی صفات زراعی مختلف در لاین های حاصل از توده های بومی بزرک، در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان انجام شد. در این آزمایش 73 لاین حاصل از روش انتخاب تک بوته در 6 توده بومی بزرک به همراه چند رقم شاهد (توده ها ی اولیه و رقم اصلاح شد? فلاندرز از کشور کانادا) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 2 تکرار کشت و مورد ارزیابی قرار گرفتند. بین ژنوتیپ های مورد بررسی از نظر کلیه صفات مورد ارزیابی از جمله اجزای عملکرد شامل تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه درکپسول و وزن صد دانه و همچنین عملکرد دانه در بوته و عملکرد دانه در واحد سطح تفاوت معنی دار وجود داشت. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنتیکی نسبتا زیادی برای صفات تعداد گیاهچه در مترمربع، میزان آلودگی به سفیدک، تعداد انشعاب در بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول، عملکرد دانه در بوته و عملکرد دانه در واحد سطح به دست آمد. همچنین وراثت پذیری عمومی بالایی برای کلیه صفات به جز تعداد روز تا 50 درصد سبز شدن مشاهده شد. تعداد انشعاب در بوته، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و وزن صد دانه همبستگی بالایی را با عملکرد دانه در بوته داشتند. تعدادگیاهچه در مترمربع، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه درکپسول و عملکرد دانه در بوته نیز همبستگی زیادی را با عملکرد دانه در واحد سطح دارا بودند. نتایج حاصل از رگرسیون مرحله ای نیز نشان داد که تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه درکپسول و وزن صد دانه 56 درصد از تغییرات مشاهده شده برای عملکرد دانه در بوته را و صفات تعداد دانه درکپسول، تعداد کپسول در بوته، تعدادگیاهچه در مترمربع و وزن صد دانه 47 درصد از تغییرات عملکرد دانه در واحد سطح را توجیه نمودند. نتایج تجزیه مسیر برای عملکرد دانه در بوته نشان داد که صفت تعداد کپسول در بوته بیشترین اثر مستقیم مثبت را روی عملکرد دانه در بوته داشت و در مورد عملکرد دانه در واحد سطح نیز تعدادگیاهچه در مترمربع، تعداد کپسول در بوته و تعداد دانه درکپسول اثر مستقیم مثبتی را دارا بودند. وراثت پذیری خصوصی کلیه صفات ارزیابی شده نسبتا پایین و بیشترین مقدار آن به ارتفاع بوته تعلق داشت،. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها را به 4 گروه ژنوتیپی تقسیم نمود که دو گروه 3 و4 دارای بیشترین تعداد دانه در کپسول، عملکرد دانه در بوته و عملکرد دانه در واحد سطح بودند. درصد روغن دانه که برای10 لاین برتر از نظر عملکرد دانه اندازه گیری شد، دارای تنوع نسبتا زیاد (9/36 % تا 4/40 %) و وراثت پذیری عمومی بسیار بالایی بود.

در این مطالعه تأثیر تنش خشکی بر برخی از خصوصیات مهم مورفوفیزیولوژیک و تعیین نشانگرهای مولکولی ریزماهواره (ssr) مرتبط با صفات تحمل خشکی در 151 فامیل f3 و f4 گندم دوروم حاصل از تلاقی دو والد oste-gata به عنوان والد متحمل و massara-1 به عنوان والد حساس بررسی گردید. جهت ارزیابی فامیل ها از طرح بلوک های کامل تصادفی و بطور جداگانه در شرایط محیطی عدم تنش و تنش رطوبتی و درطی سال های زراعی 1382 و 1383 استفاده گردید. تنش خشکی در زمان سنبله دهی و بر اساس 140 میلی متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس a صورت گرفت. صفات مختلف مورد ارزیابی در هریک از نسل ها و شرایط محیطی شامل ارتفاع بوته، طول سنبله، طول پدانکل، طول ریشک، طول و عرض برگ پرچم، روز تا سنبله دهی، روز تا گرده افشانی، روز تا رسیدگی، دوره پرشدن دانه، وزن سنبله در بوته، وزن هزار دانه، وزن دانه در سنبله، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، وزن حجمی، سرعت پرشدن دانه، شاخص برداشت سنبله، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، محتوای نسبی آب برگ (rwc)، محتوای آب برگ (lwc)، مقدار آب برگ های جدا شده (elwr) و محتوای پروتئین دانه بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که با اعمال تنش رطوبتی، میانگین صفات مختلف مرتبط با رشد زایشی گیاه از جمله عملکرد دانه و اجزای آن، شاخص برداشت، روز تا رسیدگی، rwc و lwc کاهش و محتوای پروتئین دانه افزایش یافت. نتایج تجزیه واریانس و تجزیه واریانس مرکب موید وجود تفاوت معنی دار در بین فامیل ها و آثار متقابل ژنوتیپ×محیط معنی دار برای اکثر صفات بود. ضرایب همبستگی صفات نشان داد که عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی تنش و بدون تنش و برای هر دو نسل f3 و f4 با هر کدام از صفات ارتفاع بوته، طول پدانکل، اجزای عملکرد و صفات فیزیولوژیک همبستگی معنی داری داشت. نتایج تجزیه و تحلیل چند متغیره نشان داد که از بین اجزای عملکرد دانه، وزن دانه در سنبله در شرایط تنش بخش قابل توجهی از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کرده و طول پدانکل نیز در عملکرد دانه موثر بوده است. همچنین مشخص شد که ژنوتیپ های مختلف در مقابله با تنش های رطوبتی از مکانیسم های مختلف استفاده کرده و از طریق پابلندی و استفاده از ذخایر موجود در ساقه، افزایش طول دوره پر شدن دانه، کوتاهی مرحله رشد رویشی و استفاده از خصوصیات فیزیولوژیک از افت عملکرد ناشی از تنش خشکی جلوگیری کرده اند. شناسایی نشانگرهای مولکولی مرتبط با صفات مورد مطالعه و qtlهای کنترل کننده آنها به دو روش نقشه یابی تک نشانگری و مکان یابی فاصله ای مرکب با استفاده از 23 نشانگر ssr در این جمعیت انجام گردید. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام منجر به شناسایی و پیشنهاد مکان های احتمالی حضور qtlهای مرتبط با صفات مختلف گردید که بعضی از این مکان ها با روش مکان یابی فاصله ای مرکب تأیید شدند. نشانگرهای xbarc45-2b و xbarc124-2b ارتباط بسیار معنی داری را با ارتفاع بوته در هر دو شرایط محیطی تنش و بدون تنش نشان دادند. نشانگر -7b22xcfd برای طول سنبله، نشانگر -3b101xbarc برای طول پدانکل، نشانگر-2b148xgwm برای طول برگ پرچم، نشانگر -7b22xcfd برای وزن هزار دانه، نشانگر xwmc166-7b برای عملکرد دانه و نشانگر -2b148xgwm برای شاخص برداشت در شرایط تنش رطوبتی شناسایی گردیدند. برای صفات ارتفاع بوته، طول پدانکل و طول سنبله یک qtl بزرگ اثر مشترک در نزدیکی نشانگر xbarc124-2b به ترتیب با حداکثر توجیه حدود 49، 37و 31 درصد از واریانس فنوتیپی شناسایی گردید. qtl مذکور در هر دو شرایط محیطی تنش و عدم تنش رطوبتی ملاحظه گردید. qtlهای دیگری نیز بر روی کروموزوم های a6 و b3 برای طول پدانکل و b3، b1 و b5 برای طول سنبله پیشنهاد گردید. تنها qtl بزرگ اثر تظاهر یافته برای طول ریشک در نزدیکی نشانگر xbarc124 و با توجیه حدود 13 درصد از واریانس فنویتپی این صفت در نسل f3 قرار داشت. برای صفت طول برگ پرچم دو qtl بزرگ اثر با توجیه حدود 24 و 18 درصد از واریانس این صفت در نزدیکی نشانگرهای11-1b xgwm و xgwm299-3b در شرایط بدون تنش شنایایی گردید. مهمترین qtl شناسایی شده برای عرض برگ پرچم در نزدیکی نشانگر 2-7b2xcfd و برای هر دو شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی قرار داشت. اگرچه تجزیه رگرسیون گام به گام qtlهایی را برای روز تا سنبله دهی بر روی کروموزوم های b2، a7و b4، روز تا گرده افشانی برروی کروموزوم های a7 و b3 و روز تا رسیدگی بر روی کروموزوم a6 پیش بینی نمود ، اما مکان یابی فاصله ای مرکب qtlهای کوچک اثری را بر روی کروموزوم های b2 و b3 و در مجاورت نشانگرهای 124xbarc ،101 xbarc و 389 xgwm شناسایی کرد. نشانگر 45xbarc با عملکرد بیولوژیک ، نشانگرهای 22xcfd و 2114xcfa با شاخص برداشت و وزن هزار دانه ، نشانگرهای 181xgwm ، 405xwmc و 148xgwm با شاخص برداشت سنبله و نشانگر 166xwmc با وزن دانه در سنبله ارتباط بسیار معنی داری را نشان داده و در حدود 20 درصد از واریانس فنوتیپی هر کدام از صفات مذکور را توجیه نمودند. برای صفات عملکرد دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد سنبله در متر مربع، وزن سنبله، وزن حجمی و محتوای پروتئین دانه در هر دو روش تجزیه تک نشانگری و مکان یابی فاصله ای مرکب qtlهای احتمالی قابل توجهی شناسایی نگردید. qtlهای مرتبط با صفات فیزیولوژیک rwc و lwc و elwr در کلیه موارد کوچک اثر بوده و بر روی کروموزوم های b1، b2، b3، b4 و b6 شناسایی شدند. از بین کلیه qtlهای شناسایی شده، تنها qtlهای موجود روی کروموزوم b2 و مرتبط با صفات ارتفاع بوته، طول پدانکل و طول سنبله جهت اهداف انتخاب به کمک نشانگر(mas) معرفی می شوند.

چکیده بیابان¬زایی یکی از مشکلات اصلی تخریب سرزمین است که بیشتر در مناطق خشک و نیمه خشک جهان رخ می دهد و سبب کاهش پتانسیل های سرزمین می گردد. برای مقابله با پدیده بیابان¬زایی باید حساسیت بیابانی شدن منطقه را تخمین زد و سپس به مقابله با این پدیده پرداخت. این پژوهش با هدف مقایسه نقشه های به دست آمده از کار زمینی در مدل imdpa با نقشه های تولیدی از سنجش ازدور انجام شد. تصاویر مورداستفاده لندست 5 (سنجنده tm) است. با استفاده از روش های سنجش از دور سه شاخص تجدید پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی و نسبت اراضی مسکونی و شهری به زراعی و باغی (ur/ag) محاسبه و نقشه بیابان زایی این شاخص ها بدست آمد. سپس نتایج بدست آمده از این پژوهش با نتایج طرح مطالعاتی سازمان جنگل¬ها و مراتع کشور در منطقه سگزی مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد در شاخص تجدید پوشش 6/70 درصد در کلاس زیاد و 4/8 در کلاس متوسط بیابان زایی قرار می گیرند. نتایج داده های سنجش از دور در شاخص فوق 14/3 درصد را در کلاس خیلی شدید و 94/6 درصد را در کلاس آرام و 92/89 درصد در کلاس بدون تغییر قرار گرفت. در شاخص تراکم پوشش گیاهی (طرح مطالعاتی سازمان جنگل ها و مراتع کشور) نتایج نشان داد 07/25 درصد در کلاس آرام، 12/63 درصد در کلاس شدید و 8/11 درصد در کلاس خیلی شدید قرار دارند. نتایج داده های سنجش از دور در شاخص فوق 08/0 درصد را در کلاس متوسط، 35/1 درصد در کلاس شدید و 57/98 درصد را در کلاس خیلی شدید قرار داد. نتایج نشان داد در شاخص نسبت اراضی مسکونی و شهری به زراعی و باغی (ur/ag) (طرح مطالعاتی سازمان جنگل ها و مراتع کشور) 48/77 درصد در کلاس آرام، 99/21 درصد در کلاس متوسط و 53/0 درصد در کلاس شدید قرار می¬گیرد. نتایج داده های سنجش از دور در شاخص فوق 92/76 درصد را در کلاس آرام، 56/22 درصد در کلاس متوسط و 52/0 درصد را در کلاس شدید قرار داد. درمورد مقایسه کار زمینی و سنجش از دور با توجه به این¬که با استفاده از داده¬های سنجش از دور می توان کل منطقه را ارزیابی کرد و تمام پیکسل¬ها اندازه¬گیری می¬شوند اما در روش¬های زمینی معمولاً چند نقطه اندازه¬گیری شده و سپس با استفاده از روش¬های میان¬یابی به کل منطقه تعمیم داده می¬شود سنجش از دور می¬تواند نتایج بهتری ارائه کند.

چکیده تنوع و فراوانی گیاهان در قسمتهای مختلف زمین بیش از هر عامل محیطی دیگری به مقدار آبی بستگی دارد که در دسترس گیاهان قرار می گیرد. تنش خشکی به عنوان مهمترین تنش غیرزیستی نقش مهمی در کاهش تولید محصول گیاهان جهان دارد. به منظور تعیین نیاز آبی و بررسی تأثیر سطوح مختلف تنش خشکی بر برخی ویژگی های مورفولوژیک و فیزیولوژیک دو گیاه دارویی آویشن قره باغی (thymus fedtschenkoi) و مرزه (satureja hortensis)،آزمایشی در قاالب طرح کاملاً تصادفی برای گیاه مرزه و بلوک های کامل تصادفی برای آویشن قره باغی در سال 1393 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه یزد به اجرا درآمد. تیمارهای به کار برده شده شامل تنش خشکی در چهار سطح 100، 75، 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی بود که در چهار تکرار اعمال شد. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که افزایش تنش خشکی بر میزان تبخیر و تعرق هر دو گیاه اثر معنی داری در سطح یک درصد و بر کارایی مصرف آب گیاه مرزه و آویشن قره باغی به ترتیب در سطح یک و پنج درصد تأثیر معنی داری داشت. بیشترین میزان تبخیر در گیاه مرزه با میانگین 14/6 میلیمتر مربوط به تیمار 75 درصد ظرفیت زراعی و کمترین میزان مربوط به تیمار25 درصد ظرفیت زراعی با 34/4 میلیمتر بود که با تیمار 50 درصد ظرفیت زراعی با تبخیر و تعرق 85/4 میلیمتر در روز اختلاف معنی داری نداشت. نتایج مربوط به نیاز آبی آویشن قره باغی نشان داد که بیشترین آب مصرفی با 29/0میلیمتر مربوط به تیمار 75 درصد ظرفیت زراعی بود که با تیمار 25 درصد و 50 درصد ظرفیت زراعی اختلاف معنی داری وجود نداشت. همچنین نتایج حاصل نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار سطح و حجم اندام هوایی، وزن خشک اندام هوایی و ریشه، ضخامت و حجم ریشه در سطح یک درصد و ارتفاع، قطر تاج گیاه و وزن تر اندام هوایی مرزه در سطح پنج درصد شد. در مورد گیاه آویشن قره باغی اثر تنش خشکی بر سطح و حجم اندام هوایی، ارتفاع، قطر تاج گیاه و وزن تر ریشه در سطح پنج درصد معنی دار بود. همچنین تنش بر عرض، ضخامت برگ، وزن خشک ریشه، ضخامت و حجم ریشه در سطح یک درصد معنی دار بود، اما اعمال تیمارهای مختلف خشکی بر سطح و طول برگ و طول ریشه اختلاف معنی داری نداشت. نتایج حاصل از تأثیر تنش خشکی بر ویژگی های فیزیولوژیک مرزه نشان داد که اعمال تیمارهای رطوبتی بر صفاتی نظیر پرولین و محتوای نسبی آب برگ اثر معنی دار در سطح یک درصد داشته، در حالی که سایر صفات اختلاف معنی داری نشان ندادند. همچنین نتایج مربوط به آویشن قره باغی نشان داد که تأثیر تنش بر کلروفیل a و کلروفیل کل در سطح یک درصد و بر کلروفیل b و پرولین در سطح پنج درصد معنی داری بود. تنش خشکی بر قند محلول و گنجایش نسبی آب برگ اثر معنی داری نداشت.

بررسی وضعیت گونه های شورپسند در خاک رویشگاههای مختلف ، میزان مقاومت به شوری و مکانیزم های دخیل در این مقاومت و نیز نقش اصلاحی گونه های مذکور در کاهش شوری و املاح خاک در دو بخش مجزا مطالعه گردید. در بخش مطالعه صحرایی، در صد پوشش خاک رویشگاههای گونه های a.littoralis و a.lagopoides و دو گونه شورپسند مجاور به آنها، شامل halocnemum strobilaceum و salicornia europea در حاشیه باتلاق گاوخونی، از طریق بکارگیری تکنیکهای اردیناسیون pca و cca مورد بررسی قرار گرفته و شرایط خاک رویشگاه هر گونه و نحوه توزیع گونه ها در ارتباط با تغییرات عوامل خاکی مورد مطالعه و ارزیابی گردید. در بخش دوم مطالعه واکنش به شوری گیاهان مذکور در قالب آزمایش های جوانه زنی، کشت هیدروپونیک و کشت در خاک انجام شد. بر طبق نتایج حاصله ، a.lagopoides بهتر از دو گونه دیگر به شرایط شوری آزمایش ، سازگاری نشان داد .

به منظور ارزیابی صفات زراعی، فیزیولوژیک و کیفیت دانه چهار ژنوتیپ گندم دوروم مشتمل بر ‏‎pi40100‎‏ ، ‏‎dipper-6‎‏، ‏‎oste/gata‎‏ و شوا به همراه جمعیت های ‏‎f2‎‏ و ‏‎f3‎‏ حاصل از تلاقی آنها، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 80-1379 در مزرعه امین آباد اصفهان اجرا گردید. صفات زراعی و فیزیولوژیک از جمله تعداد روز تا سنبله دهی، تعداد روز تا گرده افشانی ، تعداد روز تا رسیدگی ، درجه روز رشد ، ارتفاع بوته ، طول سنبله، طول ریشک، تعداد سنبله در مترمربع ، مساحت برگ ، مساحت برگ پرچم ، شاخص سطح برگ ، زاویه برگ، تعداد روزنه ، تعداد دانه در سنبله ، وزن دانه در سنبله ، وزن هزار دانه ، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت و صفات مرتبط با کیفیت دانه از جمله سختی دانه ، محتوای پروتئین ، ارتفاع رسوب ‏‎sds‎‏ و محتوای گلوتن مورد اندازه گیری قرار گرفته است.

اسفناج با نام علمی ‏‎spinacia oleracea l.‎‏ گیاهی علفی و دو پایه است. خصوصیات ویژه این گیاه از جمله تعداد کم کروموزوم ، دو پایه بودن، وجود کروموزوم های جنسی و کوتاه بودن دوره رشد و نمو موجب شده است تا به عنوان یک گیاه مدل در مطالعات ژنتیکی تعیین جنسیت مورد استفاده قرار گیرد. هدف این تحقیق بهینه سازی روش باززایی و انتقال ژن در گیاه اسفناج است که زمینه را جهت مطالعه مکانیسم مولکولی گلدهی با تکیه به اثرات ژن 1‏‎rap‎‏ و ‏‎rad1‎‏ فراهم می نماید.