تلقی استاد از فضـا و تأثیر آن بر آموزش معماری

این مقاله، حاصل پژوهشی است که در مقول? «فضا»، به تلقی استادان از این مقوله و تأثیر آن بر آموزش معماری می‌پردازد. در این راستا، ضمن بررسی نظرات مطرح شده و پس از کنکاش در تعریف لغوی فضا؛ شالوده‌های فلسفی آن و همچنین دیدگاه‌های معماران دربار? فضـا، مورد بررسی قرار گرفته تا مبنایی نظری برای بررسی آراء مطرح‌شده در نظرسنجی باشد. فضا، رابطه‌ای ناگسستنی با زندگی دارد و ادراک معانی‌ای که فضا به انسان القا می‌کند، منبعث از جهان‌بینی و شناخت‌های قبلی انسان است. در این پژوهش با تکیه بر مطالع? نظرات مکتوب و با بهره‌گیری از نظرسنجی، نظرات جمعی از اساتید طراحی معماری، أخذ شده است. پاسخ‌های گردآمده، گواهی می‌کئد که تلقی اساتید از فضا، سیری از تعاریف مشخص و واضح تا بی‌تعریفی یا عدم اعتقاد به ارائ? تعریف را داراست. در رویکرد آموزشی معطوف به این تلقیات نیز، طیفی از روش‌های یکسان معطوف به «دانش‌‌افزایی» (برای هم? دانشجویان و موضوعات طراحی) تا روشی متکی بر «پرسش‌گری» (منبعث از ذهن تک‌تک دانشجویان و موضوعات گوناگون طراحی) را می‌توان ملاحظه کرد. آنچه از این تعاریف و تلقیات حاصل می‌آید، در عمل، بیان‌گر عدم انعکاس درست آن تلقیات از مفهوم «فضا» به دانشجو و یا گواه ادراک نادرست از مفهوم فضا است.