طبقه بندی زیرحوضه های آبخیز نکارود با استفاده از مدلهای تصمیمگیری چندمعیارۀ TOPSIS, SAW و VIKOR
نویسندگان
چکیده مقاله:
تجزیه و تحلیل کمی پارامترهای مورفومتریک ابزار بسیار مفیدی در ارزیابی فرایندهای تشکیلدهندۀ فرم زمین، اولویت‌بندی حوضههای آبخیز از نظر حساسیت به فرسایش به‌منظور حفاظت از منابع آب و خاک و مدیریت منابع طبیعی در سطح حوضۀ آبخیز است. هدف از این پژوهش، اولویت‌بندی و طبقهبندی زیرحوضهها از نظر حساسیت به فرسایش با استفاده از پارامترهای مورفومتریک و روشهای تصمیمگیری چندمعیاره به کمک ابزار GIS و RS است. به این‌منظور ابتدا مدل رقومی ارتفاعی با استفاده از دادههای فرکانس پایین راداری PALSAR از منطقه تهیه شد، سپس ۱۷ زیرحوضه در محیط ArcGIS10.2 استخراج شد. پس از پیش‌پردازش و آمادهسازی مدل رقومی ارتفاعی ۱۴ پارامتر مورفومتریک شامل چهار پارامتر مورفومتریک شکلی (ضریب شکل، ضریب کشیدگی، ضریب گردی، ضریب فشردگی)، دو پارامتر خطی (نسبت انشعاب، طول جریان)، پنج پارامتر فضایی (تراکم زهکشی، میزان بافت زهکشی، ثابت نگهداشت آبراهه، فراوانی آبراهه، ضریب نفوذ) و سه پارامتر توپوگرافیک (نسبت ناهمواری، مقدار عددی ناهمواری، شیب) استخراج شد. به‌منظور آنالیز کمی پارامترهای مورفومتریک از مدلهای تصمیمگیری چندمعیارۀ TOPSIS, SAW و VIKOR استفاده شد و در نهایت با استفاده از شاخصهای درصد تغییرات و شدت تغییرات، مدلها ارزیابی شد. نتایج به‌دست‌آمده از ارزیابی پارامترهای مورفومتریک با استفاده از روش AHP نشان داد پارامترهای نسبت انشعاب، شیب و تراکم زهکشی به‌ترتیب با کسب (۲۲۷/۰، ۱۷۴/۰، ۱۳۵/۰) امتیاز بیشترین تأثیر را در فرسایشپذیری و هدررفت منابع طبیعی داشتهاند. ارزیابی مدلها نشان داد مدل VIKOR با دقت بیشتری نسبت به مدلهای دیگر به اولویت‌بندی و طبقهبندی زیرحوضهها پرداخته است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از مدل برتر، زیرحوضههای دو، 15 و 17 به‌ترتیب با کسب (۹۹۴/۰، ۶۴۵/۰، ۶۲۶/۰) امتیاز در وضعیت بحرانی بسیارزیاد قرار گرفتهاند و بقیۀ زیرحوضهها نیز در وضعیت بحرانی زیاد قرار گرفتهاند و به انجام عملیات آبخیزداری به‌منظور حفاظت از منابع آب و خاک نیاز دارند.
منابع مشابه
طبقه¬بندی زیرحوضه¬ها بر اساس پارامتر¬های مورفومتریک با استفاده از تحلیل¬های خوشه¬ای در حوضه¬آبخیز پل¬دوآب شازند
آنالیز مورفومتریک توصیفی کمّی از ویژگیهای هندسی حوضه آبخیز را به منظور درک بهتر شرایط مورفولوژیکی فراهم میکند. این ویژگیها در حوضههای فاقد آمار مهمترین نقش را در برآوردهای هیدرولوژی دارند. تعیین و تشخیص شباهت بین زیرحوضههای آبخیزِ فاقد آمار، با ویژگیهای مورفولوژیک مشابه، کمک میکند که عملیات حفاظت آب و خاک به عنوان روشی برای اجرای هماهنگ در بین زیرحوضهها انجام شود. در تحقیق حاضر، تکنیکه...
متن کاملپهنه بندی ریسک پذیری سیل با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیارۀ مبتنی بر استدلال شهودی دمپستر- شافر (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز نکارود)
سیل در میان سوانح طبیعی بیشترین خسارت را به بخشهای مختلف کشور وارد میکند و بهشدت در فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی تأثیر میگذارد. حوضة آبخیز نکارود به دلیل خصوصیات خاص محیطی مستعد رخداد سیلهای متعدد و خطرناکی است. هدف از مطالعة حاضر پهنهبندی ریسکپذیری حوضة آبخیز نکارود ناشی از سیل با استفاده از روش تصمیمگیری چندمعیارة مبتنی بر استدلال شهودی است. برای برطرفکردن عدم قطعیت موجود در نظر کارش...
متن کاملاستفاده از مدلهای تصمیمگیری چند شاخصهای در رتبهبندی سهام با استفاده از مدل کانسلیم
سرمایه گذاران فردی در مورد چگونگی سرمایه گذاری در دارایی های صندوق تصمیم گیری نمی-کنند، بلکه تنها صندوقی را با توجه به بازده، ریسک، هزینه ها و دیگر عوامل آن، انتخاب می¬کنند. از جمله شاخص های مدنظر سرمایه گذاران در انتخاب صندوق سرمایه گذاری، توجهبه بازدهی و عملکرد آن است. بنابراین سرمایه گذاران به دنبال ابزاری هستند تا با استفاده از آن، قادر به ارزیابی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری باشند. هدف مق...
متن کاملارزیابی و پهنه بندی خطر ریزش با استفاده از مدل vikor (مطالعه موردی: حوضه آبخیز
ناپایداری دامنهها و ریزشها از خطرات اصلی در مناطق کوهستانی است. حوضه آبخیز آق لاقان چای با داشتن چهره کوهستانی و با توجه به وضعیت زمین شناسی، لیتولوژی و اقلیمی، عمده شرایط لازم جهت شکل گیری حرکات ریزشی را دارد. این پدیده همه ساله موجب به مناطق مسکونی، تخریب راه ارتباطی و رسوبزایی گسترده و پر شدن مخزن سد یامچی و بستر رودخانه از رسوب میشود. بنابراین هدف تحقیق حاضر تهیه نقشه پهنهبندی خطر ریزش...
متن کاملاولویت بندی سیلخیزی زیرحوضههای حوزه آبخیز طالقان با استفاده از تلفیق AHP و TOPSIS
سیل یکی از بلایای طبیعی است که هر ساله در نقاط مختلف جهان باعث خسارات فراوانی می‌گردد. اولویت‌بندی زیرحوضههای یک حوزه آبخیز بر اساس پتانسیل سیلخیزی، با هدف تعیین اولویت در سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات مدیریتی می‌تواند نقش مهمی در مدیریت بهینه آبخیزها داشته باشد. در تحقیق حاضر از دو تکنیک AHP و TOPSIS به منظور اولویت بندی زیرحوضههای آبخیز طالقان، بر اساس پتانسیل سیلخیزی استفاده شد. معیارهای در نظ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 5 شماره 1
صفحات 69- 83
تاریخ انتشار 2018-03-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023