ایمان پور, محمدتقی

فردوسی مشهد

[ 1 ] - پایان فرمانروایی کاسی‌ها و علل فروپاشی آن

فرمانروایی دیرپای کاسی‌ها، که دولت تأثیرگذاری در صحنه آسیای غربی به شمار می‌رفت، با ثبات‌ترین امپراتوری در طول تاریخ بابل باستان بود. شواهد به دست آمده از مصر باستان، بیانگر قدرت و نفوذ بین‌المللی کاسی‌ها در دوره فرمانروایی‌شان بر بابل است، اما حکومت آنان به دلیل مشکلات عدیده‌ی داخلی و حوادثی که در صحنه آسیای غربی باستان اتفاق ‌افتاد، دچار انحطاط و فرسودگی شد. با ضعف حکومت کاسی‌ها، به‌ویژه در د...

[ 2 ] - نقش حکومت‌های محلی ایرانی‌نژاد شرق آسیای صغیر در شکل‌گیری اندیشه بازیابی امپراطوری هخامنشی نزد اشکانیان

شواهد و مدارکی موجود است که نشان می‌دهد شاهان اشکانی با معرفی خود به عنوان وارثان و جانشینان قانونی و مشروع هخامنشیان مدعی مالکیت بر مرزهای آبا و اجدادی خویش گردیدند و با توسل بدین اندیشه یعنی احیای امپراطوری هخامنشی، از آن چون ابزاری برای کسب مشروعیت و توجیه حاکمیت و تثبیت قدرت سیاسی خویش استفاده نمودند. از این‌رو، در مقاله حاضر تلاش شده است با استناد بر منابع و شواهد موجود و با استفاده از شیو...

[ 3 ] - شوش در دوران هخامنشی: بررسی جایگاه و اهمیت شوش در دوره‌ هخامنشی در مقایسه با تخت‌جمشید

در دوره‌ هخامنشیان، ساتراپی عیلام و به‌ویژه  پایتخت آن شوش، از جایگاه ممتازی برخوردار بود و در متون کهن بیش از تخت‌جمشید به شوش به عنوان تختگاه پارسیان اشاره شده است. به‌علاوه، شوش یکی از چهار پایتخت مهم پارسی‌ها بود که به موازات تخت‌جمشید، بناهای مهمی از جمله آپادانا در آنجا ساخته شد. در این مقاله کوشش شده است تا با استناد به کتیبه‌های دوران هخامنشی؛ به‌ویژه کتیبه‌های شوش، الواح بارویِ تخت‌جمش...

[ 4 ] - بررسی رابطه مادها و پارس‌ها پیش از ظهور امپراتوری هخامنشیان

مادها و پارس‌ها دو گروه از مهاجران آریایی بسیار نزدیک به هم بودند که احتمالا در نیمه دوم هزاره‌ی دوم پیش از میلاد وارد فلات ایران شدند و در شرق کوه‌های زاگرس مستقر شدند. حضور اقوام مختلف در منطقه در این زمان و سپس یورش‌های مکرر آشوریان علیه این اقوام و گروه‌ها، از جمله مادها و پارس‌ها سبب گردید که آنان برای مقابله با این تهاجمات مکرر گرد هم آیند و بنا براین اولین اتحادیه مادی تحت رهبری دیااُکو و...

[ 5 ] - وضعیت سیاسی ایلام بعد از سقوط تا برآمدن هخامنشیان (550-646 پ.م)

سرزمین ایلام واقع در جنوب غربی ایران کانون یکی از کهن‌ترین تمدن‌های ایران باستان است و در مطالعات باستان‌شناختی دوران‌های آغازین تاریخی و شهرنشینی ایران اهمیتی ویژه دارد. منابع سومری نشان می‌دهد ایلام از هزارة سوم وارد صحنة تاریخی و سیاسی منطقه شد و پس از آن، شاهد حضور مداوم ایلام در رقابت‌ها و منازعات منطقه هستیم. سرانجام درپی حملات شدید آشوریان علیه ایلام، این فرمان‌روایی درازپای در سال 646پ....

[ 6 ] - منصب دبیری در دوره ساسانیان

اردشیر بابکان در سال 224م با غلبه بر اردوان پنجم اشکانی توانست شاهنشاهی جدیدی را در تاریخ ایران پایه‌گذاری کند. سلسله ساسانیان به تدریج توانست پادشاهی عظیمی را تشکیل دهد که لازمه اداره چنین پادشاهی بزرگی داشتن نظام اداری توانمندومنسجم بود که در رأس آن صاحب منصبان مختلفی حضور داشتند. یکی از آن مناصب عنوان دبیری بودکه از جایگاه ممتازی در این دوره برخوردار بوده است. در رأس، این دبیران، ایران دبیرب...

[ 7 ] - آسیب شناسی «عنوان گزینی» در پژوهشهای دانشگاهی : مطالعه موردی پایان نامه های رشته ی تاریخ

عنوان یکی از مهم ترین عناصر یک پژوهش و دروازه ی ورود به اثر است. عنوان، برچسبی است که نویسنده و پژوهشگر به اثر و اندیشه ی خویش می زند. در گونه شناسی پژوهش های علمی؛ رساله یا پایان نامه ی تحصیلی با ویژگی هایی چون مسئله محوری، روشمندی، هدفمندی، دقت و نظارت اساتید یکی از مهم ترین انواع پژوهش ها محسوب می شوند و انتخاب عنوان مناسب در آنها اهمیتی دو چندان دارد. این پژوهش بر آن است تا ضمن طرح و تبیین ...

[ 8 ] - ساسانیان و سیاست زردشتی‎کردن ارمنستان

از اواسط دورۀ اشکانی که روابط ایران و روم آغاز شد تا اواخر دورۀ ساسانی، ارمنستان همواره به‎عنوان کانون اصلی مناقشات این دو قدرت بزرگ باستان مطرح‎ بوده است. این سرزمین که در دورۀ هخامنشی و تحت عنوان «ارمنیا» جزو یکی از ساتراپی‎های هخامنشیان محسوب‎می‎شد، از نیمۀ دوم سدۀ اول میلادی شاخه‎ای از خاندان پادشاهان اشکانی با توافق دولت روم به حکومت آنجا گماشته شدند. با روی کار آمدن ساسانیان، ارمنی­ها، که...

[ 9 ] - کوروش عیلامی ـ انشانی یا کوروش پارسی؟ نگاهی دوباره به بحث‌های پیرامون هویت عیلامی ـ انشانی کوروش دوم

ورود پارسی‌ها به انشان / پارسه و ارتباط گستردۀ آنان با ساکنان عیلامیِ این سرزمین در جنوب غرب ایران باعث نفوذ فرهنگ و تمدن عیلام در فرهنگ و تمدن هخامنشی به‎ویژه در زمان کوروش دوم و کمبوجیۀ دوم شد. به‎علاوه، ادعاهای کوروش در استوانۀ مشهور خود به زبان بابلی که خود و اجدادش را پادشاهان انشان معرفی می‌کند و ذکرنکردن نام پارس و یا هخامنش در این نوشته، باعث شده است که در سال‌های اخیر تعدادی از اندیشمند...