چکیده مرثیه سرایی یکی از انواع ادب غنایی است که از دیرباز حضور گسترده خود را در دیوان های شعری ادب عربی و فارسی تثبیت کرده است. این نوع ادبی که غالباً منحصر به بیان مناقب و فضائل متوفّی است، شعرای زیادی را در ادبیّات این دو قوم به خود دیده است. از جمله این شعرا، ابن رومی و خاقانی هستند که به سبب از دست دادن فرزندان خود، در برخی از مضامین شعری مشترک هستند. یکی از این مضامین، مرثیه هایی است که این د...

شعرمعین بسیسو و قیصر امین پور، تصویرگر چهره­ی خونین ویران شهرهای میهن این دو شاعر در بحبوحه­ی جنگ و هجوم متجاوزان است؛ نگارندگان در این جستار کوشیده اند تا با بکارگیری روشی توصیفی- تطبیقی، به بررسی و واکاوی دو چکامه ی «الصوت مایزال» از معین بسیسو و «شعری برای جنگ» از قیصر امین پور بپردازند؛ در این دو شعر، شاعران به توصیف شهرهای خود در زمان جنگ پرداخته و دو تصویر متفاوت از مردم میهن خویش را در ر...

بشار بن برد شاعر نابینای دوره ی عباسی است که علی رغم محدودیت حسی خود توانسته، توصیفات بدیعی مبتنی بر حس بینایی ارائه کند و به وصف پدیده های دیداری و رنگ و شکل آن ها بپردازد. با مطالعه شعر شاعر، آنچه شگفتی خواننده را برمی انگیزد، این است که «وی با وجود آنکه هرگز نور را درک نکرده و نابینایی مادرزاد بوده، چگونه توانسته به بیان تصاویر دیداری در قصاید خود بپردازد؟». نگارنده در راستای پاسخ به سوال مذ...

وصف ، یکی از فنون بارز شعری است که در دوره های مختلف ادبی شاعران زیادی در آن طبع آزمایی کرده و هنر خویش را با این فن به نمایش گذاشته است . نازک خیالی ، کمال تأثّر از مناظر زیبای طبیعت و محیط پر زرق و برق پادشاهی ، گرمی عاطفه و لطافت روح ، خوش گذرانی و هم نشینی با شاعران و شب نشینی با می گساران ، ابن المعتز را به جانب وصف طبیعت کشاند . با دقت در دیوان او ، در می یابیم در همه مضامین شعری که نغمه س...

نثر عرفانی به منظور بیان تعالیم طریقت و تسهیل در روشنگری مفاهیم حقیقت، از استشهاد شعری، در کلام خود استفاده فراوان کرده است. اشعار مولوی به دلیل برخورداری از برجستگی لفظی و معنایی، مورد توجَه عارفان و به ویژه نویسندگان متون عرفانی بوده است. در این پایان نامه، به منظور نشان دادن کمّ و کیف بهره گیری این نویسندگان و میزان تأثیرپذیری آنان از مثنوی و مشی عرفانی مولوی، پس از شناسایی متون عمده عرفانی تا...

صور خیال جوهر اساسی شعر است. شاعر به مدد نیروی تخیل، تجربه های ذهنی و عینی خود را بیان می کند. به طوری که شعر به واسطه نیروی تخیل به کلامی هنری و دلنشین تبدیل می شود. شمس لنگرودی از جمله شاعران معاصری است که برای خیال انگیزی اشعارش به تزیین کلامش نمی پردازد بلکه هدف وی این است که برای مخاطب آنچه را که خود تصویر می کند عینی و ملموس سازد تا کلماتش واضح تر و شفاف تر به نظر برسد. بنابراین شمس لنگرو...

یکی از انواع آشنایی زدایی در زبان انتخاب بیان پارادوکسی است که علمای بلاغت ما آن را نشناخته و جزو تضاد به شمار آورده اند.گرچه در ادب عربی از دیرباز متناقض نما به کار رفته است، امّا به عنوان ترفندی شاعرانه در کتاب های صناعات شعری نیامده و شاعران از طریق ادبیّات غرب با آن آشنا شده اند. پارادوکس در زبان شعر معاصر عرب در دو ساختار نحوی و معناشناختی شکل می گیرد. پارادوکس از جهت دوسویۀ آن دو قسم است: ی...

آثار منظوم و منثور هر ملتی که به دفاع از وطن در برابر متجاوزان برمی خیزند، در ادبیات آن ملت، ادبیات پایداری نام دارد. شاعران در این ادبیات، از عشق به سرزمین خویش، مقاومت و مبارزه مردم، امید به آینده ای روشن، رهایی و... سخن می-گویند وگاه این مضامین را با استفاده از تصویرهای شعری تعبیر می کنند. این پژوهش به معرفی ادبیات مقاومت و بررسی نمونه های تصویر در شعر سمیح القاسم می پردازد. او از شاعران معا...