انقلاب مشروطیت نقطه عطف رویارویی هویتی ایرانیان با مدرنیته است که از آن به عنوان انقلابی برگرفته از مفاهیم مدرن در تمایز با سپهر اندیشه و هویت سنتی یاد می شود. مشروطیت، سرفصلی جدید از تاریخ ایران است که تحولات آن بر تاریخ سیاسی ایران در قرن بیستم سایه افکنده است و بر فرهنگ، اقتصاد و سیاست کشور ما تأثیری غیرقابل انکار نهاده است. یکی از گفتما ن های هویتی مندرج در گفتمان مشروطه، گفتمان تجددگرائی ا...

رمان به طور تاریخی به بازنمایی مسائل جامعه و تغییرات اجتماعی پرداخته و از‌این‌رو همواره مورد توجه جامعه‌شناسان بوده است. در ایران به‌ویژه در دهه‌های اخیر با افزایش کمی زنان رمان‌نویس روبه‌رو هستیم؛ به‌گونه‌ای‌که شاید تنها گونۀ ادبی است که نقش زنان در آفرینش آن با مردان برابر است. یکی از درون‌مایه‌های اجتماعی اصلی در این رمان‌ها، خانواده است. این پژوهش با بهره‌گیری از روش نشانه‌شناسی، پنج رمان غ...

استان مازندران دارای ده‌ها نگاره و نقش ارزشمند است که در دستبافت‌های سنتی این منطقه، به‌خصوص در جوراب‌ها و به شکل محدودتر در دستکش‌ها دیده می‌شود. برای شناسایی و بررسی هویت تصویری نقوش سنتی مازندران در طی یک تحقیق میدانی یک‌ساله در بیش از 60 روستای استان مازندران از شرق تا غرب نمونه‌های زیادی جمع‌آوری گردید. اطلاعات موردنیاز با بررسی نقوش در اصل دست بافته و نیز مصاحبه با زنان سالخورده به‌دست‌آم...

مناسک مذهبی، علاوه بر ایجاد زمینه‌ای برای کسب تجربه دینی، عامل مهمی در بازتولید وجدان جمعی در جامعه است. این موضوع، بیش از همه در مناسک جمعی و عمومی دیده می‌شود. در جامعه ایران، مناسک عزاداری محرم، یکی از عمومی‌ترین و جمعی‌ترین مناسک مذهبی است که علاوه بر کارکردهای دینی، تأثیر بسیار مهمی در سازماندهی گروه‌های اجتماعی و هویت اجتماعی مردم شیعی دارد. اجتماعات و تشکل‌های دینی که حول این مناسک شکل م...

توسعه مراکز آموزش عالی، تقاضا و رقابت برای حضور زنان در دانشگاه و زمینه­های آگاهی آنها از حقوق خود را افزایش داده است. تجربه فضای دانشگاهی، از طریق ایجاد خرده فرهنگی که در نهاد اجتماعی دانشگاه جریان دارد، با تاثیر بر ساختار فکری، هویتی و شخصیتی زنان، نقش سازنده­ای در آگاهی بخشی و برساخت صورتبندی جدید از هویت زنان داشته است. تحول دیدگاهی که منجر به ایجاد هویت بازاندیشانه است؛ هویتی که دائما در خ...

فرزند خاک، اثر طاهر بنجلون، نویسندة آفریقایی تبار فرانسوی است. در این اثر، بن جلون با تداعی خاطرات زادگاه خود و با حذف مرز بین واقعیت و خیال، رمانی می‌آفریند و دنیای آمیخته از هر دو عنصر را به خواننده عرضه می‌دارد. آن چه مایة موجودیت این رمان می‌شود، مضمون تراژیک آن است که مصداق زندگی عینی برخی از مردمان جوامع سنتی است. در این اثر، بن جلون به طرح موضوع جستجوی هویت در شخصیت داستان خویش که شباهت ...

دستیابی به الگوی مناسب مدیریت فضاهای شهری یکی از رویکردهای جوامع بشری امروز است و هر جامعه­ای بنا به اولویتها و ضرورتهای پیشروی خود در تلاش برای بروزرسانی الگوهای توسعه است. با توجه به ظهور مشکلات امروزی در شهرها همچون ناامنی، ترافیک، آلودگی، ازدحام و تراکم جمعیت، از خودبیگانگی و عدم تعلق و نیز از بین رفتن هویت شهرها در اثر کارکردگرائی ­و الگوبرداری­های غربی ضرورت توجه به الگوهای نشأت گرفته از ...

در گذر از جوامع سنتی به مدرن و متعاقباً گسترش ارتباطات جمعی، دسترسی افراد به منابع هویت ساز متنوع تسهیل گشته است. این امر گاهاً تصور هویتی اشخاص را مخدوش کرده و امکان گرایش به هویت های جایگزین را فراهم می کند. به نظر می­رسد که با تشدید فرآیند جهانی شدن افراد با بحران خلاء معنا و سیطره عقلانیت ابزاری در زندگی خود مواجه هستند؛ بنابراین به سمت هویتی روی می آورند که معنا و ارزش را به حیات اجتماعی شان...

یکی از موضوعات و مفاهیم مورد توجه بشر، موضوع هویت است و فعالیت های انسان در جهت احراز و یا معرفی هویت و مکان و مقامی است که آرمان های منبعث از جهان بینی او برایش تعیین میکند. لذا توجه به باطن و معنای اشیاء و اعمال میتوانند به عنوان یکی از مهم ترین عوامل هویت دهنده فرد و اجتماع و شهر ایفای نقش نماید. هویت، حلقه اتصال زنجیر باورها و عقاید است. هویت هر فرد معنای گذشته و حال اوست. در سیمای شهری نیز...

چکیده هنرمندان سنتی گذشته ایران همواره با ترسیم نقشمایه های سنتی با زبان رمز و تمثیل به دنبال نمایان ساختن دنیای روحانی بودند که با عالم مادی و محسوس متفاوت باشد. هنر سنتی ایران پلی میان عوالم مادی با عوالم قدسی است، از این روست که این هنر، نگاه احترام برانگیز و مشتاقانه بسیاری از هنرمندان معاصر را به تخیل و تعقل هنری پدیدآورندگان این گونه آثار، معطوف می دارد. چنانچه بسیاری از نقاشان معاصر ...