این رساله شامل سه فصل از قرار زیر است: فصل اول: به کلیات موضوع از قبیل: تعریف و تبیین موضوع، پیشینه ی تحقیق، روش تحقیق و سوالات تحقیق پرداخته شده است. فصل دوم: این فصل که «گذری بر حقیقت و مجاز» نام گرفته است، مقدمتاً به بحث کوتاهی در رابطه با مجاز و حقیقت و اقسام آن با استفاده از منابعی که در تبویب و تشریع علم بیان نگاشته شده، پرداخته و برای هر قسم به ذکر یک مصداق از قرآن کریم بسنده شده است و...

هزار و چهارصد و اندی سال است که از نزول قرآن کریم به زبان عربی می گذرد. درک صحیح آیات قرآن نیازمند دانش هایی است که برخورداری از آنها به فهم ایات آن کمک شایانی می کند. علوم بلاغی که از زمره ی دانش های پیش نیاز در فهم صحیح قرآن به شمار می رود، در آن از اصول و قواعدی سخن گفته شده است که اگاهی از آن نقش انکار ناپذیری در تبیین و تحلیل اعجاز بیانی قرآن و پاسخگویی به برخی شبهاتی که در این باب مطرح ش...

تغییر معنایی واژه ها، ضمن غنی سازی گنجینة لغات هر زبان، به شعرا و ادبا این امکان را می دهد که به کلمات جان ببخشند و ابداع و خلق هنرمندانه ای از خویش باقی گذارند. غنی سازی گنجینة لغات زبان ها و از جمله زبان های روسی و فارسی به شیوه های گوناگون انجام می پذیرد. بر این اساس، در این نوشتار سعی بر آن است که با روش تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شود که چه فرایندهایی در روند تغییر معنایی واژگان در مفهوم ...

امروزه بحث مدیریت سرعت به دلیل افزایش بهره وری و کارایی سیستم آزادراهی از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این تحقیق انواع استراتژی های اعمال حداکثر سرعت مجاز از قبیل وسیله مبنا و خط مبنا و همچنین استراتژی های حداکثر سرعت مجاز (100، 110، 120 و 130 کیلومتر بر ساعت) در آزاد راه ها که بخشی از سیستم مدیریت سرعت کلان آزاد راهی است، بررسی می گردد. در این تحقیق انواع استراتژی های اعمال حداکثر سرعت...

در این مقاله به چهار نظریه در تحلیل «حقیقت مجاز» اشاره شده است. سکاکی ــ بنابر تقریر صحیح از آن ــ با مشهور همراه شده و استعمال لفظ را در معنای موضوع له می‌داند؛ با این تفاوت که برای بالا بردن معنای بلاغی مجاز، از نظریه «ادعا» نیز بهره جسته است. از سویی دیگر مرحوم شیخ محمدرضا اصفهانی و مرحوم میرزای قمی با تأکید بر استعمال لفظ در موضوع له در حقیقت و مجاز، تفاوت این دو را در وجود «ادعا» در مع...

مجاز مهم­ترین مبحث در علم بیان و به تعبیر بعضی از دانشمندان، بلاغت همه علم بیان است. در منابع بلاغی بخشی از آن - که مجاز مفرد باشد - در علم بیان و بخشی از آن -که مجاز مرکب باشد- در علم معانی مطرح می شود. مجاز مفرد بیشتر وجه معنی­شناسی دارد و جنبه تخیل آن کمتر است اما مجاز مرکب -که در بحث مجاز در کتاب های بلاغت کمتر بدان توجه می شود وجه شاعرانگی و تخیل قوی دارد. در این مقاله بی آنکه به ...

چکیده هدف از این پایان نامه بررسی نمونه های از غزلیات عربی و فارسی سعدی از دیدگاه علم بیان است و شامل پنج فصل می باشد که در فصل اوّل به بررسی زندگی نامه سعدی و آثار و سبک سخنوری او پرداخته شده است و چگونگی پرداختن او به اشعار عربی و تأثیر پذیری او از قرآن و حدیث در اشعار عربیش را ذکر کرده است و در فصل دوّم به تعاریف تشبیه و بررسی و تحلیل تشبیه و انواع آن در غزلیات انتخاب شده پرداخته شده عربی و ...

در این گفتار ضمن بیان انواع مجاز، تعریفی جامع و مانع از مجاز عقلی ارائه و به علت نامگذاری، قرینه و علاقه های آن، اشاره شده است. سپس به جایگاه مجاز عقلی در علوم مختلفی چون معانی، بیان، کلام، زبان شناسی، تفسیر، فلسفه و نیز اینکه منظور از عقل، کدام عقل است، پرداخته و در این میان نظرات بزرگانی چون سکاکی، خطیب قزوینی، جرجانی، زمخشری، فخررازی، دکتر بدوی طبانه، دکتر شفیعی و دکتر کزازی مطرح شده است. در...

صور خیال جوهر اساسی شعر است. شاعر به مدد نیروی تخیل، تجربه های ذهنی و عینی خود را بیان می کند. به طوری که شعر به واسطه نیروی تخیل به کلامی هنری و دلنشین تبدیل می شود. شمس لنگرودی از جمله شاعران معاصری است که برای خیال انگیزی اشعارش به تزیین کلامش نمی پردازد بلکه هدف وی این است که برای مخاطب آنچه را که خود تصویر می کند عینی و ملموس سازد تا کلماتش واضح تر و شفاف تر به نظر برسد. بنابراین شمس لنگرو...

چکیده بیان، دانشی است که از چگونگی بازگفت وبازنمود اندیشه وپندار به شیوه های گوناگون سخن به میان می آورد.صورخیال از ابزارهای زیباسازی و دل انگیز نمودن شعر است؛ که شاعر توانا با استفاده از آن می تواند شعر خود را به درجهی بالایی از قبول برساند. و در این راه از چهار شیوهی اصلی صور خیال یعنی:تشبیه، مجاز، استعاره و کنایه استفاده می کند تا بتواند افکار آمیخته با احساس خود را در قالب ابیات شعر عرضه...