تعیین روش طراحی شبکه خطوط اتوبوسرانی

جهت حل مشکلات ترافیکی و مسائل اقتصادی - اجتماعی و زیست محیطی ناشی از آن در شهرهای بزرگ، نیاز به یک سیستم مجهز و کارآمد حمل و نقل عمومی می باشد. از آن جا که عمده ترین قسمت سیستم حمل و نقل عمومی در کشورهای در حال توسعه را شبکه اتوبوسرانی تشکیل می دهد، بنابراین طراحی بهینه شبکه اتوبوسرانی با هدف بهبود وضعیت حمل و نقل عمومی، از اهمیت فراوانی برخوردار است. طراحی شبکه خطوط اتوبوسرانی شهری مستلزم انتخاب خطوط و تعیین ناوگان مربوط به آنها می باشد، به طوری که اهداف مورد نظر تامین شوند. این مساله را می توان به صورت یک مساله بهینه سازی با توجه به حداقل نمودن مجموع هزینه استفاده کنندگان و اداره کنندگان سیستم حمل و نقل عمومی فرمول بندی نمود. بنابراین نیاز به یک متدولوژری طراحی شبکه خطوط اتوبوسرانی احساس می گردد که در این پایان نامه به تدوین متدولوژی مذکور پرداخته شده است. به طور کلی متدولوژی طراحی شبکه اتوبوسرانی شامل مراحل، برآورد تقاضای مبدا - مقصد، تعیین تعداد و موقعیت زوج پایانه ها، تعیین مسیرهای اتوبوسرانی (مسیریابی) تخصیص ناوگان به مسیرها و برنامه ریزی حرکت اتوبوسها (زمان بندی ) می باشد. بررسی ویژگیهای سیستم اتوبوسرانی و اهمیت آن در سیستم حمل و نقل در فصل اول ارائه شده است. متدولوژی مورد نیاز جهت طراحی شبکه خطوط اتوبوسرانی موضوع فصل دوم را تشکیل می دهد. در فصل سوم به بررسی روشهای مختلف مسیریابی خطوط شبکه اتوبوسرانی پرداخته شده است. روشهای تخصیص ترافیک به شبکه حمل و نقل عمومی در فصل چهارم مطرح گردیده است. در فصل پنجم، ضمن تعریف یک روش ابتکاری جهت حل مسئله مسیریابی خطوط حمل و نقل عمومی به ارائه روش حلی بر مبنای تکنیک شاخه و کرانه مبادرت شده است. موضوع فصل ششم را تخصیص ترافیک به شبکه حمل و نقل عمومی با استفاده از روش استراتژی بهینه تشکیل می دهد. فصل هفتم نیز به ارائه جمع بندی و ذکر پیشنهادهائی جهت انجام تحقیقات و مطالعات بعدی می پردازد. یک برنامه کامپیوتری به زبان ‏‎obasic‎‏ جهت حل مسئله مسیریابی با استفاده از تکنیک شاخه و کرانه طراحی شده که در پیوست 1 آورده شده است. جهت تخصیص ترافیک نیز یک برنامه کامپیوتری به زبان ‏‎obasic‎‏ طراحی شده که در پیوست 2 آمده است. نمایش عملکرد برنامه های کامپیوتری طراحی شده بر روی یک شبکه نمونه نیز در پیوست 3 ارائه گردیده است.