بررسی عوامل تاثیرگذار بر چیدمان گیاهی فضای سبز شهری(مطالعه موردی شهرهای تهران و اصفهان)

گیاهان از عناصر اصلی بوجود آورنده فضای سبز می باشند و استفاده مطلوب از آن ها در قالب طرح های سبز مفهومی بسیار گسترده داشته است و نیاز به رعایت اصول و قواعد ویژه ای دارد. آگاهی از این قواعد و رعایت آن ها، علم طراحی کاشت گیاهان را در بر می گیرد. طراحی کاشت و چیدمان گیاهی مکمل سطوح سخت در معماری منظر می باشد. پژوهش حاضر بر اساس بررسی و ارزیابی توصیفی و مصاحبه با متخصصان و صاحب نظران ایران در ارتباط با عوامل تاثیرگذار بر چیدمان گیاهی پارک ها و باغ های مهم شهرهای تهران و اصفهان شکل گرفته است. علت عمده در انتخاب کلان شهرهای مذکور سطح توسعه یافتگی فضاهای باز و سبز و پارک ها در این شهرها بوده است. اطلاعات به دست آمده از مصاحبه با صاحب نظران و کارشناسان در شش زمینه اصلی شامل: علمی، زیبایی، فرهنگی، اجتماعی، اقلیمی و اقتصادی طبقه بندی شده که هریک از این زمینه ها نیز به زیر زمینه های دیگر تقسیم بندی گردیده اند. طبق پژوهش های انجام شده در این تحقیق مشخص شد که علی رغم اهمیت و رشد سریع تخصص معماری منظر در جهان، توجه به این تخصص در شهرهای مورد مطالعه بیشتر در سطح محافل علمی و دانشگاهی است. متاسفانه افراد غیر متخصص به جای کارشناسان مجاز طراحی کاشت در این حرفه فعالیت دارند. از این رو به دلیل عدم توجه به اصول و تکنیک های اساسی این تخصص در اکثر پارک های مورد مطالعه، تکرار و تشابه عناصر وجود دارد. این پارک ها اشکالاتی در زمینه معماری، منظرسازی و کاشت گیاه داشته و نیازمند به بازآرایی و باز پیرایی می باشند . ماهیت طراحی فضاهای سبز در دوره معاصر، کمابیش همانند ماهیت طراحی بسیاری از فضاهای معماری در تداوم طراحی باغ-های ایرانی نبوده و فاقد هویت و خصوصیات بومی است. هم چنین مسائل اقتصادی بیشتر از مسائل فرهنگی و اجتماعی بر وضعیت چیدمان گیاهی فضای سبز شهرهای مورد مطالعه تأثیرگذار است. با اشراف داشتن به ویژگی های گیاهی و نیازهای آن ها می توان در چیدمان صحیح گیاهان هزینه های نگهداری را کاهش داد. نتیجه دیگر این که استفاده مناسب از گونه های غیربومی همراه با گونه های بومی در فضای سبز شهری باعث افزایش تنوع در رنگ گل ها، فصل گل دهی و تنوع بصری می شود.