تطبیق نثر قائم مقام فراهانی و سعدی از لحاظ ساختار زبانی(و مقایسه باملستان و پریشان)

چکیده سعدی یکی از سرآمدان نظم و نثر در قرن هفتم هجری است که تأثیری شگرف بر شاعران و نویسندگان بعد از خود گذاشته است. وی در همه‏ی قالب‎های شعری قلم زده و در نثر فارسی شیوه‎اش بر مبنای مقامه‎گویی است . تلفیق نظم و نثر در گلستان و تقسیم آن به ابواب مختلف و به کارگیری واژه‎ها و اصطلاحات عامیانه و ضرب‏المثل‎ها، ویژگی و تشخّصی خاص به نثر او بخشیده است که قبل از او سابقه چندانی نداشته است. به همین دلیل نویسندگان بسیاری بعد از او کوشیده‎اند به اقتفای سبک سعدی آثاری در این زمینه خلق کنند. جامی، مجد خوافی، قاآنی، میرزا ابراهیم مدایح‏نگار و قائم مقام و... از جمله کسانی هستند که در این مسیر گام برداشته و به تقلید از نثر گلستان سعدی قلم زده‎اند. در این تحقیق کوشیده شد تا نثر قائم مقام فراهانی که به دلیل توجّه به عوامل زیبایی کلام سعدی، توانسته موفّق‎تر از دیگران در عرصه‎ی تقلید از سعدی عمل کند از لحاظ ساختار زبانی با ذکر نمونه‏هایی مشابه با نثر گلستان سعدی مطابقت داده شود، بنابراین به شباهت‏های این دو اثر از لحاظ ساختار زبانی پرداخته شد. و در ادامه کار دو اثر دیگر (ملستان، پریشان) که در همین دوره نوشته شده است نیز از همین لحاظ بررسی گردید تا میزان موفقیّت قائم مقام در تقلید از سعدی نسبت به دیگر مقلّدان آن آشکارتر گردد.