اندازه گیری یونهای یدید و نیتریت به کمک پیروکتکول بنفش به روش طیف نورسنجی سینتیکی-کاتالیتیکی و بهینه سازی شرایط واکنش با استفاده از روشهای بهینه سازی

اندازه گیری غلظت یون یدید در نمونه ی ادرار انسان، روش تشخیصی مناسبی برای شناسایی بی نظمیهای تیرویید و پرکاری آن می باشد. از طرفی کمبود یون یدید در بدن باعث بروز عقب ماندگی ذهنی خواهد شد (یدید نقش مهمی را در ساخت هورمون تیرویید ایفا می کند). یدید یک عامل کاهنده ی ملایم بوده که از نظر شیمیایی می توان به آن لفظ آنتی اکسیدان را نسبت داد. از آنجا که یدید به راحتی اکسید می شود برخی از آنزیمها، آن را به راحتی به محصولات الکتروفیل یددار تبدیل می کنند زیرا برای بیوسنتز هزاران محصول طبیعی حاوی ید، مورد نیاز است. ترکیبات یدید اغلب به صورت مکمل های غذایی تولید می شوند. نیتریت محصول مهم و حد واسط فرایند نیتریفیکاسیون و دی نیتریفیکاسیون باکتریها در سیکل نیتروژن می باشد و یکی از آلوده کننده های اتمسفر و آبهای طبیعی به شمار می رود. به خاطر سمیت نیتریت (دوز کشنده ی نیتریت برای انسان حدوداً 22mg به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن می باشد) ماکزیمم غلظت مجاز آن در غذاها 200ppm می باشد. نیتریت مختل کننده ی عملکردهای فیزیولوژیکی مثل تنظیم یونها، تنفسی، قلبی - عروقی، غدد درون ریز و دفع فضولات می باشد. در این پروژه تلاش شد تا روشی ساده برای اندازه گیری غلظت یونهای یدید و نیتریت در نمونه های آبی به کمک روشهای سینتیکی – کاتالیتیکی در محیط اسیدی و به کمک واکنشگر پیروکتکول بنفش به عنوان شناساگر ارائه داده و سپس مقدار عواملی مثل دمای واکنش، غلظت اسید، زمان انجام واکنش، غلظت واکنشگر و ... را به کمک طرح تاگوچی، بهینه نمود تا به این ترتیب بتوان به روش و مدلی برای انجام تجزیه های دقیق و با حد تشخیص پایین در کاربردهای مختلف مثل کلینیکی، کنترل کیفیت فرایندهای تصفیه ی آب و فاضلاب، کنترل کیفیت در صنایع غذایی و ... دست یافت. در این تحقیق، عوامل اصلی موثر در کاهش جذب پیروکتکول بنفش با استفاده از روش آماری تاگوچی شامل زمان انجام واکنش (سطح1 = 60 ثانیه)، غلظت سولفوریک اسید (سطح1 = 0/005 m)، دما (سطح3 = 30oc)، غلظت بنفش پیروکتکول (سطح4 = 1/2×10-4m)، غلظت پریدات (سطح4 = 20?g/ml) انتخاب گردید و در روش افزایش استاندارد نقطه یh مورد استفاده قرار گرفتند. حد تشخیص روش برای یدید و نیتریت به ترتیب برابر با 1/3 و 5/2 میکروگرم بر میلی لیتر و انحراف استاندارد نسبی برای 5 اندازه گیری تکراری برای یدید و نیتریت به ترتیب 095/1 و 272/1 بدست آمد.