بررسی نماد و نمادگونه ها در شعر دفاع مقدّس

هر شاعر یا نویسنده از تمام ظرفیت های زبان برای بیان احساسات خود استفاده می کند و برای گسترش زبان گفتار و نوشتار از صور خیال بهره می جوید.یکی از این صور خیال که بهره گیری از آن به زبان ،عمق بیشتری می دهد که بتوان به دنیای غیر محسوس دیگری دست یافت «نماد» است. نمادها از دیر باز در عرصه شعر ونثر فارسی وجود داشته اند. آنها مفاهیم گوناگون و گاه متضاد و متغیّری را در فرهنگ ها و زمان های مختلف القاء می کنند.درباره اینکه چرا هنرمندان به نماد و رمز متوسل می شوند،گفته اند که: گاه هنرمند ان به حقایقی می رسند که زبان متعارف از بیان آن ناتوان است؛ از این رو ناچار می شوند زبان رمز را به کار ببرند. برای نمادهاتقسیمات مختلفی ارائه کرده اند وآنها را به نماد های«خودآگاه ونا خودآگاه»، «قرار دادی یا عمومی و خصوصی یا شخصی»، «ابداعی و مرسوم»، «مرده و زنده»و«مثبت و منفی» تقسیم کرده اند. هرچند که مفهوم بسیاری از نمادها به زمان ونحوه ی به کارگیری آنها در شعربستگی دارد و در تقسیمات گوناگون جای می گیرند،در این پژوهش باروش مطالعه کتابخانه ای سعی شده است پس از اشاره کلی به ادبیات معاصر، ادبیات جنگ ودفاع مقدس و ویژگی های آن ها ، انواع نمادها و نماد گونه ها بر اساس محتوای پیام و مفاهیمشان در شعر دفاع مقدّس بررسی و شناسایی شوند. نماد ها تحت بیست عنوان کلّی مانند: نمادهای اساطیری، انقلابی، بیداری، شخصیّتی و... دسته بندی شده اند و هرکدام از این عناوین کلّی به عناوین جزئی دیگری تقسیم شده اند و مصادیق آن ها از بین اشعار شاعران دفاع مقدّس انتخاب و ذکر شده است.