بررسی وضعیت اندازه ذرات خوراک مصرفی گاوهای شیری در گاوداری های استان اصفهان و تأثیر آن بر فعالیت های متابولیکی، سلامت حیوان، تولید و ترکیبات شیر

این مطالعه با هدف بررسی وضعیت گاوداری های صنعتی استان اصفهان از نظر اندازه ذرات و تأمین الیاف موثر فیزیکی و اثر آن بر پاسخ-های متابولیکی، سلامت، تولید و ترکیبات شیر انجام شد. به منظور انجام این آزمایش تعداد 15 واحد صنعتی پرورش گاو شیری مورد بررسی قرار گرفت. در هر گاوداری، یک بهاربند از گاوهای پرتولید (میانگین 5 ± 45 کیلوگرم) و در اواسط شیردهی (میانگین 15 ± 110 روز) مربوط به گاوهای شکم دوم به بعد به طور تصادفی انتخاب و به مدت یک هفته مورد بررسی روزانه اندازه ذرات خوراک و روند تغییر پسمانده و همچنین تولید و ترکیبات شیر قرار گرفت. طی این مدت، فعالیت جویدن در طول مدت 24 ساعت ثبت گردید. در پایان هفته نیز ph مایع شکمبه گاوها مورد بررسی قرار گرفت. بررسی نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که گله ها از نظر اندازه ذرات خوراک با یکدیگر متفاوت بودند. در ادامه، این 15 گله در قالب سه گروه با میانگین هندسی اندازه ذرات خوراک ریز، متوسط و درشت گروه بندی شد و همانگونه که انتظار می رفت در این گروه ها با افزایش اندازه ذرات در خوراک، میزان الیاف موثر فیزیکی افزایش یافت (05/0? p). تفاوت از نظر میانگین هندسی اندازه ذرات تا 5/2 میلیمتر و ارتباط با الیاف موثر فیزیکی بر اساس توصیه جدید پنسیلوانیا تا 3 درصد در بین این گله ها مشاهده شد (05/0? p). در تمام گله ها با پیشرفت روز، گاو تمایل به انتخاب به سمت ذرات ریز و علیه ذرات درشت داشتند، اما تفاوتی در بین تیمارها از نظر روند انتخاب از درصد مواد موجود بر الک های پنسیلوانیا مشاهده نشد. این در حالی بود که در بین تیمارهای در نظر گرفته شده، انتخاب علیه الیاف موثر فیزیکی با افزایش اندازه ذرات، بیشتر می شد (05/0? p). افزایش اندازه ذرات اثری بر رفتار خوردن در گله های مختلف نداشت اما این گله ها با افزایش اندازه ذرات تمایل به افزایش نشخوار داشتند. گروه گله های دارای اندازه ذرات متوسط به طور معنی داری نشخوار بیشتری نسبت به گروه دارای اندازه ذرات ریز داشتند (05/0? p). این رخداد سبب شد که تولید شیر و چربی شیر و سایر پارامترهای عملکردی مربوط به چربی شیر با تغییر اندازه ذرات تغییر کند، که در همه حال گروه دارای اندازه ذرات متوسط بهترین عملکرد و گروه دارای اندازه ذرات ریز پائین ترین عملکرد را داشت (05/0? p). نسبت چربی به پروتئین در گروه گله های دارای اندازه ذرات ریز کمتر از یک بود (95/0) و به طور معنی داری (05/0? p) از سایر گروه ها پائین تر بود. بر این اساس به نظر می رسد که این گله ها در معرض اسیدوز تحت حاد بودند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که تحت شرایط بررسی شده در استان اصفهان گله هایی با میانگین هندسی اندازه ذرات 36/5 میلی متر و دارای الیاف موثر فیزیکی 25/26، دارای بهتری توان عملکردی و سلامت بوده و مقادیر کمتر و بالاتر از آن بر عملکرد و احتمالاً بر سلامت حیوان اثر منفی خواهند داشت.