پیوندهای روستاـشهری به عنوان یک استراتژی برای توسعه منطقه ای: مقایسه تطبیقی دو دهستان کرزان رود و میان رود شهرستان تویسرکان

سکونتگاه¬های روستایی فضاهای جغرافیایی حاصل از برآیند مجموعه عوامل و نیروهای چشم¬انداز طبیعی و فرهنگی هستند و از عوامل تأثیرگذار در روندهای ناحیه¬ای به شمار می¬آیند و تعاملات این سکونتگاه¬ها با کانون¬های فراناحیه دائماً در حال تغییر و تحول است. از طرفی پیوندهای روستایی ـ شهری حاصل جریان¬های دو سویه سکونتگاه¬های روستایی و کانون¬های شهری در عرصه منطقه¬ای هستند؛ و از آنجا که منظور از پیوند، شبکه¬ای از فعالیت¬ها در فضا است که به صورت جریانی متقابل در شکل¬دهی به نظام و شبکه سکونتگاهی موثر واقع می¬شود. بر این مبنا پیوندهای روستایی ـ شهری دارای ماهیتی فضایی بوده و بر جریان مردم، کالا، خدمات، پول، سرمایه، اطلاعات مابین کانون¬های شهری و مراکز روستایی دلالت دارند، مهمترین بخش از پیوند و تعاملات میان شهر و روستا، در زمینه اقتصادی نمایان می¬گردد که فرآیندهای اقتصادی حاکم در شهرها، ساختار اقتصادی نواحی روستایی را شکل می¬دهند. در کشور ما رشد شتابان شهرنشینی در سال های اخیر و متعاقب آن تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی به همراه شکل¬گیری و گسترش جابجای¬های جمعیتی و به ویژه مهاجرت¬های روستا ـ شهری موجب تغییر و تحولات ساختاری و فضایی وسیع در فضاهای انسانی اعم از روستا و شهر گردیده است. این گونه تعاملات با دو ماهیت اثرگذار و اثرپذیر روندهای سکونتگاهی را هدایت می¬کنند و در صورتی که روابط یکسویه نباشد و به شکل پیوندهای متقابل درآید، می¬تواند در تقویت دو جانبه سکونتگاهی و هموار ساختن مسیر تحول مثبت توسعه موثر واقع شود. با توجه به اهمیت مسئله و تحولات فضایی نواحی روستایی می¬توان گفت شهرها نقش غالب در جریان¬های فضایی و رواج استراتژی های توسعه بازار محور دارند و به عنوان یک بازیگر نقش کلیدی در ارتباط با پسکرانه¬های روستایی با بازارهای محلی و فرامحلی بازی می¬کند. منطقه مورد مطالعه ما دهستان های شهرستان تویسرکان است، روستاهای این دهستان ها توانسته¬اند یک رابطه تنگاتنگ و دو سویه با شهر و نواحی روستایی پیرامون خود از لحاظ اقتصادی و سرمایه¬ی برقرار کنند و موجب تحول در نظام اقتصادی و بازاری روستا ـ شهری شوند، به گونه¬ای که این پیوندها منجر به ایجاد جریان¬های دوسویه از شهر به روستا و بالعکس شده است که هم به نفع شهر تویسرکان و هم نواحی روستایی آن است. بر اساس چنین قالبی، این تحقیق بر آن است که با تأکید بر ماهیت پیوندهای روستایی ـ شهری، توسعه منطقه¬ای را مورد مطالعه قرار دهد.