بررسی داروهای مصرفی در سالمندان ساکن در آسایشگاههای سالمندان شهرستان قزوین در سال 1390 وتطابق آن با معیار beer’s

سالمندان به دلیل بیماریهای مزمن و وضعیتهای چندگانه پزشکی نسبت به جمعیت جوانتر از داروهای بیشتری استفاده می کنند. در سالمندان به دلیل تغییرات فیزیولوژیک، فارماکوکینتیک و فارماکودینامیک دارویی نیز تغییر می کند که با تغییرات قابل توجهی در رژیم دارویی و واکنشهای دارویی مانند افزایش حجم توزیع داروهای لیپوفیلیک و افزایش در بافت آدیپوز همراه هستند. فقدان دانش و آگاهی از تغییرات فیزیولوژیک و روانی دوره سالمندی منجر به تجویز نامناسب دارویی می شود. بروز واکنشهای دارویی از علل بااهمیت پذیرش بیمارستانی در سالمندان می باشد. بنابراین تجویز نامناسب دارو در سالمندان از نگرانیها و دغدغه های اصلی پزشکان و مراقبین آسایشگاه سالمندان و از علل بااهمیت مورتالیتی و موربیدیتی سالمندان در اروپا و ایالت متحده می باشد. مشکلات مربوط به دارو در 10% تا 30% آسایشگاه های سالمندان دیده می شود. در مطالعه ای گزارش شده است که واکنشهای عوارض دارویی در بیش از 50% سالمندان بستری در بیمارستان رخ می دهد. اخیرا نشان داده شده است که در 42% سالمندان بستری، حداقل یک دارو بدون اندیکاسیون و با دوزاژ و دوره درمان نامناسب تجویز می شود. 22 در مقابل داروی مناسب برای وضعیتهایی مانند نارسایی قلبی و استئوپروز در 20% تا 70% این بیماران به میزان کمتری استفاده می شوند. اشتباهات دارویی اغلب در انتقال از مرحله حاد به مرحله پس از حاد و آموزش ناکافی پزشکان در مورد تجویز داروی دوران سالمندی هنگام ترخیص بیمار مشاهده می شود. 25 استفاده از برنامه های ارزیابی سالمندان موجب کاهش مورتالیتی و بهبود عملکرد آنها هنگام بستری و ترخیص می شود. 26 در برخی مطالعات اولیه، اثرات سوء مصرف داروها بررسی شده است. در مطالعاتی نشان داده اند که در سالمندان بستری تجویز ساب اپتیمال دارو کاهش می یابد، لذا داروسازان بالینی در دارو درمانی و بهبود بیماران سالمند نقش موثری دارند. بااینحال در اکثر موارد داروسازان در مراقبتهای اولیه سالمندان مداخله می کنند. به دلیل بروز عوارض جدی ناشی از تجویز نامناسب دارو، از ابزاری برای غربالگری تجویز مناسب دارو استفاده می کنند. در بین ابزارهای ارائه شده، بهترین ابزار غربالگری برای تجویز مناسب دارو، کرایتریای beers می باشد. کرایتریای beers در سال 1991 ابداع شد و شامل 30 دارو می باشد. استفاده از داروهای لیست شده در این کرایتریا براساس تشخیص در افراد سالمند کنتراندیکاسیون دارد. داروهای لیست شده در کرایتریای beers مبتنی بر شواهد علمی می باشد که در طب سالمندان نیز پذیرفته شده است. از کرایتریای beers به عنوان ابزاری برای ارزیابی تداخل دارویی و تجویز همزمان داروهای نامناسب استفاده می شود. در مطالعات مختلف از ورژنهای مختلف کرایتریای beers برای نشان دادن تجویز داروهای باالقوه نامناسب دارو در سالمندان استفاده کرده اند. با توجه به افزایش روزافزون تعداد سالمندان، افزایش امید به زندگی، تجویز مناسب دارو، کاهش عوارض ناشی از تجویز نامناسب دارو، کاهش مورتالیتی و موربیدیتی، کاهش هزینه های درمانی سالمندان، بهبود کیفیت زندگی، ضرورت استفاده از روشی آسان، سریع و پذیرفته شده برای ارزیابی تطابق داروهای تجویزی در سالمندان، افزایش دانش و آگاهی پزشکان در تجویز مناسب دارو در سالمندان، وجود نظرات نامتناقض در مطالعات مختلف، مقرون به صرفه بودن طرح و کاربردی بودن یافته ها و اینکه تا کنون مطالعه ثبت شده ای در این زمینه در ایران گزارش نشده است، این مطالعه با هدف تعیین داروهای مصرفی در سالمندان ساکن در آسایشگاه های شهرستان قزوین در سال 1390 و تطابق آن با معیار beer’s انجام شد.