تحقیق در رابطه با عوامل موثر در تغییرات کیفی آب مخزن سد طرق و ارائه روشهای بهبود کیفیت آب دریاچه

دریاچه سد طرق یکی از مهمترین منابع تعیین آب شرب و کشاورزی در رابطه با کیفیت آب این دریاچه و عوامل موثر در تغییرات کیفی آب با استفاده از مدلهای فیزیکی، ریاضی یا آماری از اهمیت بسزایی برای مدیران آب استان خراسان برخوردار است . هدف از اجرای طرح احداث سد طرق که در 25 کیلومتری جنوب شرقی مشهد و بر روی رودخانه طرق احداث شده، تامین نیازهای آبی شهر بصورت زیر بوده است : الف) آبرسانی به شهر مشهد از محل سیلابهایی که قبل از ساختمان سد بصورت غیرقابل استفاده در رودخانه جریان داشته و در نهایت از کشور خارج می شده است . ب) آب برای اراضی کشاورزی موجود در پایین دست از طریق تامین نسبی آب مورد نیاز آنها در هر ماه و هر فصل از سال بدون توسعه بیشتر کشاورزی. جنس سنگهای محل ساختمان سد عمدتا از نوع گرانیت مشهور مشهد می باشد. سد طرق آب رودخانه را بصورت زیر تنظیم می نماید: مقدار متوسط آب رودخانه مترمکعب در سال، تبخیر از سطح آب مخزن مترمکعب در سال، عبور از طریق سرزیر مترمکعب در سال و سهم آب شهر مشهد مترمکعب در سال. روند تحقیق در این موضوع که از سابقه بسیار کمی در کشور در بخش مطالعات آبهای سطحی برخوردار است می تواند همچنین راهنمای مناسبی در طرحهای تحقیقاتی آتی برای سایر مخازن سدها در کشور باشد. نمای کلی روند این تحقیق را می توان به صورت زیر بیان کرد: الف - مطالعه و بررسی گزارشها، آمار و نقشه های موجود و اخذ جهت ادامه تحقیقات . ب - نمونه برداری همزمان از ورودی، پشت سد و خروجی سد جهت تعیین تغییرات کیفی آب ذخیره شده در مخزن سد. نمونه برداری از پشت سد در اعماق مختلف و در فواصل 10 متری از سطح تا کف دریاچه صورت پذیرفته است . ج - انجام آزمایشهای فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی و باکتریولوژیکی بر روی کلیه نمونه های برداشت شده. د - تجزیه و تحلیل نتایج نمونه ها با استفاده از مدلهای آماری و رگرسیون توسط برنامه کامپیوتری statgraphics به منظور تعیین عوامل موثر در تغییرات کیفی آب دریاچه. ه - تهیه گرافهای دوبعدی و سه بعدی از تغییرات هریک از پارامترهای کیفی با عوامل زمان و عمق توسط برنامه های کامپیوتری surfer و statgraphics به منظور نمایش اثر تغییرات عمق و زمان در طول دوره نمونه برداری بر روی پارامترهای کیفیت آب دریاچه. و - آزمایشات انجام شده بر روی نمونه ها جهت تعیین موارد زیر صورت گرفته است : -1 ph -2 do -3 no3, no2, nh3 -4 گوگرد -5 فسفر -6 hco3 -7 bod5 -8 cod -9 فیتوپلانکتونها -10 زئوپلانکتونها -11 آلودگی باکتریایی -12 رنگ و بو در ضمن دما نیز برای کلیه نمونه ها اندازه گیری شده است . با توجه به بخشهای (د) و (ه) که نتایج حاصل از آزمایشات فوق را ارزیابی می نماید، در انتهای تحقیق به تحلیل مدلها و گرافها می پردازیم.