تجزیه ژنتیکی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی در ژنوتیپ های کلزا در شرایط کاشت معمول و تاخیری

نویسندگان

حسن امیری اوغان

h. amiri oghan respectively, department of plant breeding and biotechnology, college of agriculture, university of tabriz, tabriz, iran.گروه به نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز محمد مقدم

m. moghaddam کاظم قاسمی گلعذانی

k. ghassemi golezani امیرحسین شیرانی راد

a. h. shirani rad

چکیده

در این بررسی 120 ژنوتیپ کلزا شامل ده لاین به عنوان پایه مادری، ده تستر و یک صد دورگ f2 حاصل از تلاقی لاین ها با تسترها در کرج در قالب دو طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو تاریخ کاشت، نیمه اول مهر (نرمال) و نیمه اول آبان (تأخیری) در سال زراعی 90-1389 کاشته شدند. تجزیه واریانس ساده و مرکب اختلاف معنی داری بین تیمار ها از نظر عملکرد دانه و صفات زراعی در هر دو شرایط کاشت و در مجموع نشان داد که بیانگر تنوع ینتیکی قابا توجهی بین ژنوتیپ ها بود. تجزیه لاین × تستر حاکی از سهم بیشتر اثر غیرافزایشی ژن ها در کنترل عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن در هر دو شرایط آزمایش بود. وراثت پذیری عمومی تمام صفات در هر دو شرایط بالا برآورد شد (بین 14/63 و 12/89 درصد) که بیانگر اهمیت بیشتر واریانس ژنتیکی نسبت به واریانس محیطی بود. وراثت پذیری خصوصی تعداد شاخه در بوته، عملکرد دانه، ارتفاع بوته و تعداد خورجین در بوته در هر دو شرایط کاشت در حد متوسط (بین 42/43 و 02/56 درصد) و برای تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در هر دو شرایط کاشت در حد کم (به ترتیب 33/36 و 61/24 درصد) بود. بنابراین گزینش برای عملکرد دانه و اجزای آن به ویژه تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در نسل های اولیه چندان موثر نخواهد بود. هر دو عمل افزایشی و غیر افزایشی ژن ها در کنترل ژنتیکی تمام صفات نقش داشتند ولی برای تعداد شاخه در بوته و عملکرد دانه (فقط کاشت تاخیری) و ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه (در هر دو شرایط آزمایش) نقش عمل غیرافزایشی ژن ها بیشتر مشهود بود. برآورد ترکیب پذیری صفات نشان داد که تستر های t9 و t2 و لاین l1 به عنوان بهترین ترکیب شونده های عمومی در جهت افزایش عملکرد دانه بودند. چهار دورگ t7×l1، t8×l5، t3×l8و t8×l9 در شرایط کاشت معمول و سه دورگ t3×l1، t9×l2و t7×l3 در شرایط کاشت تاخیری بهترین ترکیب شونده های خصوصی برای افزایش عملکرد دانه بودند. برخی از این دورگ ها دارای بیشترین هتروزیس مثبت و معنی دار برای عملکرد دانه بودند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تجزیه ژنتیکی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی در ژنوتیپ‌های کلزا در شرایط کاشت معمول و تاخیری

در این بررسی 120 ژنوتیپ کلزا شامل ده لاین به عنوان پایه مادری، ده تستر و یک صد دورگ F2 حاصل از تلاقی لاین‌ها با تسترها در کرج در قالب دو طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو تاریخ کاشت، نیمه اول مهر (نرمال) و نیمه اول آبان (تأخیری) در سال زراعی 90-1389 کاشته شدند. تجزیه واریانس ساده و مرکب اختلاف معنی‌داری بین تیمار‌‌ها از نظر عملکرد دانه و صفات زراعی در هر دو شرایط کاشت و در مجموع نشان داد که بیان...

متن کامل

تجزیه ژنتیکی عملکرد و برخی صفات مهم کلزا در شرایط کشت معمول و تأخیری

Development of high yielded varieties is important to balance between production rates and grewing food needs of human population. For genetic analysis of yield and some important traits in oilseed rape (Brassica napus L.), We conducted line×tester analysis with ten lines and ten testers (three winter parents and seven spring parents). First generation hybrids as well as 20 parents (120 genotyp...

متن کامل

تجزیه ژنتیکی برای برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک کلزا در شرایط تنش و عدم تنش خشکی

به‌منظور برآورد ترکیب‌پذیری و پارامترهای ژنتیکی کلزا از لحاظ خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک از طرح دای‌آلل دوطرفه استفاده گردید. نتاج 1F به‌همراه والدها در دو آزمایش مجزا تحت شرایط تنش و عدم تنش‌خشکی بر پایه طرح لاتیس ساده 9 × 9 در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود) طی سال زراعی 95-1394مورد ارزیابی قرار گرفتند. واریانس ترکیب‌پذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) و تلاقی‌های معکوس برای اکثر خصوصیات در دو ...

متن کامل

بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، اجزا عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ژنوتیپ های کلزا در منطقه مغان

این بررسی به منظور تعیین اثر تاریخ کاشت بر خصوصیات رویشی، عملکرد و اجزا عملکرد ژنوتیپ های برتر کلزا، در دو سال زراعی 85-1384 و 86-1385 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) اجرا شد. چهار تاریخ کاشت اول، 15، 30 مهر و 15 آبان در کرت های اصلی و پنج ژنوتیپ برتر کلزا با شامل Hyola401، Y3000، RGS00...

متن کامل

ارزیابی عملکرد دانه و برخی از صفات زراعی و مورفولوژیک در ژنوتیپ های گلرنگ بهاره در شرایط آبیاری و دیم

In order to assessment of grain yield and some of morphological characters in safflower genotypes under irrigated and rainfed conditions fifteen spring safflower genotypes were studied using two separate experiments based on randomized complete block design with three replications in 2010-2011 growing season at Miandoab Research Station, Iran. Analysis of variance for each conditions revealed s...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
به نژادی نهال و بذر

جلد ۳۱، شماره ۲، صفحات ۳۳۹-۳۶۴

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023