شواهد ژئومورفولوژیکی تکتونیک فعال حوضه آبخیز درکه

اندازه گیری های کمّی به ژئومورفولوژیست ها اجازه می دهد تا به طور واقعی و معقول لندفرم های مختلف را با یگدیگر مقایسه کرده و شاخص های مورفولوژیک را محاسبه کنند. این امر در تشخیص و توصیف خاص ناحیه ای به عنوان مثال میزان فعالیت تکتونیکی مفید می باشد. شاخص های؛ منحنی هیپسومتریک (hc) و انتگرال هیپسومتریک (hi ) به درجه کالبد شکافی یک چشم انداز مربوط می شوند. عدم تقارن حوضه زهکشی (af) و همچنین عکس شاخص تقارن توپوگرافی (t)، هر دو برای ارزیابی سریع حوضه زهکشی از نظر میزان کج شدگی تکتونیکی در صورت وجود استفاده می شود. شاخص شیب طولی رود (sl) یک ابزار مفید برای مطالعه تکتونیک ژئومورفولوژی می باشد. مقادیر بالای این شاخص عموماً در مناطقی که رودها سنگ های سخت یا ساختمان های فعال را قطع کنند، پیدا شده اند. شاخص سینوسی جبهه کوهستان (smf) بیانگر تعادل بین نیروهای فرسایشی و تکتونیکی در جبهه کوهستان می باشد. معمولاً جبهه های کوهستانی فعال دارای مقادیر کمی از شاخص سینوسی جبهه کوهستان (smf) می باشند. شاخص نسبت عرض کف بستر دره به ارتفاع آن (vf) عامل تفکیک دره هایی با کف گسترده از دره های (v) شکل می باشد. مقادیر کم( vf) بیانگر تکتونیک فعال در منطقه می باشد. در این تحقیق هفت شاخص ژئومورفولوژیکی برای بررسی فرایند های پویا و دینامیک موثر در شکل دهی زمین و چشم انداز های موجود و طبقه بندی فعالیت تکتونیکی حوضه آبخیز درکه استفاده شده است. معمولاً طبقه بندی نواحی به مناطق؛ خیلی فعال، نیمه فعال و غیرفعال مفید می باشد. چنین طبقه بندی ای در تشخیص ناحیه برای تفکیک مناطق مختلف آن که احتیاج به مطالعات میدانی جزیی تر جهت تشخیص ساختمان های فعال و محاسبه نرخ فعالیت فرایندهای تکتونیک دارند، مفید خواهد بود. با بررسی شاخص های ژئومورفولوژیک حوضه آبخیز درکه مشخص شده که، این حوضه از مناطق فعال تکتونیکی می باشد. در پایان با توجه به شاخص گرادیان طولی رود(sl) حوضه آبخیز درکه طبقه بندی شده است. کلید واژه ها: تکتونیک ژئومورفولوژی، درکه، شواهد ژئومورفولوژیکی، راندگی تهران