اثر حفاظتی عصاره بخش های هوایی اسکلروفولاریا استریاتا در برابر نفروتوکسیسیتی ناشی از کادمیوم و جیوه در موش

سابقه و هدف: بسیاری از این آلاینده ها از طریق افزایش تولید رادیکال های آزاد اکسیژن در بافت ها، سبب نفروتوکسیستی در انسان ها و حیوانات آزمایشگاهی می شوند. ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در گیاهان دارویی کاندیدهای مناسبی برای حفاظت در برابر مسمومیت ناشی از این مواد می باشند. در این مطالعه برای اولین بار اثر حفاظتی عصاره الکلی بخش های هوایی گیاه اسکلروفولاریا استریاتا (معروف به تشنه داری) بر نفروتوکسیسیتی ناشی از کادمیوم و جیوه مورد ارزیابی قرار گرفت.مواد و روشها: این مطالعه بر روی 42 سر موش صحرایی نر نژاد ویستار در محدوده وزنی 250–200 گرم انجام شد. موشها برای دریافت دوزهای مناسبی از کلریدکادمیوم (3mg/kg، گروه Cd)، کلرید جیوه ( 1.5mg/kg، گروه Hg)، عصاره اسکلروفولاریا استریاتا( 400mg/kg، گروه Ss)، کلرید کادمیوم+ عصاره (گروه CS)، کلرید جیوه+ عصاره (گروه HS) و سرم فیزیولوژیک (گروه CT) به مدت 8 روز، بصورت تصادفی به شش گروه، (هفت تایی) تقسیم شدند. در پایان روز هشتم نمونه های خونی تهیه و نفروتوکسیسیتی کلیوی توسط اندازه گیری غلظت سرمی اوره، کراتینین، ازت اوره خون (BUN) و اسیداوریک ارزیابی شد. یافته ها: در مقایسه با گروه کنترل مصرف عصاره به تنهایی، سبب کاهش معنی داری در مقدار اوره و BUN خون گردید. درمان با عصاره سبب کاهش معنی داری در افزایش اوره، کراتینین، BUN و اسیداوریک ناشی از کادمیوم شد. در مقایسه با گروه کنترل کلرید جیوه مقدار اوره و BUN خون را کاهش داد اما مقدار اسیداوریک و کراتینین را بالا برد. درمان با عصاره نفروتوکسیسیتی ناشی از کلرید جیوه را کاهش داد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که گیاه اسکلروفولاریا استریاتا ممکن است دارای اثر حفاظتی در برابر نفروتوکسیسیتی ناشی از فلزات سنگینی مثل کادمیوم و جیوه می باشد.