ارزیابی متابولیت‌های ثانویه، محتوای فنل کل و خواص آنتی‌اکسیدانی گلبرگ در جمعیت‎های زعفران تحت شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری

گلبرگ زعفران که از لحاظ وزنی بخش قابل توجهی از گل زعفران را تشکیل می‌دهد سالانه در مقادیر زیاد به عنوان ضایعات دور ریخته می‌شود. در حالی­که این قسمت گل دارای ترکیباتی از جمله فنل، آنتوسیانین و فلاونوئید با خواص آنتی‌اکسیدانی هستند. به منظور ارزیابی متابولیت‌های ثانویه، محتوای فنل کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی گلبرگ در 8 جمعیت زعفران، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دو شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان بر روی بوته‌های سال سوم زعفران به اجرا درآمد. جهت اندازه‌گیری متابولیت‌های ثانویه، محتوای فنل کل گلبرگ و تعیین خواص آنتی‌اکسیدانی عصاره گلبرگ زعفران به ترتیب از روش‌های طیف نورسنجی فرابنفش- مرئی، فولین سیوکالتیو و  DPPHاستفاده گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب در دو شرایط آبیاری مرسوم و یکبار آبیاری نشان داد که متابولیت‌های ثانویه و خواص آنتی‌اکسیدانی در دو شرایط آبیاری تفاوت معنی‌داری نداشت. در حالی­که از نظر محتوای فنل کل در شرایط یکبار آبیاری افزایش معنی‎دار مشاهده شد. جمعیت تربت‌جام بیشترین مقدار فنل کل (56/86 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم عصاره متانولی) را در شرایط یکبار آبیاری داشت. در هر دو شرایط آبیاری، جمعیت‌های مورد ارزیابی مقادیر مناسبی از متابولیت‏های ثانویه، فنل و آنتی‌اکسیدان را داشتند، که می‌تواند برای استفاده در صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد.