الگوسازی تخمین فرسایش کاوشی باد از سطح سنگ‌فرش بیابان (مطالعة موردی: دشت ریگی بردسیر)

نویسندگان

  • اسماعیل پاریزی دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • سید حجت موسوی استادیار ژئومورفولوژی، گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشکدة منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
چکیده مقاله:

دشت‌های ریگی، یکی از مهم‌ترین اشکال ژئومورفیک مناطق خشک و نیمه‌خشک، تأثیر جالب توجهی در حفاظت از خاک در برابر فرسایش کاوشی باد دارند؛ بر این اساس، هدف از این پژوهش، الگو‌سازی تخمین فرسایش کاوشی باد در سطح دشت‌های ریگی منطقة بردسیر کرمان با بهره‌گیری از روش‌های آماری است. در این راستا، ابتدا مهم‌ترین پارامترهای فرسایشی سنگ‌فرش بیابان نظیر وزن کل رسوب عمقی، وزن رسوب عمقی زیر 2 میلیمتر، وزن رسوب عمقی بالای 2 میلیمتر، وزن رسوب سطحی و درصد پوشش سطحی، در امتداد 5 ترانسکت و 15 نقطه، به روش نمونه‌برداری میدانی اندازه‌گیری و سپس با تحلیل از طریق آزمون‌های آماری آنالیز رگرسیون ساده و چندگانه، رابطه‌سنجی و الگو‌سازی شد. نتایج نشان می‌دهد که بیشترین ارتباط معنا‌دار بین مؤلفه‌های وزن رسوب عمقی بالای 2 میلیمتر و وزن رسوب سطحی برای تمامی روابط خطی، درجه 2 و درجه 3 وجود دارد؛ به طوری که ضریب تبیین تمامی این الگوها، 918/0 بوده و به ترتیب دارای خطای برآورد 182/0، 189/0 و 198/0 هستند. همچنین نتایج الگو‌سازی چندگانه، دربردارندة بیشترین ارتباط معنادار پارامترهای وزن کل رسوب عمقی، وزن رسوب عمقی زیر 2 میلیمتر، وزن رسوب عمقی بالای 2 میلیمتر و وزن رسوب سطحی با یکدیگر با ضریب تبیین 1 و خطای برآورد 000/0 در سطح معناداری 99/0 است. درنهایت برای تخمین میزان مواد فرسایش‌یافته از سطح دشت ریگی، الگوهایی طراحی و ارائه شده که به منزلة ابزارهایی سودمند در اختیار مدیران و برنامه‌ریزان محیطی، بیانگر روند و گرایش رفتاری چشم‌انداز سنگ‌فرش بیابان هستند. این نتایج، مدیریت محیط سیستم دشت‌های ریگی را از منظر وضعیت و عملکرد فرآیند رفت‌وروب بادی نمایان ساخته که نمایانگر وضع موجود نسبت به وضع ایده‌آل است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)

تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابان‌زایی دشت عباس در منطقه نیمه‌خشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان­زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخص‌های عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهره‌برداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرم‌افزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به...

متن کامل

تخمین هدایت الکتریکی خاک با استفاده از تصاویر فراطیفی هایپریون، مطالعة موردی: شمال دشت اورمیه

شوری و قلیایی بودن خاک یکی از مشکلات عمده در مناطقی است که میزان بارندگی در آن‏ها کمتر از میزان تبخیر و تعرق است. در چنین شرایط اقلیمی نمک‏های محلول در سطح خاک تجمع می‌یابند و سبب کاهش عملکرد و حاصل‌خیزی خاک می‏شوند. بنابراین، شناسایی اراضی شور و گسترة آن در این خاک‏ها می‏تواند به اصلاح و بهبود مدیریت آن‏ها کمک کند. این پژوهش با هدف تخمین مقادیر هدایت هیدرولیکی خاک‏های شور با استفاده از تصاویر ...

متن کامل

ارزیابی کمی وضعیت بیابان زایی با استفاده از مدل مدالوس و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعة موردی: دشت شمیل- استان هرمزگان)

امروزه بیابان­زایی به عنوان یک مشکل اساسی در خیلی از نقاط دنیا مطرح می­باشد. یکی از روش­ها برآورد میزان بیابان­زایی، مدل مدالوس می­باشد. در این تحقیق شدت بیابان­زایی دشت شمیل در شمال شرقی شهرستان بندرعباس که یکی از مراکز عمده کشاورزی استان هرمزگان می­باشد، با استفاده از مدل مدالوس مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا چهار معیار (اقلیم، خاک، پوشش گیاهی و مدیریت) و معیار منطقه­ای آب زیرز...

متن کامل

مطالعة شرایط محیطی دریاچه‌های پلویال ایران با استفاده از شواهد رسوبی (مطالعة موردی: کلوت‌های بیابان لوت(

کلوت‌های ایران نمونه‌ای منحصر به‌فرد از نظر عظمت و وسعت و یکی از ناهمواری‌های ویژة مناطق بیابانی است. این کلوت‌ها هر چند در حال حاضر تحت تأثیر فرسایش بادی انتخابی است، فرایند فرسایش آبی و بادی هم‌زمان در شکل‌گیری آن‌ها دخالت دارد. در این پژوهش، پس از نمونه‌برداری از کلوتی به ارتفاع 33 متر در پانزده لایه، نمونه‌های مورد نظر به آزمایشگاه منتقل شد و مورد آزمایش گرانولومتری قرارگرفت. نتایج به‌دست آ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 28  شماره 2

صفحات  21- 38

تاریخ انتشار 2017-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023