سید حجت موسوی

استادیار، گروه علوم مهندسی بیابان، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

[ 1 ] - بررسی نقش تغییرات کاربری اراضی بر بیابان زایی اراضی محدودۀ دریاچه نمک با استفاده از داده‌های دور‌سنجی

به ‌منظور مدیریت بهتر و استفاده بهینه از منابع طبیعی تشخیص به موقع و دقیق تغییرات عوارض سطح زمین تأثیر مهمی بر درک بهتر بین پدیده‌های انسانی و طبیعی دارد. با پایش تغییرات کاربری اراضی در بازه‌های زمانی می‌توان به روند وضعیت محیط طبیعی از قبیل تخریب سرزمین، کاهش توان بوم نظام‌ها (اکوسیستم) و بیابان‌زایی پی برد. پژوهش حاضر با استفاده از داده‌های سنجنده‌های TM و ETM+ ماهواره‌ای لندست 4، 5 و 7، به ...

[ 2 ] - مـدل‌سـازی بـرآورد حجـم تپـه‌هـای بـرخـانی(مطالعه موردی: برخان-های منطقه چاه‌جام)

1. Introduction Among sedimentary systems that are rich and poor in terms of sediment load, a different organization of the sand dunes can be seen. Barchan dunes are one of the accumulative landforms of wind that are considered from poor sedimentary systems in desert environments. The dunes are the crescent shape, and have two horns at the end. Along the horns the prevailing wind direction...

[ 4 ] - تحلیل چشم انداز نبکا در دشت نگار بردسیر

Plants, in arid and semi-arid regions, are leading to form the Nebka geosystem using the decrease of wind speed and the stabilization of quicksand, which they play an important role in desert greening and protection of the environment and natural resources. Therefore, identification of plant species adapted to the environmental conditions in format of Nebka efficiency assessment is very importa...

[ 5 ] - ارزیابی شدت خطر بیابان‌زایی منطقۀ جازموریان با تأکید بر معیارهای زمین‌شناسی و ژئومورفولوژی

Recognition of desertification criteria and indices and determining the most effective factors on it are the first steps for logical planning to combat desertification. In this study, the sensitivity of the Jaz-Murian region to desertification was evaluated using IMDPA model which is one of the desertification assessment methods in arid and semi-arid regions, on the basis of geology-geomorpholo...

[ 6 ] - ارزیابی شدت بیابان زایی حوضه مسجدسلیمان با استفاده از مدل IMDPA

Above 80 percent of Iran is currently located in arid and semi-arid to dry and sub-humid climates and they have sensitive conditions given the climatic conditions and natural characteristics of these regions and improper utilization methods, hence they are potentially and actually subject to the phenomenon of desertification. In this research, the sensitivity of the lands of Masjedsoleiman Area...

[ 7 ] - برآورد میزان فرسایش خاک در حوضه آبخیز شاهرود - میامی با استفاده از مدل SLEMSA و تکنیک GIS

بهره‌وری صحیح از منابع طبیعی مستلزم شناخت مکانیسم عملکرد فرایندهای محیطی می‌باشد. خاک به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع طبیعی همواره نیازمند برنامه‌ریزی و مدیریت جامع در زمینه بهره‌وری و حفاظت در برابر فرسایش است. فرسایش خاک به عنوان یک مخاطره محیطی، همه ساله موجب از بین رفتن حجم وسیعی از خاک‌های حاصل‌خیز در سراسر دنیا می‌شود. بنابراین هدف از این پژوهش برآورد میزان فرسایش خاک در حوضة آبخیز شاهرود-...

[ 8 ] - مکان‌یابی عرصه‌های مناسب توسعة آتی شهر یاسوج

تحلیل سازگاری و تعیین تناسب و استعداد زمین برای توسعة کالبدی سکونتگاه‌های شهری از اقدامات اولیه در برنامه‌ریزی‌های فضایی و محیطی است. لذا، در این پژوهش سعی شده است تا با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مناسب‌ترین عرصه‌های مکان‌گزینی توسعة آتی شهر یاسوج بر اساس دانش داده‌ای شناسایی و تعیین شود. دانشداده‌ای فرایند استفاده و به‌کارگیری مقدار عددی هر پارامتر در مکان‌یابی توسعة فیزیکی بدون است...

[ 9 ] - آلومتری مؤلفه‌های مورفومتری برخان‌های جنوب شرق کویر حاج‌علی‌قلی

مدیریت محیط یکی از شاخه‌های ژئومورفولوژی کاربردی است که فرایندهای کنترل‌کنندة مخاطرات محیط را در بر گرفته و بیان‌کنندة عملکرد ژئومورفولوژیست‌ها در تبیین تأثیر احتیاطی انسان روی چشم‌اندازی ژئومورفیک است. در این زمینه، انسان سعی می‌کند محیط خود را با روش‌هایی مدیریت کند که برایش سودمند است. یکی از مهم‌ترین مسائل مدیریتی مناطق خشک و نیمه‌خشک، شناخت و به‌کارگیری اصول محیطی حاکم بر رفتار تپه‌های برخ...

[ 10 ] - تلفیق مدل‌سازی ریاضی و آماری ناهمواری برخان مطالعه موردی: ریگ چاه جام

تپه‌های برخانی در مناطقی مشاهده می‌شوند که قابلیت دسترسی باد به ماسه کم است و مسیر باد غالب در اکثر طول سال تقریباً ثابت است. یکی از رایج‌ترین چشم‌اندازهای بادی منطقه جنوبی کویر حاج علی قلی، تپه‌های برخانی هستند. در این پژوهش، تلاش شده است تا ویژگی‌های شکل‌شناسی برخان‌های مطالعاتی با استفاده از روش‌های مدل‌سازی ریاضی و آماری شکل آنها تشریح گردد. نتایج حاصل از این روش در بررسی شکل برخان و شناسایی...

[ 11 ] - الگوسازی تخمین فرسایش کاوشی باد از سطح سنگ‌فرش بیابان (مطالعة موردی: دشت ریگی بردسیر)

دشت‌های ریگی، یکی از مهم‌ترین اشکال ژئومورفیک مناطق خشک و نیمه‌خشک، تأثیر جالب توجهی در حفاظت از خاک در برابر فرسایش کاوشی باد دارند؛ بر این اساس، هدف از این پژوهش، الگو‌سازی تخمین فرسایش کاوشی باد در سطح دشت‌های ریگی منطقة بردسیر کرمان با بهره‌گیری از روش‌های آماری است. در این راستا، ابتدا مهم‌ترین پارامترهای فرسایشی سنگ‌فرش بیابان نظیر وزن کل رسوب عمقی، وزن رسوب عمقی زیر 2 میلیمتر، وزن رسوب ع...

[ 12 ] - پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش با استفاده از مدل AHP و تکنیک GIS در شهرستان خرم‌آباد

  در سال­های اخیر با افزایش خسارات ناشی از وقوع زمین­لغزش، بشر در صدد کاهش زیان­های آن برآمده است. از آنجا که پیش‌بینی زمان دقیق وقوع زمین­لغزش از توان علمی انسان خارج است، بنابراین، با شناسایی مناطق مستعد زمین­لغزش و رتبه­بندی آنها می‌توان تاحدودی از خطرات ناشی از رخداد این پدیده جلوگیری نمود. هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر در زمین­لغزش‌ و پهنه‌بندی شهرستان خرم­آباد به لحاظ وقوع این رخداد...

[ 13 ] - تحلیل همدید طوفان های گرد و غبار ایلام (1987 - 2005)

  طوفان‌های گردوغبار علاوه بر اینکه عامل مهمی در هدر رفت خاک، خسارات اقتصادی به بخش‌های صنعتی، کشاورزی و شریان‌های ارتباطی در اکثر مناطق ایران خصوصاً غرب و جنوبغرب محسوب می‌گردد، می‌تواند باعث تهدید حیات انسان‌ هم از نظر سلامتی و هم تولید مواد غذایی باشد. بنابراین، هدف از این پژوهش شناخت و بررسی الگوهای گردشی اتمسفری ایجاد کننده گردوغبار به ایلام در بازه زمانی ۱۹ ساله (از ۱/۱/۱۹۸۷ تا ۳۱/۱۲/۲۰۰۵)...

[ 14 ] - تأثیر مؤلفه‌های مورفومتری برخان بر میزان جابه‌جایی آن (مطالعه موردی: ریگ چاه جام)

  چکیده   تپه‌های ماسه‌ای، از کنش متقابل جریان باد و بستر ماسه سرچشمه می‌گیرند. برخان‌ها، یکی از اشکال تراکمی‌بادی هستند و در نواحیی که ماسه برای پوشاندن کامل سطح وجود نداشته باشد و باد در اغلب طول سال از جهت یکسانی برخوردار باشد، تشکیل می‌شوند. این عوارض، از ماسه متحرک تشکیل شده، از مهمترین ویژگی آنها پویایی و تحرکات جانبی است که بخشی از آنها، کانون‌های بحران و تهدید کننده مراکز مسکونی شهری و ...

[ 15 ] - تحلیل فضایی خشکسالی حوضه سیرجان با استفاده از سنجش از دور

Introduction Drought is a natural and recurrent phenomenon.  It is considered ‘a natural disaster’ whenever it occurs in an intensive manner in highly populated regions, resulting in significant damage (material and human) and loss (socioeconomic). Although drought occurs in areas with different climatic conditions. But more is happening in arid and semi-arid areas with less annual rainfall. I...

[ 16 ] - ارزیابی پتانسیل خطر بیابان‌زایی در منطقه جازموریان با استفاده از معیار فرسایش (آبی- بادی)

سابقه و هدف: فرسایش خاک همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معیارهای دخیل در فرایند بیابان‌زایی به شمار می‌رود، که با بررسی و شناخت وضعیت این پدیده می‌توان پتانسیل گسترش بیابان‌زایی را ارزیابی نمود. تنکی پوشش گیاهی، کمی بارندگی و حاکمیت شرایط خشکی، زمینه را برای وقوع فرسایش خاک در منطقه جازموریان، مساعد نموده است که نقش مهمی را در وقوع بیابان‌زایی در منطقه ایفا می‌نماید. هدف از این پژوهش، ارزیابی پ...

[ 17 ] - تحلیل کمی بازخورد پوشش‌گیاهی بر وقوع گرد و غبار در اکوسیستم‌های مناطق خشک (مطالعۀ موردی: استان اصفهان)

پدیدۀ گرد وغبار یکی از عوارض ثانویۀ اکوسیستم­های مناطق خشک و نیمه­خشک است. این پدیده ناشی از بازخورد سیستم در مقابل عوامل متعدد فشار و تخریب می­باشد. یکی از مهم­ترین ارکان اکوسیتم­ها پوشش­گیاهی آن است. از آنجا که عامل پوشش­گیاهی منعکس­کنندۀ عوامل متعدد در اکوسیستم است، لذا می­توان با مطالعۀ رابطۀ تغییرات آن با سایر عوامل نظیر پدیدۀ گرد و غبار به اثر متقابل عوامل پی برد. در این تحقیق به بررسی تأ...

[ 18 ] - Evaluation of Ecological Potential of Ecotourism Development on Extensive and Focused Outing in Shahreza

Therefore, this study was to evaluate the ecological potential of Ecotourism development in order to study extensive and focused outing in Shahreza County. In this respect, the ecological model of tourism development assessment was fitted. At first, data of slope, aspect, soil order, bedrock, vegetation, temperature and sunshine hour parameters were obtained, and the appropriate areas maps, fro...

[ 19 ] - بررسی وضوح فضایی نقشه های تبخیر و تعرق واقعی در حوضه زاینده رود

تبخیر و تعرق به عنوان عامل مهم در اتلاف آب در مناطق خشک و نیمه خشک، پدیده پیچیده‌ای است کهبه عوامل و داده‌های زیادی بستگی دارد. بنابراین برآورد دقیق میزان آن، بسیار مشکل وپرهزینه است.هدف از این مطالعه، بررسی اثرات ریزمقیاس‌نمایی کوکریجن...

[ 20 ] - Estimation of acceptance capacity and assessment of ecological power in order to identification of tourism territorial arenas (case study: tourism complex of Potas located in Khor-o- biabanak

Introduction A huge influx of tourists on weekends from overcrowded metropolitan cities unable to provide tourists with the leisure needs of parks and natural areas to take advantage of the tourism potential of planners has led planners to capacity-building tourism development and location. Because the expansion of tourism has been accompanied by environmental and ecological incompatibilities...