بازتاب قلندران صفوی در نگاره‌ی "شتر ترکیبی همراه با ساربان"

نویسندگان

  • اصغر جوانی دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
  • صدیقه نایفی گروه پژوهش هنر، دانشکده مطالعات عالی هنر و کارآفرینی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده مقاله:

چکیدهنگارة "شتر ترکیبی همراه با ساربان" که امروزه در موزة متروپولیتن نگهداری می‌شود، از آثار نقاشی ترکیبی ایران و متعلق به ربع سوم قرن 10/16 است. مسئلة اصلی در این پژوهش به حضور پیکره‌های انسانی کوچک‌تر با شاخصه‌های ظاهری متفاوت –که یکی از آنها در توصیفات موزة متروپولیتن راهبی بودایی معرفی ‌شده است- و تفاسیر اجتماعی مرتبط با آنها معطوف است. بر‌این‌اساس، پژوهش حاضر می‌کوشد تا با استفاده از رویکرد تاریخ اجتماعی و نظریة بازتاب، بر مبنای اسناد و با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی به مسئلة چیستی هویت پیکره‌های انسانی متمایز کوچک‌تر و چرایی حضور آنها در نگارة یادشده و به‌ بیان دیگر، برخی زمینه‌های اجتماعی مرتبط با طبقات اجتماعی پایین‌تر که با تصویرگری این اثر در ارتباط هستند، پاسخ دهد. در این ‌راستا، از مهم‌ترین دستاوردهای این پژوهش، تعیین هویت پیکره‌های انسانی کوچک‌تر متمایز به‌عنوان قلندران صفوی است. ضمن آن‌که، حالات، ادوات و سایر ویژگی‌های پیکره‌های یادشده در هماهنگی با حالات قلندران (مانند خفته بودن در روز با پوستینی بر دوش) آیین‌های آنان (مانند جریده‌کشی و سقّایی)، جایگاهشان نزد علما و حکما و فرجام برخی قلندران شورشی صفوی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

بازتاب مذهب گیلان عصر صفوی در اسناد خان احمد گیلانی

چکیده اسناد و مکتوبات پیوسته در ردیف منابع اصیل و مستند در پژوهش‌های تاریخی به شمار می‌روند و اطلاعات قابل توجهی در عرصة ‌تاریخ و فرهنگ در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهند. در پژوهش‌هایی که به عصر صفویه اختصاص یافته است، ‌تاریخ نگاری مبتنی بر مکتوبات از پشتوانه‌های مهم اطلاعات این دوره به شمار می‌روند؛ اسناد و منشاتی که از حاکمان محلی این مناطق باقی مانده است در شمار گنجینه‌های مهم تاریخی و فکری ا...

متن کامل

بازتاب زندگی اجتماعی زنان عصر صفوی در سفینه فطرت

چکیده: از حکایات و داستان‌ها غالباً به عنوان منبعی تاریخی یاد نمی‌شود و کمتر جایگاهی در مطالعات تاریخی دارند. یکی از معدود حکایت‌نامه‌های باقیمانده از عصر صفوی، کتاب «سفینه فطرت» است. این اثر منحصر بفرد که بخشی داستان، بخشی مطایبه و لطیفه و بخشی هزل است، نه تنها به بازگویی برخی داستان‌ها و حکایات پیشین پرداخته است، بلکه حکایت‌هایی را از عصر خود و منسوب به شخصیت‌های آن دوره روایت کرده است. در این...

متن کامل

بازتاب مذهب گیلان عصر صفوی در اسناد خان احمد گیلانی

چکیده اسناد و مکتوبات پیوسته در ردیف منابع اصیل و مستند در پژوهش های تاریخی به شمار می روند و اطلاعات قابل توجهی در عرصة تاریخ و فرهنگ در اختیار پژوهشگران قرار می دهند. در پژوهش هایی که به عصر صفویه اختصاص یافته است، تاریخ نگاری مبتنی بر مکتوبات از پشتوانه های مهم اطلاعات این دوره به شمار می روند؛ اسناد و منشاتی که از حاکمان محلی این مناطق باقی مانده است در شمار گنجینه های مهم تاریخی و فکری این...

متن کامل

مطالعه تطبیقی نقوش " درون‏ترکیبی" در نگارگری ایران و دوره سلاطین مغولی هند و آثار آرکیم بولدو "نگاره شتر و ساربان ، پری چنگ نواز سوار بر شتر و تابلو پرتره زمین"

در اساطیر، افسانه‏ها، داستان‏ها، ادبیات و هنرتمدن‏های مختلف همیشه موجودات تخیلی دارای جذابیت و اهمیت بوده‏اند از جمله آن‏ها گونه‏ای است که به آن موجودات " درون‏ترکیبی" گفته می‏شود که بدن آن‏ها در درون، از کنار هم نهی و در هم تنیدگی جانداران گوناگون و گاهی اشیاء و طبیعت شکل گرفته است که در نهایت یک چهره یا پیکره کلی واحد از یک حیوان و یا انسان ایجاد می‏شود، که در نگارگری ایران و هند مغول، و از س...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 10  شماره 1

صفحات  153- 187

تاریخ انتشار 2018-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023