بررسی تغییرات فیبرینوژن و برخی شاخص‌های هورمونی و ایمنی در پاسخ به استرس رقابت در داوران فوتبال

چکیده مقدمه و هدف: یکی از عوامل حساس در رقابت های ورزشی نقش داوران است که در تصمیمات آنها، عوامل استرس زا می‌تواند نقش عمده‌ای داشته باشند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تغییرات فیبرینوژن، شاخص­های هورمونی و ایمنی در پاسخ به استرس رقابت در داوران فوتبال بود. روش‌شناسی: 14داور ملی با میانگین سنی76/4±7/28 سال، قد39/7±6/179 سانتی متر، وزن 94/9±75 کیلوگرم، شاخص توده بدن(kg/m2)  92/1±17/23 بصورت هدفمند از میان داوران استان اصفهان انتخاب شدند؛ از آزمودنی‌ها در مرحله استراحت و بلافاصله پس از مسابقات فوتبال آسیا خون گیری وریدی به عمل آمد. میزان فیبرینوژن، کورتیزول، تستوسترون، لکوسیت ها، لنفوسیت ها، نوتروفیل‌ها و منوسیت های خون اندازه گیری شد. ازروش­های آماری t-همبسته برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. یافته­ها: یافته­ها نشان داد افزایش معناداری در میزان فیبرینوژن (004/0=P)، کورتیزول (008/0=P) و لنفوسیت­های (04/0=P) خون داوران پس از مسابقات حساس فوتبال نسبت به وضعیت استراحت وجود دارد؛ در حالی که تفاوت معناداری در میزان هورمون تستوسترون (54/0=P)، نسبت تسوسترون به کورتیزول (1/0=P)، لکوسیت­ها (37/0=P)، نوتروفیل­ها (17/0=P) و منوسیت­ها (08/0=P) به دست نیامد. نتیجه گیری: به طور کلی به نظر می­رسد استرس رقابت تاثیر معناداری بر میزان فیبرینوژن و کورتیزول خون داوران فوتبال داشته است و آنها نیز همانند ورزشکاران و مربیان تحت تاثیر استرس ناشی از رقابت قرار می‌گیرند. بنابراین شناخت عوامل استرس‌زا و تاثیر گذار بر تغییرات فیزیولوژیکی، روحی و روانی داوران، و یافتن راهبردهای تعدیل و کنترل این تغییرات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.