بررسی تولید لیپید و کاروتنوئید توسط مخمر رودوسپوریدیوم دایوبوواتوم (Rhodosporidium diobovatum) در شرایط In vitro

سابقه و هدف: در سال‌های اخیر تولید لیپید و کاروتنوئید با استفاده از ریزسازواره یک روش جایگزین برای استفاده از منابع متداول گیاهی و جانوری مورد توجه فراوان قرار گرفته است. در این تحقیق تولید این دو ماده با ارزش توسط مخمر مولد لیپید رودوسپوریدیوم دایوبوواتوم در شرایط In vitro بررسی و نتایج حاصل مقایسه گردیدند. مواد و روش‌ها: تأثیر دو منبع کربنی گلوکز (217 میلی‌مولار) و گلیسرول (434 میلی‌مولار) در محیط کشت‌های با نیتروژن محدود بر تولید تودۀ سلولی، محتوای لیپید و کاروتنوئید (بر حسب بتاکاروتن) طی 5 روز متوالی بررسی شد. آزمایش‌ها در دمای 30 درجه سانتی‌گراد  و 150 دور بر دقیقه انجام گردید. یافته‌ها‌: پس از 120 ساعت، بازدۀ تولید (گرم تودۀ سلولی به گرم کربن مصرفی) در محیط کشت‌های حاوی گلوکز (01/0±72/0) و گلیسرول (03/0±73/0) اختلاف معنی‌داری در سطح 5 درصد نداشتند، اما روند تولید لیپید با استفاده از گلوکز توسط مخمر رودوسپوریدیوم دایوبوواتوم در زمان‌های مختلف، اختلاف معنی داری (در سطح 5 درصد) نسبت به گلیسرول نشان داد و پس از 120 ساعت نیز محتوای لیپید آن (%92/0±29/46) کمی بالاتر از مخمرهای رشد کرده در محیط گلیسرولی (%49/0±57/44)  قرار گرفت. همچنین بستر حاوی گلوکز، کاروتنوئید بیشتری نسبت به گلیسرول تولید نمود (247±1987 در مقابل 15±1758میکروگرم بر لیتر). در حالی که استفاده از منبع کربنی گلوکز 11/5 درصد اسیدهای چرب تک اشباع و 7/3 درصد چند اشباع بیشتری تولید نمود، در محیط حاوی گلیسرول 21/8 درصد اسیدهای چرب اشباع بیشتری مشاهده گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش، پتانسیل بالای مخمر رودوسپوریدیوم دایوبوواتوم در تولید همزمان لیپید و کاروتنوئید را با استفاده از بسترهای مختلف و کاربرد آن‌ها در صنایع غذایی، زیستی و سوختی نمایان ساخت.