بررسی و ارتباط خشکسالی و ترسالی های غرب ایران با الگوهای سینوپتیکی جو

نویسندگان

  • امین صالح پورجم استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • فهیمه رسولی دانشجوی کارشناسی مدیریت مناطق خشک دانشکده کویر شناسی دانشگاه سمنان
چکیده مقاله:

الگوهای سینوپتیکی جو عامل اصلی توزیع زمانی و مکانی بارش می‌باشد. خشکسالی یکی از بلایای طبیعی است که هر ساله خسارات فراوانی به بار می‌آورد. این پدیده در نتیجه ناهنجارهای شدید و مکرر زمانی- مکانی در الگوهای گردش جوی به‌وجود می‌آید. از این رو، مطالعه و شناسایی الگوهای سینوپتیکی پدیده مذکور ضرورتی اجتناب ناپذیر است. در این مطالعه، ابتدا بارش‌های سالانه ۱۷ ایستگاه منتخب در غرب کشور استاندارد زمانی شد .پس از تعیین آستانه زمانی و مکانی بارش، فراگیرترین خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها در منطقه با استفاده از شاخص SPI شناسایی شد. در ادامه، به منظور شناسایی و طبقه‌بندی الگوهای سینوپتیکی عوامل به‌وجود آورنده‌ی دوره‌های تر و خشک از روش آماری Principal Component Analysis و Cluster Analysis استفاده گردید. سپس داده‌ای ارتفاع ژئوپتانسیل سطح ۵۰۰ هکتوپاسکال و فشار تراز دریا از تارنمای مرکز ملی پیش-بینی محیطی(NCEP/NCAR) اخذ و نهایتاً نقشه مرکب مربوط به هر خوشه تهیه و تحلیل سینوپتیکی شد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که برای دوره‌ی خشک می‌توان به پشته در تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال در شرق اروپا اشاره نمود که سبب نزول و سرازیر شدن هوای سرد عرض‌های بالا به منطقه شده و مانع از صعود توده هوا شده است. الگوی سطح زمین نیز می‌توان به یک سلول پرفشار اشاره نمود که از شرق اروپا وارد منطقه شده و حرکات جوی نزدیک به سطح زمین را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. الگوهای مربوط به دوره‌های تر در تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال می‌توان به ناوه عمیق در غرب خاورمیانه اشاره کرد که رطوبت دریای سرخ را وارد منطقه می‌نماید. از طرفی الگوهای سطح زمین تشکیل یک کم‌فشار بر روی زاگرس می‌باشد که شرایط را برای صعود و ناپایداری محیا می‌کند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

الگوهای همدید خشکسالی و ترسالی زمستانه در جنوب غرب ایران

خشکسالی یکی از مخاطرات طبیعی است، که در بیشتر نقاط جهان اتفاق می افتد ولی نمود آن در مناطق خشک و نیمه خشک بیشتر است. هدف این مطالعه، بررسی پدیده خشکسالی و شناخت الگوهای همدیدی مؤثر بر رخداد آن و مقایسه با شرایط ترسالی است. بدین منظور داده های روزانه و ماهانه بارش طی یک دوره آماری مشترک 20 ساله (2008- 1989)، برای 20 ایستگاه در جنوب غرب ایران، از سازمان هواشناسی دریافت و با روشهای آماری از جمله ش...

متن کامل

شناخت الگوهای همدید مؤثر بر دوره های ترسالی و خشکسالی در ایران مرکزی

هدف اصلی این پژوهش شناخت الگوهای گردش جوی، مسبب ایجاد دورههای خشکسالی و مرطوب است. به این منظور دورههای خشکسالی و ترسالی طی دوره آماری 99 ساله در سطح 6 ایستگاه همدید ایران مرکزی مشخص شد. سپس با استفاده از تحلیل مؤلفه مبنا به روش ماتریس همبستگی و دوران آن به روش واریمکس بر روی دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 099 هکتوپاسکال و فشار سطح دریا به شناسایی عناصر اصلی تشکیل دهنده جریانهای جوی پرداخته شد....

متن کامل

تحلیل سینوپتیکی پرفشار عربستان و اثر آن بر خشکسالی های جنوب و جنوب غرب ایران

در این پژوهش، داده­های بارش روزانه 28 ایستگاه سینوپتیک جنوب و جنوب غرب ایران در دورة ‌آماری 10 ساله (2009-2000) از سازمان هواشناسی جمع­آوری گردید. با استفاده­ ‌از شاخص بارش استاندارد (SPI)[1] خشکسالی­های منطقه استخراج گردید. سال 2008 به عنوان خشک­ترین سال انتخاب شد و نقشه­های سینوپتیکی در 4 سطح فشار تراز دریا، ارتفاع و امگا در ترازهای 850، 700 و 500 هکتوپاسکال در ماه­های ژانویه، فوریه، مارس، آو...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 22

صفحات  175- 192

تاریخ انتشار 2017-02-19

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023