بررسی و تحلیل جایگاه علم و فن‌آوری در قدرت ملی

مقدمه: قدرت ملی هر کشور برگرفته از منابع متعددی است که به‌صورت هم‌افزا و در پیوند با یکدیگر، شاکله قدرت یک کشور را می‌سازند؛ علی‌رغم اینکه هر یک از مؤلفه‌های قدرت، نقش مهم و مجزایی در تولید قدرت ملی دارند. اما به نظر می‌رسد؛ در بین آن‌ها، علم و فن‌آوری از جایگاه و نقش برتری برخوردار است؛ به‌طوری‌که، این عنصر قدرت ضمن داشتن کارکرد مستقل، در تقویت سایر ابعاد قدرت ملی نیز مؤثر است. اهداف: هدف این پژوهش، تحلیل جایگاه علم و فن‌آوری در قدرت ملی است. این پژوهش پیگیری می‌کند که علم و فن‌آوری از چه نقش و تأثیری بر سایر مؤلفه‌ها و ابعاد قدرت ملی همچون بعد اقتصادی، سیاسی، نظامی و ... برخوردار است. مواد و روش‌ها: این پژوهش با اتّکا به پارادایم نئولیبرالیسم و روش‌شناسی تحلیل ثانویه از یک‌سو و مراجعه به آراء اندیشمندان داخلی و خارجی در قالب پرسش‌نامه تنظیم‌شده است. نتیجه‌گیری: یافته‌های تحلیلی پژوهش نشان می‌دهد که فاکتور علم و فن‌آوری به‌عنوان عاملی تأثیرگذار، در تقویت ابعاد اقتصادی، نظامی، سیاسی، سرزمینی، فرهنگی و اجتماعی قدرت ملی از نقش برجسته‌ای برخوردار است؛ همچنین یافته‌های میدانی پژوهش و مراجعه به اندیشمندان داخلی و خارجی هم بیانگر این بوده که علم و فن‌آوری به ترتیب بر روی قدرت اقتصادی، نظامی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و سرزمینی بیشترین نقش و تأثیر را داشته است.