تأثیر ذهن‌آگاهی و فعالیت بدنی بر ویژگی‌های رفتاری و پیشگیری از بازگشت زنان معتاد

اعتیاد به مواد یکی از مهم­ترین مشکلات و بیماری­های قرن حاضر است که نگرانی وسیعی را در سطح جهان ایجاد کرده است و حل مسئلة اعتیاد در جامعه از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ذهن‌آگاهی و فعالیت بدنی بر ویژگی‌های رفتاری و پیشگیری از بازگشت زنان معتاد بود. تعداد 60 نفر از معتادان، ازبین کمپ­های ترک اعتیاد شهر تبریز به‌صورت تصادفی چندمرحله­ای انتخاب شدند. آن­ها در چهار گروه ذهن‌آگاهی، فعالیت بدنی، ذهن‌آگاهی و فعالیت بدنی و گروه کنترل، براساس سن و قد قرار گرفتند. برنامة­ ورزش هوازی به‌صورت 24 جلسه، هر هفته سه جلسه و هر جلسه 60 دقیقه و مداخلات ذهن‌آگاهی هشت هفتة یک‌جلسه‌ای و هر جلسه 60 دقیقه انجام  شدند. قبل و بعد از اجرای مداخله، آزمودنی­ها پرسش‌نامه‌های تاب­آوری و خودکارآمدی را تکمیل کردند و آزمایش اعتیاد در ابتدا، انتها و دو ماه بعد از مداخلات گرفته شد. در این پژوهش، از تحلیل واریانس چندمتغیره استفاده شد.  نتایج نشان داد که در گروه ترکیبی ذهن آگاهی و فعالیت بدنی نسبت به گروه­های دیگر، تاب­آوری و خودکارآمدی بهتری وجود دارد و افراد این گروه بازگشت کمتری دارند.  با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، فعالیت بدنی همراه با مداخلات ذهن‌آگاهی می­تواند عوامل روان­شناختی معتادان زن را بهبود بخشد و به‌عنوان یک درمان غیردارویی در دورۀ ترک کمک‌کننده باشد.