تأثیر رودخانه‌های اتمسفری (ARS) بر آب‌وهوای ایران

وقوع سیلاب‌های عظیم در نواحی جنوبی و کاهش میانگین بارش کل در کشور، حاکی از تأثیر پدیده‌های مخرب اقلیمی بر آب‌وهوای کشور است. برای پیش‌بینی سیلاب‌ها و مطابقت انواع فعالیت‌های اقتصادی وابسته به آب، ضروری است که منابع و عوامل انتقال رطوبت و نوع آن‌ها در سطوح مختلف جو شناسایی شود. در این پژوهش، حمل و انتقال بخار آب از طریق رودخانه‌های اتمسفری (ARS) بررسی شده است. در آغاز، داده‌های دوبارۀ پردازش‌شدة رطوبت ویژه، برای دورة سه ساله (2011-2013) از مرکز داده‌های واکاوی‌شدة NCEP اخذ و نقشة ترازهای مختلف وردسپهری تهیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که سالانه به‌طور میانگین، حدود دوازده رودخانة اتمسفری تشکیل می‌شود که رطوبت بخشی از بارش‌های ایران را تأمین می‌کند. بررسی‌ها نشان داد که رودبادها عامل به‌وجودآورندة این پدیده است. رطوبت موجود در این رودخانه‌ها به طور میانگین حدود شش برابر محیط اطرافشان است و در طول مسیر، از چشمه‌های اتمسفری تغذیه می‌کند. از نظر رطوبت، رودخانه‌های اتمسفری جنوبی و جنوب‌غربی بیشترین مقدار رطوبت را دارد و از نظر بارش، رودخانه‌های اتمسفری جنوبی دارای بیشترین مقدار بوده و حتی منجر به سیلاب و آب‌گرفتگی معابر در شهرهای جنوبی شده است.