تاثیر گیاه میزبان بر کارایی زیستی کفشدوزک شکارگرHippodamia variegata (Goeze) (Coleoptera: Coccinellidae)

کفشدوزک شته‌خوار Hippodamia variegata (Goeze) یک شکارگر موثر در بیشتر اکوسیستم‌های کشاورزی می‌باشد. گیاهان میزبان شته‏ها می‌توانند یک عامل موثر بر خصوصیات زیستی و کارایی شکارگرهای آنها باشند. لذا در این تحقیق اثر شش گیاه میزبان شته مومی کلم، Brevicoryne brassicae (Linnaeus)شامل کلم‌زینتی، کلم‌گل، تربچه، شلغم، کلزا و کلم‌برگ روی نشوونما، تولیدمثل و جدول زندگی کفشدوزکH. variegata مورد مطالعه قرار گرفت. داده‌های حاصل با استفاده از جدول زندگی دوجنسی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان داد که مطلوبیت شته مومی کلم پرورش یافته روی شش گونه گیاه میزبان برای شکارگر متفاوت بود. کوتاه‌ترین دوره نشوونمای مراحل نارس شکارگر در تغذیه از شته‌های پرورش یافته روی کلزا به دست آمد. میزان زادآوری کفشدوزک روی گیاهان میزبان مورد بررسی به طور معنی‌دار متفاوت بود و بیشترین زادآوری (44/646 تخم) روی گیاه کلزا مشاهده شد. نرخ خالص تولیدمثل (R0) کفشدوزک از 74/116 نتاج ماده به ازای هر فرد ماده در هر نسل روی کلم برگ تا 78/252 روی کلم‌زینتی متغیر بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (rm) به عنوان یک شاخص مهم در ارزیابی مطلوبیت گونه‌های گیاه میزبان، از 011/0 ± 155/0 بر روز روی کلم‌برگ تا 010/0 ± 188/0 بر روز روی کلزا متغیر بود. بر اساس مقادیر پارامترهای محاسبه شده، مطلوب ‏ترین گیاهان میزبان در برهمکنش گیاه- شته -کفشدوزک به ترتیب عبارت بودند از کلزا، کلم-گل، کلم‌زینتی،تربچه، شلغم و کلم‌برگ. یافته‌های این تحقیق می‌تواند به عنوان اطلاعات پایه جهت درک بهتر برخی تعاملات سه گانه غذایی در ارتباط گیاه-شته-شکارگر و پرورش کارآمدتر این کفشدوزک مفید باشد.