تحلیلی بر کارکرد و نقش عوامل طبیعی در مکان‌گزینی و گسترش کالبد‌ شهری (مطالعه موردی: شهر کامیاران)

چکیده توسعۀ ‌فیزیکی شهر کامیاران و چگونگی برخورد آن با واحدهای مختلف طبیعی و ژئومورفیک شامل تپه‌ها، رودخانه، آبرفت-های قدیمی و خطوط گسل، مسائل مهم و چالش برانگیزی به همراه داشته است. پژوهش حاضر درپی شناخت عوامل موثر بر مکان‌گزینی و توسعه‌فیزیکی شهر کامیاران و ارائه مدلی مناسب جهت توسعه آتی آن می‌باشد. این پژوهش براساس هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی ـ تحلیلی است. در این بررسی از مشاهدۀ میدانی، عکس‌های‌هوایی، تصاویر ماهواره‌ای (لندست) و DEM 27 متر منطقه، جهت استخراج بخش عمده‌ای از اطلاعات و نقشه‌ها در محیط GIS استفاده شده است. مجموعه داده‌ها در مدل تحلیل سلسه مراتبی بررسی شدند. براساس نتایج، تقریباً 33 درصد از محدوده کنونی شهر، در پهنه‌های دارای تناسب مطلوب احداث شده اند. زمین‌های دارای تناسب متوسط و کم به ترتیب در اولویتهای بعدی قرار می‌گیرند. احداث بخش‌هایی از شهر در محدوده تپه‌ها و حواشی آن، در محدوده حریم رودخانه و آبراهه‌ها، بیانگر عدم توجه به عوامل مناسب طبیعی می‌باشد. دلیل این وضعیت بیشتر به خواست مالکان و علایق مهاجران اولیه به سکونت در مسیرهای مواصلاتی به مناطق مبدأ مهاجرت آنها بر می‌گردد . نهایتاً باید اشاره نمود که براساس مدل نهایی تحلیل سلسله مراتبی، در محدوده 34 کیلومتر مربعی‌ای که پیرامون شهر در نظر گرفته شده است، نزدیک به 29 درصد از مساحت آن، از تناسب زیاد و خیلی‌زیاد برای توسعه برخوردار بوده که در شمال‌شرقی، شمال‌غربی‌، غرب و جنوب‌غربی موقعیت کنونی شهر کامیاران قرار گرفته‌اند. واژهگان کلیدی: عوامل طبیعی، گسترش کالبدی، RS و GIS، کامیاران، مدل تحلیل سلسله مراتبی.