فیتواستروژن‌ها (Phytoestrogens)

مطالعات اپیدمیولوژی پیشنهاد می‎کند جوامعی که مصرف کننده زیاد فیتواستروژن‌ها در رژیم غذایی خودشان هستند از ریسک پایین‎تری نسبت به خیلی از بیماری‌ها که به بیماری غربی موسوم هستند برخوردار هستند. فیتواستروژن‌ها در خیلی از غذاها وجود دارند و فعالیت بیولوژیکی آنها در حیوانات در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. فیتواستروژن‌ها شامل چندین گروه از ترکیبات می‌شوند از جمله لیگنان‌ها، ایزوفلاونوییدها، کومستان‌ها و لاکتون‌های رسورسیلیک. گیاه سویا که از گیاهان خانواده نخود است حاوی فیتواستروژن‌های ژنیستئین، دایدزئین و گلیستین بوده که همگی جز ایزوفلاون‎ها هستند و روی رسپتورهای استروژن عمل می‎کنند و دارای هم خواص آگونیستی و هم آنتاگونیستی هستند. در موقعی‌که میزان استرادیول در بدن برای رقابت در اتصال به رسپتور کم است، ایزوفلاون‌ها خواص آگونیستی را بیشتر ارایه می‎نمایند. از طرف دیگر، خواص آنتی‎استروژنیک آنها به غلظت‎های نسبی فیتواستروژن و استروژن داخلی بستگی دارد و ممکن است موقعی‌که استروژن داخلی فراوان است، فیتواستروژن‌ها استرادیول را از رسپتورش جابه جا نمایند. در دوران یائسگی که میزان استروژن در محیط کم است فیتواستروژن‌ها اثرات استروژنیکی خود را قوی‌تر ارایه می‌نمایند بنابراین در پیشگیری از علایم نامطلوب این دوره همچون گر گرفتگی، خشکی واژن به همراه خطر افزایش یافته از دست دادن استخوان و همچنین بیماری قلبی عروقی و بروز سرطان‌های پستان، کولون، اندومتر و تخمدان موثر هستند.