مسعودی و « التنبیه و الاشراف»

علی بن حسین مسعودی ، مورخ و جغرافیدان برجسته سده چهارم هجری است که از بسیاری آثار منسوب به او ، تنها دو کتاب مروج الذهب و معادن الجواهر و التنبیه و الاشراف بر جای مانده است . مقاله حاضر ، پس از شرح احوال و گزارش آثار مسعودی به معرفی کتاب ارزشمند « التنبیه و الاشراف » می پردازد: نخست منابع و مآخذ مسعودی در تألیف این کتاب معرفی می شود ، پس از آن نوآوریهای وی در این اثر برجسته می آید. واژه شناسی ، زبان شناسی ، بیان وجه تسمیه ها ، تحلیل پدیده های طبیعی ، انعکاس آراء طبی ، بیان آداب اقوام و ملل و فرق گوناگون ، وصف بلاد و سرزمینها ، و نقد آراء دانشمندان و مآخذ ایشان از جمله نوآوریهای مسعودی در التنبیه و الاشراف است.